Owczarek niemiecki

Owczarki niemieckie, potocznie zwane wilczurami, to jedne z najpopularniejszych czworonogów na świecie, które cechują się przy tym majestatycznym wyglądem, dużą inteligencją, a także wyjątkowym usposobieniem. I choć rasa zbiera wokół siebie znaczącą ilość miłośników, tak w rzeczywistości nie sprawdzi się ona u każdego.

Poznaj najważniejsze informacje dotyczące owczarka niemieckiego, jego potrzeb i wymagań, a także historii oraz zasad prawidłowej opieki.

Zobacz również: Wyjątkowe rasy psów z całego świata

Podstawowe informacje

rozmiar	masa: 30-40 kg wzrost: 55-65 cm
maść	czarny, czarny podpalany, sobolowy
długość życia	9-13 lat
główne cechy	inteligentne, lojalne, posłuszne

Owczarek niemiecki – wygląd i wzorzec rasy

Dawniej owczarki niemieckie swoim wyglądem do złudzenia przypominały wilki, stąd też do rasy przylgnęło określenie, jakim jest wilczur. Na chwilę obecną czworonogi te cechują się średnią wielkością oraz niezwykle harmonijną sylwetką.

Zgodnie z klasyfikacją FCI rasa jest zaliczana do grupy I – Owczarki i inne psy pasterskie, z wyłączeniem szwajcarskich psów do bydła, a także sekcji 1, czyli owczarki. Wysokość w kłębie waha się w granicach od 55 do 65 cm, w zależności od płci. Waga powinna natomiast mieścić się w przedziale od 22 do 40 kg.

Tułów owczarka jest silny i umięśniony, przy czym grzbiet łagodnie opada w kierunku zadu. Ogon mieści się poniżej linii grzbietu, będąc przy tym gęsto owłosionym. Kończyny przyjmują prostą i mocną budowę.

Głowa zwierzęcia jest proporcjonalna do reszty jego ciała, jednocześnie cechując się średnią wielkością. Długa kufa z przylegającymi wargami jest zakończona czarnym nosem. Oczy przyjmują migdałowaty kształt oraz ciemny kolor. Hodowcy owczarków niemieckich zaznaczają, że to właśnie oczy ukazują inteligencję, która drzemie w zwierzęciu.

Jedną z cech charakterystycznych rasy okazują się wysoko osadzone i stojące uszy. Ich małżowiny są skierowane do przodu, a typowe dla wilczurów zwężenia tworzą ostry wierzchołek.

Owczarek długowłosy czy owczarek krótkowłosy?

W obrębie rasy zaznaczane są dwie odmiany, które różnią się między sobą typem owłosienia. Warto jednocześnie zaznaczyć, że przez lata FCI uznawało jedynie typ krótkowłosy, jednak z czasem we wzorcu uwzględniono także owczarka długowłosego.

Owczarki krótkowłose, zwane także stockhaar, cechują się przylegającym i twardym włosem okrywowym, który przyjmuje dłuższą formę w obrębie ud czworonoga, tylnej części łap oraz na szyi.

Typ długowłosy (langstockhaar), jak sama nazwa mówi, charakteryzuje się wydłużoną okrywą o nieco odmiennej strukturze. Sierść psa jest wówczas miękka i nieprzylegająca. Taki owczarek wyróżnia się także kryzą oraz gęsto owłosionym ogonem. 

Niezależnie od typu sierści, zawsze przyjmuje ona postać dwuwarstwową, czyli składa się z okrywy wierzchniej oraz gęstego i obfitego podszerstka. Podobna sytuacja ma miejsce w kwestii umaszczenia owczarków, ponieważ bez względu na długość włosia, rasa występuje w takich barwach, jak:

• Czarna z żółtym podpalaniem,
• Czarna z płowym podpalaniem,
• Jednolicie czarna,
• Czarna z czerwonawym podpalaniem,
• Szara,
• Śniada,
• Czaprakowa.

Owczarki niemieckie cechują się również czarną maską w obrębie kufy. Wzorzec dopuszcza przy tym niewielkie białe znaczenia na piersi oraz jaśniejszą maść na wewnętrznej stronie kończyn. Akceptowanym, choć niepożądanym, okazuje się jasnoszary podszerstek.

