Gekon lamparci – zjawiskowa jaszczurka

Gekon lamparci to jedna z najpopularniejszych jaszczurek hodowanych w warunkach domowych. Co więcej, bardzo często jest on wybierany przy okazji rozpoczęcia przygody z terrarystyką, głównie ze względu na zjawiskowy wygląd, a także stosunkowo dużą dostępność i niską cenę. Nie oznacza to jednak, że opieka nad gekonem lamparcim będzie całkowicie nieskomplikowana. Gatunek ten, jak każdy inny, wykazuje bowiem własne potrzeby, wymagania, a nawet preferencje, z którymi warto zapoznać się przed zakupem zwierzątka.

Poniższy artykuł zawiera więc wszystkie najważniejsze informacje dotyczące gekonów lamparcich, a także ciekawostki oraz wskazówki przydatne w ich hodowli.

Zobacz również: Hodowla żółwia – co warto wiedzieć na początek?

Podstawowe informacje

rozmiar	masa: do 100 g wzrost: do 30 cm
maść	jasny żółty w ciemnobrązowe lub brunatne cętki
długość życia	od 15 lat na wolności do 20-25 lat w warunkach domowych
główne cechy	spokojne, ciekawskie, łatwe do oswojenia

Gekon lamparci, czyli co to takiego?

Gekony lamparcie, znane również jako eublefary tygrysie lub lamparcie, a także gekony tygrysie, są jednym z gatunków jaszczurek z rodziny eublefarowatych. W praktyce oznacza to, że są one po prostu jaszczurkami, które żywią się owadami oraz prowadzą nocny tryb życia.

Na dzień dzisiejszy gekony tygrysie występują w czterech podgatunkach, do których zalicza się:

• Hardwickii,
• Macularius,
• Angramainyu,
• Turcmenicus.

Najpopularniejszym, a zarazem najczęściej spotykanym, jest eublepharis macularius, co w dosłownym tłumaczeniu oznacza nic innego, jak „plamisty o prawdziwych powiekach”. Nazwa zwierzęcia nie wzięła się jednak znikąd, gdyż cechuje się ono wyjątkowym wzorem na ciele, które do złudzenia przypomina lamparcie cętki. Co więcej, jako jedyny ze zbadanych gekonów, eublefar tygrysi śpi z zamkniętymi powiekami, które jednocześnie osłaniają i chronią jego oczy. Niezaprzeczalnie jest to więc całkowicie wyjątkowe zwierzę.

Wygląd gekona lamparciego

Gekon tygrysi to stosunkowo niewielka jaszczurka, która osiąga od 22 do 28 cm długości. Niemal połowę z tego stanowi przeważnie jego ogon. Co ciekawe, zwierzątka te rosną do około 2-3 roku życia. Waga nie przekracza natomiast granic około 100 g.

Ciało gekona jest krępe i delikatnie spłaszczone, a jego głowa przyjmuje kształt zbliżony do walca, będąc przy tym stosunkowo dużą. Oczy osadzone są szeroko, niemal po przeciwległych stronach głowy. Zwierzę cechuje się również niewielkimi nozdrzami oraz równie małymi uszami, które znajdują się za oczami.

Niezwykle charakterystyczną cechą gekonów tygrysich jest ich skóra. W obrębie całego ciała zwierzę jest pokryte drobnymi łuskami, jednak w dotyku są one gładkie i delikatne. Warto przy tym zaznaczyć, że całkowicie naturalnym elementem życia gekona lamparciego, okazuje się okresowe „zrzucanie” skóry, która wówczas nazywana jest wylinką. Wbrew błędnym przekonaniom nie będzie to jednak efekt rośnięcia jaszczurki, a raczej skutek regeneracji wierzchniej warstwy jej skóry.

