Polski owczarek nizinny, zwany również PON, to średniej wielkości kudłaty psiak, który okazuje się wiernym towarzyszem rozmaitych aktywności, tym samym dopasowując się do różnorodnych warunków.
Co więcej, rasa cieszy się znaczącą popularnością niemal na całym świecie, gdyż wykazuje ona dużą inteligencję, a także przyjazne i sympatyczne usposobienie. Przed zakupem czworonoga zdecydowanie warto jednak zapoznać się z jego wymaganiami, potrzebami oraz charakterem. Dlatego też wszystkie najważniejsze informacje dotyczące polskiego owczarka nizinnego znajdują się w dalszej części artykułu.
Zobacz: Wyjątkowe rasy psów z całego świata
Spis treści
- Polski owczarek nizinny – wygląd i wzorzec rasy
- Szczeniaki i hodowla
- Polski owczarek nizinny – historia rasy
- Polski owczarek nizinny – charakter i usposobienie
- Wychowanie i tresura
- Zabawki dla polskiego owczarka nizinnego
- Pielęgnacja
- Dieta i żywienie
- Zdrowie i długość życia
- U kogo sprawdzi się rasa?
- PON – ciekawostki
- Popularne imiona
- Najczęściej zadawane pytania
Podstawowe informacje
rozmiar |
masa: 18-23 kg wzrost: 45-50 cm |
maść | czarna, czarno-biała, brązowa, szara |
długość życia | od 12 do 15 lat |
główne cechy | pewne siebie, zwinne, spostrzegawcze |
Polski owczarek nizinny – wygląd i wzorzec rasy
PON, zgodnie z klasyfikacją FCI, jest rasą zaliczaną do grupy 1 – Owczarki i inne psy pasterskie, a także sekcji 1, czyli owczarki.
Powszechnie przyjęło się uznawać, iż polskie owczarki nizinne przyjmują średniej wielkości rozmiary, tym samym mierząc 42-50 cm w kłębie, w zależności od płci. Waga najczęściej mieści się natomiast w granicach od 12 do 25 kg.
PON cechuje się nieco prostokątną sylwetką oraz stosunkowo dużą głową o wydłużonej kufie zakończonej ciemnym nosem. Oczy psiaka przyjmują owalny kształt oraz średnią wielkość, przy czym jego spojrzenie zdaje się być niezwykle przenikliwe. Najczęściej spotykaną barwą oczu okazują się odcienie brązu.
Wysoko osadzone uszy wyróżniają się oklapniętą formą i stosunkowo dużymi rozmiarami.
Zarówno ciało, jak i kończyny czworonoga, są wyraźnie umięśnione, mocne i solidne. Ogon spotykany jest natomiast w rozmaitych formach, gdyż wzorzec akceptuje czworonogi z krótkimi lub długimi ogonami o gęstym owłosieniu.
Okrywa zwierzęcia składa się z dwóch warstw, w tym gęstego i miękkiego podszerstka, a także sierści wierzchniej, która cechuje się obfitą i gęstą budową oraz prostą strukturą. Dopuszczalne są przy tym delikatne fale. Ponadto wzorzec akceptuje zasadniczo wszystkie odmiany kolorystyczne, łącznie z różnego rodzaju znaczeniami, czy też łatami.
Nieakceptowane są jednak takie aspekty wyglądu, jak szara lub niebieska pigmentacja nosa, powiek oraz warg, a także wszelkie niestandardowe ułożenia ogona (np. zawinięcia).
Szczeniaki i hodowla
W związku z tym, że rasa wywodzi się z Polski, na terenie kraju znajduje się stosunkowo duża ilość renomowanych hodowli owczarków nizinnych. Przy wyborze należy jednak zachować dużą rozwagę, gdyż nie brakuje również pseudohodowców, którzy kierują się wyłącznie chęcią szybkiego zysku, tym samym pomijając kwestię dobrostanu czworonogów.