Szczeniaki i hodowla

Owczarki niemieckie, ze względu na swoją budowę, są szczególnie podatne na dolegliwości układu ruchu, w tym dysplazję stawów biodrowych i łokciowych oraz problemy z kręgosłupem. I choć hodowcy z całego świata od lat dokładają wszelkich starań, aby rasa nie wykazywała tak dużych skłonności do tego typu schorzeń, na chwilę obecną nic nie wskazuje na znaczące postępy. To właśnie dlatego wybór renomowanej hodowli, która w odpowiedni sposób dba o swoje psiaki, tym samym wykonując wszelkie niezbędne badania i odżywiając je tak, jak tego potrzebują, jest niezwykle istotny.

Aby mieć pewność, że wybrany hodowca w rzeczywistości nie jest pseudohodowcą, który kieruje się wyłącznie chęcią zysku, koniecznym jest dokładne i rzetelne sprawdzenie, czy konkretna placówka została zarejestrowana w ZKwP, czyli Związku Kynologicznym w Polsce. Warto zasięgnąć także porady u specjalistów lub osób, które miały do czynienia z daną hodowlą.

Ceny szczeniąt

Koszty związane z zakupem owczarka niemieckiego najczęściej mieszczą się w granicach od 3000 do 4000 zł. Warto przy tym zaznaczyć, że każdy hodowca ma prawo do indywidualnej wyceny oferowanych szczeniąt, dlatego też kwoty te mogą sięgać również o wiele większych wartości. Wpływ na cenę zwierzęcia mogą mieć takie czynniki, jak chociażby renoma hodowli, zgodność zwierzęcia ze wzorcem rasy, a także osiągnięcia rodziców.

Niezwykle istotnym jest przy tym unikanie ofert, które wzbudzają jakiekolwiek wątpliwości. Zbyt niskie ceny przeważnie świadczą o pseudohodowli, co z kolei stwarza ryzyko występowania poważnych dolegliwości genetycznych oraz zwiększa prawdopodobieństwo kosztownego leczenia czworonoga.

Historia rasy

Powszechnie przyjęło się uznawać, iż przodkiem dzisiejszego owczarka niemieckiego jest hovawart, czyli wiejski pies spotykany na obszarach Niemiec, który był wykorzystywany do stróżowania. Wówczas obserwowano rozmaite odmiany czworonogów w typie wilczurów, jednak różniły się one specyficznymi cechami wyglądu oraz charakteru. W momencie, gdy procesy urbanizacyjne znacząco zmniejszyły ilość pastwisk, różnego rodzaju psy pasterskie najzwyczajniej przestawały być potrzebne, przez co zaprzestawano ich hodowli.

Początki rasy

Pracę nad rozwojem rasy rozpoczął związek miłośników owczarków niemieckich „Phylax”, który został uformowany przez hrabiego Hahna, Buchelmanna i rotmistrza Riechelmanna w 1891 roku. Wówczas skupiano się na wykreowaniu psów do użytku w rozmaitych służbach.

Za twórcę rasy uznawany jest rotmistrz Max von Stephanitz. Wraz z Arturem Meyerem założył on również Klub Owczarka Niemieckiego (SV – Verein für Deutsche Schäferhunde), który aż do dnia dzisiejszego jest jednym z najbardziej wpływowych stowarzyszeń rasy na świecie. Wydarzeniem poprzedzającym powołanie klubu była wystawa psów w Karlsruhe, kiedy to Max von Stephanitz spostrzegł ucieleśnienie swoich marzeń – płowoszarego psa o średniej wielkości. Mężczyzna odkupił czworonoga i nadał mu imię Horand von Grafrath. To właśnie jego wygląd posłużył jako inspiracja do opracowania pierwszego wzorca. Na dzień dzisiejszy Horand von Grafrath jest uznawany za przodka niemal wszystkich owczarków niemieckich.

Wraz ze wzrostem popularności rasy, jej wzorzec ulegał niekontrolowanym zmianom, a pierwotny typ został niemal całkowicie zagubiony. W 1925 roku losy owczarków niemieckich zostały jednak odwrócone, a wszystko to za sprawą wystawy, którą wygrał pies w typie Horanda, odbiegający wyglądem od pozostałych czworonogów.

Aktualny wzorzec rasy obowiązuje od roku 2011, kiedy to uwzględniono zarówno odmianę krótkowłosą, jak i długowłosą. Międzynarodowa Federacja Kynologiczna zaznacza przy tym, że wspomniane odmiany nie mogą być ze sobą krzyżowane, a podczas wystaw podlegają całkowicie odmiennym kryteriom oceny.