Długi ogon zwierzęcia jest gruby u nasady, a także delikatnie zwężający się ku krańcowi. Na jego obszarze widoczne są wyraźne segmenty. Wśród głównych funkcji ogona wyróżnia się chociażby zapewnianie jaszczurce odpowiedniej stabilności oraz koordynacji ruchowej przy rozmaitych wyczynach. Stanowi on również pewnego rodzaju magazyn dla składników odżywczych, a konkretnie tłuszczu. Niezwykle istotnym okazuje się jednak fakt, iż ta część ciała gekona lamparciego jest bardzo wrażliwa, przez co w stresujących sytuacjach zwierzę może ulec autotomii. W praktyce oznacza to, że w momencie zagrożenia gekon odrzuci ogon, który z czasem odrośnie, jednak nie będzie posiadał już charakterystycznych segmentów. W naturalnych warunkach autotomia ma zwiększać szansę na przetrwanie, szczególnie w kontakcie z drapieżnikiem.

Kończyny gekonów tygrysich, w przeciwieństwie do wielu innych jaszczurek, zakończone są niewielkimi pazurkami. To właśnie dzięki nim zwierzę z powodzeniem porusza się po kamienistych terenach, jednocześnie dobrze radząc sobie z wykopywaniem dziur w ziemi.

Odmiany hodowlane gekonów tygrysich

W związku z tym, że gekony lamparcie z powodzeniem odnajdują się w domowych hodowlach, na dzień dzisiejszy spotykane są rozmaite odmiany tych stworzeń. Powstały one na skutek selekcji osobników, które wykazywały najbardziej pożądane przez hodowców cechy. Warto przy tym zaznaczyć, iż dotyczy to nie tylko kwestii kolorystycznych, ale również wzorów i wszelkich struktur widocznych na ciele gekonów.

Wśród najpopularniejszych odmian gekonów lamparcich wyróżnia się:

• Blizzard – czyli całkowicie jednolity odcień skóry (od białego do szarego),
• Tangerine – pomarańczowa barwa skóry,
• Super hypo – brak cętkowania.

Najczęściej gekony tygrysie spotykane są jednak w swoim standardowym umaszczeniu, które opiera się o brązowe lub brunatne cętki w różnych rozmiarach, które widoczne są na beżowym lub szaro-żółtym tle.

Gekon lamparci – gdzie kupić?

Gekony lamparcie spotykane są nawet w lokalnych sklepach zoologicznych, gdzie ich ceny przeważnie wahają się w granicach od 100 do 250 zł. Niezwykle istotnym jest przy tym fakt, iż zwierzątka z takich miejsc bardzo często są w złej kondycji fizycznej, gdyż hodowcy nie dbają o ich prawidłowe żywienie oraz warunki bytowe. O wiele lepszym rozwiązaniem okazuje się więc zakup gekona podczas giełd lub targów skupiających miłośników gatunku. Tego typu wydarzenia regularnie odbywają się w większych miastach na obszarze kraju.

Inną możliwością jest zakup jaszczurki bezpośrednio od hodowcy. Wówczas możliwy będzie także wybór wymarzonej odmiany gekona oraz zasięgnięcie profesjonalnych porad. Warto jednak zaznaczyć, że w takim przypadku ceny jaszczurek mogą okazać się znacznie wyższe.

Ewolucja i historia gekonów

Powszechnie przyjęło się uznawać, iż obecnie spotykane gekony wywodzą się z Południowo-Wschodniej Azji, gdzie wciąż spotykane są najstarsze osobniki z tej gromady zwierząt. Wiadomym jest również, że gekony tygrysie po raz pierwszy opisano w 1827 roku.

Ze względu na fakt, iż stworzenia te wykazują zaskakujące umiejętności adaptacyjne, szybko zasiedliły również obszary Turcji, Syrii, Indii, Pakistanu oraz wielu innych państw, które chociażby w niewielkim stopniu spełniały ich wymagania klimatyczne. Gekony lamparcie osiedlają się bowiem na suchych lub półsuchych terytoriach, znajdujących się głównie w strefie zwrotnikowej i podzwrotnikowej. I choć mogłoby się wydawać, że idealnym środowiskiem dla eublefara tygrysiego będzie po prostu pustynia, tak gatunek ten preferuje raczej twarde podłoża, unikając tym samym typowo piaszczystych terenów.