Wybierając hodowlę koniecznym okazuje się dokładne sprawdzenie, czy została ona zarejestrowana w ZKwP. Wówczas potencjalni właściciele psiaka zyskują bowiem pewność, że zwierzę wywodzi się z uznanej placówki, która jednocześnie zagwarantuje nie tylko rodowód zwierzęcia, ale również jego zdrowie.
Ceny szczeniąt
Rodowodowe szczenięta rasy PON najczęściej kosztują od 3500 do około 6000 zł. Warto przy tym zaznaczyć, że każdy hodowca zyskuje możliwość samodzielnego ustalenia kwoty, jaką należy zapłacić za czworonoga. Z tego względu poszczególne psiaki mogą również kosztować nieco więcej. Podejrzenia powinny natomiast wzbudzać zaskakująco niskie oferty, gdyż w znaczącej większości przypadków świadczą one o pseudohodowli. Wówczas należy liczyć się z tym, że zakup pupila może nieść za sobą dodatkowe koszty w postaci chociażby leczenia rozmaitych dolegliwości.
Polski owczarek nizinny – historia rasy
Rozmaite źródła zakładają, że polski owczarek nizinny jest jednym z przodków rasy bearded collie, o czym świadczą zapiski dotyczące zdarzenia, jakie miało miejsce około 1514 roku. Wówczas polski kupiec, wywodzący się prawdopodobnie z Gdańska, dokonał wymiany zboża na owce ze szkockim sprzedawcą. W wymianie towarzyszyło kilka niewielkich, kosmatych psiaków, które wykazywały się wręcz zaskakującymi umiejętnościami w pracy z owcami, co wzbudziło w Szkotach ogromny podziw, a to doprowadziło do zakupu trzech czworonogów. W późniejszym czasie krzyżowano je z miejscowymi psami, co poskutkowało stworzeniem pierwszego wzorca rasy bearded collie.
W momencie, gdy hodowla owiec ulegała znaczącym spadkom, na popularności straciły również kosmate psiaki, które pomagały w stróżowaniu.
W okresie dwudziestolecia międzywojennego rasą zainteresowała się Zofia Czetwertyńska, tym samym skupując czworonogi z wiejskich posiadłości i nazywając je owczarkami polskimi. Druga wojna światowa pokrzyżowała jednak plany związane z legalizacją hodowli, gdyż kobieta została aresztowana, a wszystkie psy zabrano.
Niestety, w trakcie wojny populacja rasy została drastycznie zdziesiątkowano, a po jej zakończeniu ostały się jedynie dwa osobniki. Jeden z nich w późniejszym czasie poważnie zachorował, co doprowadziło do jego śmierci. Wówczas do obywateli kraju wystosowano prośbę o zgłaszanie wszystkich psów, które choć odrobinę przypominały ostatnią żyjącą suczkę rasy PON.
Osobą, która prawdopodobnie w największym stopniu przyczyniła się do ocalenia rasy, jest Maria Dubrowinowa. Kobieta z powodzeniem odnajdowała kolejne psy o wyglądzie i charakterze zbliżonym do opisu rasy, tym samym prowadząc skrupulatny rejestr. To właśnie dzięki niej w późniejszych latach populacja polskich owczarków nizinnych stale wzrastała, a protoplastą stał się samiec o imieniu Smok, który należał do Danuty Gryniewicz. Smok był uważany za idealnego przedstawiciela rasy, dlatego też na jego postawie opracowano wzorzec.
Polski owczarek nizinny – charakter i usposobienie
PON to rasa, którą hodowano głównie do pełnienia roli psów pasterskich. Dlatego też wśród cech charakterystycznych jej przedstawicieli wyróżnia się przede wszystkim inteligencję, czujność, opanowanie, a także odrobinę niezależności. I choć polski owczarek nizinny w znaczącym stopniu przywiązuje się do swoich opiekunów, tak nieraz będzie on potrzebował możliwości samodzielnego podejmowania pewnych działań.
Podobnie jak inne owczarki, PON może okazać się niezwykle wokalnym czworonogiem, tym samym chętnie wykorzystując swój głos w celu zawiadomienia człowieka o różnego rodzaju wydarzeniach, w tym również wizycie listonosza lub obecności wiewiórki na pobliskim drzewie.