Owczarek niemiecki w Polsce

Na obszarach Polski owczarki niemieckie pojawiły się przed drugą wojną światową, jednak brakowało wówczas pełnoprawnych hodowli. Znaczący wzrost popularności rasy miał miejsce dopiero w latach 60. XX wieku, a na chwilę obecną wilczury zaliczane są do jednych z najbardziej rozpoznawalnych czworonogów na polskich terenach, do czego z pewnością przyczyniła się popkultura. Wizerunek owczarków niemieckich znajdował się bowiem w niezwykle popularnych produkcjach, jak chociażby „Czterej pancerni i pies”, czy też „Przygody psa Cywila”.

Owczarek niemiecki – charakter i usposobienie

Wśród pożądanych cech charakteru owczarka niemieckiego wyróżnia się przede wszystkim pewność siebie, opanowanie, zrównoważenie, a także łagodne usposobienie. Co więcej, agresywne nastawienie, nerwowość oraz tchórzostwo, są uznawane za poważne wady, przez co takie psy nie powinny być wykorzystywane w hodowlach.

Powszechnie przyjęło się uznawać, że samce wykazują nieco silniejszy charakter, tym samym nieraz stawiając na swoim. Suczki są natomiast spokojniejsze i bardziej uległe, przez co z o wiele większą łatwością podporządkowują się poleceniom i wymaganiom opiekunów.

Owczarek niemiecki to lojalny i oddany pies, który nawiązuje z opiekunami szczególnie silną więź, co w połączeniu z instynktem terytorialnym może skutkować nieufnym nastawieniem do obcych ludzi oraz zwierząt, a także obronną postawą względem członków własnego „stada”. Dlatego też wilczur wymaga nie tylko odpowiednio dopasowanego szkolenia, ale również prawidłowej socjalizacji, która powinna mieć miejsce już od okresu szczenięcego.

Rasa nie przepada za samotnością, przez co długotrwałe pozostawianie czworonoga bez opieki może skutkować znaczącym obniżeniem jego samopoczucia, a nieraz również wykształceniem niszczycielskich zachowań.

Owczarki niemieckie zaliczane są do aktywnych i żywiołowych psiaków, dlatego też wymagają one stosunkowo dużych ilości aktywności fizycznej. Inteligencja rasy sprawa natomiast, że wykazuje ona zapotrzebowanie również na stymulację umysłową. Warto przy tym pamiętać, że w młodym wieku pies nie powinien być nadmiernie forsowany, gdyż może to skutkować nieprawidłowościami w jego rozwoju.

Owczarek niemiecki – wychowanie i tresura

Owczarki niemieckie to psy, które od samego początku były wykorzystywane do pełnienia rozmaitych funkcji. Rasa jest przy tym określana jako niezwykle wszechstronna, gdyż sprawdza się na różnego rodzaju stanowiskach. Wilczury spotykane są między innymi w policji i wojsku, a także służbach ratowniczych. Czworonogi te doskonale odnajdują się również w roli przewodników lub pomocników dla osób z niepełnosprawnościami. Rasa niejednokrotnie spotykana jest na podium w takich kategoriach sportowych, jak obedience, agility, flyball, canicross, dogtrekking i tropienie sportowe.

Aby jednak zwierzę mogło pełnić określone role i wykonywać powierzone zadania, będzie ono potrzebowało regularnych treningów i dopasowanego programu szkoleniowego. Rasa cechuje się dużą inteligencją, a nowe umiejętności nabywa w zaskakująco szybkim tempie, przez co praca z owczarkiem niemieckim często opisywana jest jako łatwa i niemal całkowicie bezproblemowa. Warto przy tym zaznaczyć, że pies będzie wymagał konsekwentnego opiekuna, który jednocześnie wykazuje się cierpliwością i zrozumieniem natury czworonoga. Całkowicie niewskazane są przy tym wszelkie metody awersyjne, w tym również stosowanie przemocy fizycznej i psychicznej. W przeciwnym razie pupil może stać się wycofany, a nieraz także reagować agresją, co z kolei stanowi zagrożenie zarówno dla samego psa, jak i jego otoczenia.