Gekon lamparci – charakter i usposobienie

Gekony tygrysie niejednokrotnie opisywane są jako ciekawskie i towarzyskie, przez co ich opiekunowie często podejmują się prób łagodnego i stopniowego oswajania. Pomimo dużej ufności, stworzenia te mogą również wykazywać strach i niepokój, co z kolei skutkuje nawet odrzuceniem ogona. Co więcej, budowa gekonów tygrysich jest niezwykle delikatna, przez co wszelkie interakcje z człowiekiem powinny odbywać się w bardzo ostrożny sposób.

Jaszczurki z tego gatunku należą do zwierząt stadnych, przez co nie zaleca się zakupu wyłącznie jednego gekona lamparciego. Istotnym jest przy tym fakt, iż całkowicie niewskazanym jest przetrzymywanie w jednym terrarium dwóch samców, gdyż wykazują one niezwykle silny instynkt terytorialny. Pozostawione „same sobie” mogą więc w brutalny sposób bronić własnego terytorium.

Gekony tygrysie to zwierzątka nocne, przez co w ciągu dnia najczęściej przesiadują one w różnego rodzaju kryjówkach, na przykład pod kamieniami lub w szczelinach. W momencie, gdy zapada zmrok, jaszczurki rozpoczynają swoje łowy.

Gekon lamparci w terrarium – warunki

Pomimo tego, że hodowla gekonów tygrysich nie należy do nadmiernie skomplikowanych, stworzenia te będą potrzebowały odpowiednich warunków, które umożliwią im prawidłowe funkcjonowanie. Absolutną podstawę stanowi przy tym odpowiednio dopasowane terrarium. W sklepach zoologicznych i terrarystycznych należy więc szukać terrariów zwanych pustynnymi lub suchymi. Im większe będą jego wymiary, tym lepiej dla samej jaszczurki. Powszechnie przyjęło się jednak uznawać, że minimalne wielkości dla pojedynczego osobnika wynoszą 60x40x40 cm. Jeśli więc na obszarze wybranego lokum mają znajdować się również inni przedstawiciele gatunku, terrarium powinno być odpowiednio większe.

Gekony lamparcie potrzebują także dostosowanej temperatury i wilgotności powietrza. Specjaliści zalecają, aby w ciągu dnia temperatura w terrarium wynosiła od 25 do około 35°C, natomiast w nocy powinna ona przyjmować wartość około 20°C. Wilgotność powietrza za dnia może być utrzymywana w granicach 40-50%, jednak nocą należy zwiększyć ją do około 70%.

Znaczącą rolę odgrywa również czystość terrarium. Na porządku dziennym należy więc usuwać odchody jaszczurki, a ubytki w podłożu zastępować świeżą jego porcją. Warto zabierać z terrarium także resztki pokarmu oraz wylinki. Regularnej wymiany potrzebuje również woda znajdująca się w miseczce.

Wyposażenie terrarium

Lokum dla gekona lamparciego powinno zostać odpowiednio wyposażone, aby zwierzątko czuło się w nim swobodnie i bezpiecznie. Koniecznym jest więc zakup nie tylko takich akcesoriów, jak grzałka i termometr, ale również dopasowane oświetlenie.

W naturalnych warunkach gekony wygrzewają się nocą na nagrzanych za dnia kamieniach, dlatego też hodowcy powinni zadbać o to, aby podłoże gwarantowało jaszczurce ciepło. Warto więc zaopatrzyć się w specjalne maty lub przewody grzewcze.

Pomimo dużych zdolności adaptacyjnych, gekon lamparci będzie potrzebował precyzyjnie dobranego podłoża. Najczęściej zaleca się przy tym zakup mieszanki żwirowo-piaskowej lub piaskowo-glinianej, gdyż umożliwiają one zwierzęciu swobodne wykopywanie kryjówek. Warstwa podłoża w terrarium powinna wynosić 4-10 cm.

Do niezbędnego wyposażenia zalicza się również miseczkę na wodę, a także dodatki w postaci grubszych gałęzi lub kamiennych jaskiń, w których jaszczurka będzie mogła się schronić.