Rasa wykazuje duże skłonności terytorialne, jednocześnie dbając nie tylko o dobro opiekunów, ale również bezpieczeństwo całej posiadłości. Odwaga nie należy jednak do mocnych stron psiaka, przez co koniecznym okazuje się więc bieżące monitorowanie wszelkich jego zachowań, gdyż nieraz mogą one okazać się zaskakująco impulsywne (np. ucieczka). Warto również poświęcić odrobinę czasu na trening posłuszeństwa, a także innych przydatnych umiejętności. Istotnym jest przy tym fakt, iż rasa nie sprawdzi się w roli psa stróżującego, który całe swoje życie spędza przy budzie.
Polski owczarek nizinny to uczuciowy, wesoły i radosny pies, który jednak ceni sobie własną autonomię. I choć kontakt z człowiekiem sprawia mu wiele radości, tak nieraz preferuje raczej swobodne wylegiwanie się w towarzystwie opiekunów niż tarmoszenie, przytulanie lub naruszanie przestrzeni osobistej.
Wychowanie i tresura
Polski owczarek nizinny to pies o wyjątkowej pamięci, a także dużej inteligencji. Dlatego też nauka nowych komend oraz umiejętności często przyjmuje formę zabawy i przyjemności – zarówno dla czworonoga, jak i jego opiekunów. Niezwykle istotnym jest przy tym fakt, iż rasa nie toleruje wszelkich metod awersyjnych, w tym krzyku, stosowania kar, czy też przemocy w formie fizycznej lub psychicznej. Wówczas pupil jest w stanie całkowicie wycofać się ze wspólnych aktywności, tym samym zamykając się w sobie i tracąc zapał do jakiejkolwiek pracy. O wiele lepszym rozwiązaniem będą więc pozytywne wzmocnienia, najchętniej w postaci ulubionych przysmaków, pochwał oraz pieszczot. Kluczową rolę odgrywa także przyjazna atmosfera oraz cierpliwe nastawienie opiekunów.
Trening podstawowych komend należy rozpocząć już od okresu szczenięcego lub momentu, w którym psiak pojawia się w nowym domu. Kwestia ta dotyczy również prawidłowej socjalizacji, czyli zapoznawania zwierzęcia z rozmaitymi bodźcami, sytuacjami, ludźmi oraz innymi zwierzętami. Wówczas pupil nabierze nieco więcej pewności względem otaczającego świata, tym samym stając się bardziej odważnym i śmiałym.
Zabawki dla polskiego owczarka nizinnego
Zabawa stanowi nieodłączny element życia każdego czworonoga, niezależnie od jego rasy, czy też wieku. To właśnie dlatego zdecydowanie warto zaopatrzyć się w odpowiednie akcesoria, wśród których wyróżnia się między innymi różnorodne piłki, frisbee, zabawki sznurkowe, a także gryzaki.
W związku z tym, że polski owczarek nizinny cechuje się dużą inteligencją, polecanym rozwiązaniem okazują się zabawki interaktywne oraz typu Kong, gdyż akcesoria te rozwijają umiejętności czworonoga, jednocześnie zajmując jego uwagę nawet na stosunkowo długi czas.
Polski owczarek nizinny – pielęgnacja
Pielęgnacja rasy PON nie należy do nadmiernie skomplikowanych, choć wymaga systematyczności. Pies będzie potrzebował regularnego wyczesywania sierści, które powinno odbywać się średnio raz w tygodniu. Okrywa czworonoga wykazuje bowiem znaczące skłonności do uciążliwego kołtunienia, szczególnie w takich miejscach, jak okolice uszu, pachwin oraz łap. Specyficzna sierść ma również predyspozycje do „zbierania” rozmaitych zanieczyszczeń, w tym resztek jedzenia, drobnych patyczków, czy też nasion. Ich usuwanie powinno więc mieć miejsce na porządku dziennym.