Gekon lamparci – żywienie

Gekony tygrysie należą do drapieżników, które polują na swoje ofiary pod osłoną nocy. Z tego względu hodowcy są zmuszeni do podawania jaszczurkom żywego pokarmu, najczęściej w postaci świerszczy dostępnych w wielu sklepach zoologicznych. Gatunek ten bardzo często ignoruje innego typu pokarmy, przy czym nie zaleca się jednocześnie podawania zwierzęciu samodzielnie złapanych owadów oraz larw, gdyż mogą one okazać się zagrażające dla jego zdrowia.

Niezwykle istotnym jest również serwowanie gekonowi dedykowanych suplementów witaminowych i mineralnych, w tym wapnia. Tego typu preparaty najczęściej spotykane są w formie proszku, którym można posypać insekty, jakimi żywiona jest jaszczurka.

Przeczytaj więcej: Akwarium dla żółwia – jak dopasować odpowiednie?

Zdrowie i długość życia gekona lamparciego

Hodowla gekona lamparciego w warunkach domowych stanowi zobowiązanie na bardzo długi czas, gdyż jaszczurki te żyją nawet 20 lat. Ich specyfika różni się jednak od osobników, które żyją w naturalnych warunkach, przez co mogą zmagać się z różnego rodzaju dolegliwościami. Wśród nich wyróżnia się między innymi:

• Komplikacje z wylinką – zdrowe osobniki zrzucają swoją skórę w całkowicie bezproblemowy sposób. W momencie, gdy naskórek nie odchodzi jednak w całości, a na ciele zwierzęcia pozostają płaty wylinki, koniecznym okazuje się udzielenie jaszczurce pomocy. W przeciwnym razie zalegający naskórek może bowiem przyczynić się do występowania bolesnych ran, a nawet martwicy kończyn lub ogona.
• Niedrożność przewodu pokarmowego – dochodzi do niej między innymi na skutek ataku pasożytów lub zmian chorobowych, choć najczęstszą przyczyną niedrożności okazuje się zjadanie przez jaszczurkę podłoża, które znajduje się w terrarium. Wśród objawów wyróżnia się apatię, brak apetytu, a także rozdęty brzuch, jednak leczenie powinno zostać zlecone specjalistom.
• Biegunki i wymioty – najczęściej świadczą one o tym, że w organizmie zwierzątka pojawiła się nieoczekiwana dolegliwość. Bardzo często są to objawy pasożytów, choć nieraz mogą wskazywać również na złe warunki w terrarium, błędną dietę lub zatrucie spożytym pokarmem.
• Awitaminoza – czyli niedobór kluczowych witamin, który stanowi poważne zagrożenie dla życia jaszczurki. W celu jej uniknięcia opiekunowie powinno podawać zwierzęciu wysokiej jakości suplementy witaminowe, mające zapobiec występowaniu tej dolegliwości.

Obserwacja zachowań i stanu zdrowia jaszczurki powinna odbywać się regularnie. Wszelkie nieprawidłowości warto przy tym konsultować ze specjalistą, choć na chwilę obecną w Polsce spotyka się jedynie ograniczoną ilość weterynarzy, którzy leczą różnego rodzaju gady. Najczęściej tego typu kliniki spotykane są wyłącznie w dużych miastach, co może stanowić spore utrudnienie w hodowli.

Sprawdź: Jakie akcesoria wybrać do terrarium?

U kogo sprawdzi się gekon lamparci?

Z jednej strony przyjazna i towarzyska natura gekonów, a także ich nieszczególnie wymagająca i skomplikowana hodowla czynią je idealnym wyborem dla początkujących terrarystów. Należy natomiast mieć na uwadze, że gekony lamparcie w domowych warunkach mogą przeżyć nawet 20 do 25 lat, dlatego też adopcja takiego zwierzątka to duża odpowiedzialność na długi czas. Zdecyduj się na zakup jedynie jeśli jesteś pewien, że będziesz w stanie zapewnić mu odpowiednie warunki.

Najczęściej zadawane pytania

Data publikacji: 22.11.2022