Kąpiele zalecane są jedynie wówczas, gdy stan okrywy i skóry wyraźnie wskazuje na konieczność dokładnego umycia. W tym celu warto zaopatrzyć się w wysokiej jakości szampon o możliwie najbardziej naturalnym składzie, a także odżywkę ułatwiającą rozczesywanie. Po kąpieli pupil powinien zostać dokładnie wysuszony przy użyciu suszarki ustawionej na średni nawiew, gdyż mokra sierść i podszerstek bardzo łatwo ulegają skołtunieniu.
Regularnej kontroli wymagają także uszy zwierzęcia, gdyż ich ułożenie stanowi doskonałe środowisko dla rozwoju różnego rodzaju infekcji i zapaleń. Nieraz koniecznym może okazać się również usuwanie kamienia nazębnego oraz skracanie pazurków w momencie, gdy pies nie jest w stanie zrobić tego samodzielnie. Na bieżąco warto również kontrolować stan oczu podopiecznego.
Dieta i żywienie
Odpowiednie żywienie to absolutna podstawa prawidłowego rozwoju, a także funkcjonowania na wszystkich etapach życia. PON wykazuje jednak ogromne zamiłowanie do jedzenia, dlatego też posiada skłonności do szybkiego przybierania na wadze, co w konsekwencji może skutkować nawet otyłością. Opiekunowie rasy powinni więc przykładać znaczącą uwagę do pokarmu, jaki jest serwowany zwierzęciu.
Najpopularniejszym rozwiązaniem wśród właścicieli polskich owczarków nizinnych okazuje się zakup wysokiej jakości pokarmu w mokrej lub suchej wersji. Warto przy tym wybierać karmy, które cechują się obniżoną zawartością węglowodanów, gdyż ich nadmierna ilość może skutkować problemami z utrzymaniem prawidłowej masy ciała.
Rasa ze swojej natury może również wykazywać skłonności do różnego rodzaju alergii pokarmowych, dlatego też nieraz koniecznym okazuje się wykluczenie konkretnych składników z diety czworonoga.
Zobacz: Najpopularniejsze alergeny pokarmowe
Drugą możliwością żywienia, która coraz częściej spotyka się z dużym zainteresowaniem, jest stosowanie diety BARF. Wówczas opiekunowie samodzielnie przygotowują posiłki dla swojego psiaka, co jednak wymaga nie tylko zaangażowania, ale również odpowiedniej wiedzy. Dlatego też wszystkie najważniejsze informacje dotyczące diety BARF znalazły się w artykule poświęconym tej kwestii.
Sklep Zoologiczny KrakVet.pl
Szeroki wybór wysokiej jakości karm dla polskich owczarków nizinnych
Zdrowie i długość życia
Polski owczarek nizinny to pies opisywany jako odporny i wytrzymały, a zdrowe czworonogi żyją średnio od 12 do 15 lat. Niestety, rasa stosunkowo często cierpi z powodu takich dolegliwości, jak:
- Nadwaga i otyłość,
- Cukrzyca,
- Zapalenia i infekcje uszu,
- Alergie,
- Niedoczynność tarczycy,
- Dziedziczne choroby oczu (np. postępujący zanik siatkówki oraz dystrofia barwnikowego nabłonka siatkówki),
- Dysplazja stawów biodrowych (rzadziej łokciowych).
I choć pewnych chorób genetycznych można uniknąć już na poziomie hodowli i rozrodu, tak każdy opiekun przedstawiciela rasy PON jest zobowiązany do regularnych badań kontrolnych u lekarza weterynarii, a także bieżącego monitorowania stanu zdrowia pupila. Wszelkie nieprawidłowości warto przy tym konsultować ze specjalistą, gdyż szybka reakcja oraz wdrożenie odpowiedniego leczenia mogą przyczynić się do ograniczenia postępu danego schorzenia.
U kogo sprawdzi się rasa?
Polski owczarek nizinny niejednokrotnie okazuje się doskonałym psem rodzinnym, choć będzie on wymagał stosunkowo dużo uwagi i zaangażowania ze strony opiekunów. Rasa wykazuje bowiem znaczące zapotrzebowanie na ruch i rozmaite aktywności, w tym również takie, które dostarczają stymulacji intelektualnej.
PON będzie potrzebował cierpliwego i opanowanego właściciela, gdyż nie toleruje on wszelkich metod awersyjnych. Ponadto opiekunowie powinni również dokładać wszelkich starań, aby już od okresu szczenięcego poświęcać swój czas nie tylko na trening i wychowanie pupila, ale również jego prawidłową socjalizację. W przeciwnym razie psiak może stać się nadmiernie bojaźliwy, tym samym reagując strachem na każdą nową sytuację.
Polski owczarek nizinny a dzieci
Charakter rasy sprawia, że zdecydowanie lepiej dogaduje się ona ze starszymi dziećmi, które dodatkowo uszanują potrzebę niezależności i samodzielności psa. Młodsze pociechy niejednokrotnie są dla owczarka odrobinę męczące, co zwierzę jest w stanie zakomunikować na przykład poprzez warknięcie lub odsłonięcie zębów. I choć PON nie ma skłonności do zachowań agresywnych, tak niekontrolowane zabawy z małymi dziećmi mogą okazać się zbyt przytłaczające, co z kolei przekracza granice cierpliwości psa.
Polski owczarek nizinny a inne zwierzęta domowe
Podejście polskiego owczarka nizinnego do innych zwierząt jest w głównej mierze uzależnione od poziomu jego socjalizacji. Jeśli bowiem psiak nie miał okazji zapoznać się z rozmaitymi czworonogami, jego reakcje w kontakcie z nimi będą nacechowane strachem i lękiem, ale nie agresją. Jednak w sytuacji, gdy pupil już od okresu szczenięcego był w odpowiedni sposób zapoznawany z innymi zwierzętami, ich towarzystwo nie będzie stanowiło żadnego problemu. Kluczowym jest jednak zadbanie o to, aby pies miał możliwość odpoczynku lub rezygnacji z zabaw w momencie, gdy poczuje taką potrzebę.
PON – ciekawostki
Jeden z polskich owczarków nizinnych, czyli psiak o imieniu Psyche, zdołał zapisać się na kartach historii, gdyż uratował życia wielu ludzi podczas II wojny światowej. Odważny czworonóg był w stanie wyczuwać nadchodzące bombardowania, jednocześnie głośno ostrzegając ludzi o zagrożeniu. Dzięki temu mieli oni szansę udać się do schronów w celu przeczekania fali bomb.
W pewnym momencie polskie owczarki nizinne stanowiły wręcz dumę narodową, dlatego też ich wizerunki pojawiały się w rozmaitych miejscach, w tym również na znaczkach pocztowych.
Popularne imiona
Imiona dla psa | Imiona dla suczki |
Felix, Eddy, Kudłaty, Thor, Charlie, Stewie, Pepper, Dante, Winston, Mango, Zeus. | Molly, Flora, Daisy, Misty, Emma, Gracie, Bella, Katie, Zuri, Coco, Lola, Diana, Lily. |
Zobacz: Owczarek niemiecki
Najczęściej zadawane pytania
Żyją one 12-15 lat.
Polecamy używać szampon dla psa o długiej sierści, wysokiej jakości. Jeśli sierść jest wysuszona, postaw na szampon regeneracyjny.
Cena wynosi 3500-6000 zł.
Dorosły pies tej rasy waży 18-23 kg.
To średni pies o krępej budowie ciała, muskularnych łapach i długiej, falowanej sierści w kolorze czarnym, brązowym, szarym czy białym.
Polecamy wysokiej jakości karmę dla psów średnich ras. Rasa ma skłonności do alergii, na co pomoże karma hipoalergiczna.
Tę rasę psów można strzyc. Pies może nosić krótką sierść lub można pielęgnować i podcinać długą.
Psy tej rasy są spostrzegawcze, inteligentne, pewne siebie i aktywne.