Trening powinien odbywać się w spokojnej i przyjaznej atmosferze. Owczarek niemiecki doceni zaangażowanie opiekunów, a także pozytywne wzmocnienia w postaci pochwał, pieszczot oraz ulubionych smakołyków.

Oprócz nauki poszczególnych komend i prawidłowych zachowań, rasa potrzebuje również socjalizacji. Renomowane hodowle dokładają wszelkich starań, aby miała ona miejsce już od wczesnego okresu szczenięcego. Nie oznacza to jednak, że po przybyciu do nowego domu pies będzie już w pełni obyty z wszelkimi bodźcami. Socjalizację należy więc kontynuować w możliwie najbardziej dokładny sposób, tym samym zapoznając czworonoga z innymi ludźmi, zwierzętami oraz sytuacjami.

Sprawdź: Co warto wiedzieć o psim treningu?

Zabawki dla owczarka niemieckiego

Owczarki niemieckie, jak niemal wszystkie rasy psów, chętnie oddają się zabawie na świeżym powietrzu. W celu urozmaicenia wspólnie spędzanego czasu, zdecydowanie warto zaopatrzyć się w odpowiednio dopasowane akcesoria, jak chociażby frisbee oraz piłki. Pupil z pewnością doceni również rozmaite kości i gryzaki, zabawki sznurowe, a także zabawki interaktywne i akcesoria typu Kong, które zaktywizują czworonoga i wspomogą rozwój jego umiejętności intelektualnych.

Pielęgnacja owczarka niemieckiego

Pomimo zjawiskowej okrywy, owczarek niemiecki nie będzie wymagał skomplikowanej lub zaawansowanej pielęgnacji. Niezależnie od typu sierści, rasa potrzebuje regularnego jej wyczesywania, szczególnie w okresach linienia. W tym celu warto zaopatrzyć się w odpowiednią szczotkę lub grzebień o stosunkowo gęsto rozmieszczonych ząbkach.

Wśród podstawowych obowiązków każdego opiekuna wyróżnia się także systematyczne sprawdzanie stanu oczu i uszu. W razie potrzeb należy również skracać pazury zwierzęcia oraz usuwać odkładający się kamień nazębny.

Częstotliwość kąpieli jest uzależniona od indywidualnych potrzeb. Warto przy tym zapatrzyć się w wysokiej jakości szampon przeznaczony do określonego typu sierści owczarka.

Owczarek niemiecki – dieta i żywienie

Odpowiednio dopasowana dieta stanowi podstawę dla prawidłowego rozwoju, a także funkcjonowania czworonoga na każdym z życiowych etapów. Dlatego też kwestia żywienia nie powinna być bagatelizowana, a w obowiązku każdego opiekuna leży zagwarantowanie zwierzęciu wszystkich niezbędnych składników odżywczych.

Najpopularniejszym rozwiązaniem jest zakup wysokiej jakości karmy komercyjnej przeznaczonej dla psów dużych ras lub też dedykowanej specjalnie dla owczarków niemieckich. Żywienie psa zależy w dużej mierze od jego trybu życia, a także stopnia aktywności fizycznej. Owczarki niemieckie, jako energiczne czworonogi, powinny spożywać pokarmy dla psów aktywnych.

Karma powinna być również ściśle powiązana z wiekiem pupila. Starsze psy mają o wiele dłuższą przemianę materii, dlatego też warto, aby pokarm był mniej energetyczny.  

Sprawdź: Karma dla psów aktywnych – ranking [TOP 10] i Karma dla owczarka niemieckiego – ranking [Top 10]

Inną formą żywienia owczarków niemieckich okazuje się samodzielne przygotowywanie posiłków dla psa, które odbywa się zgodnie z zasadami diety BAFR. Wówczas koniecznym jest jednak zasięgnięcie porady u specjalisty w dziedzinie weterynarii lub dietetyki, gdyż w codziennych porcjach pokarmu nie może zabraknąć wszelkich najważniejszych składników odżywczych, w tym również witamin i minerałów.

Sklep Zoologiczny KrakVet.pl

Szeroki wybór wysokiej jakości karm dla owczarków niemieckich

Zdrowie i długość życia

Owczarki niemieckie to psy o zaskakującej odporności, które jednocześnie doskonale radzą sobie w przypadku niekorzystnych warunków atmosferycznych. Średnia długość życia przedstawicieli tej rasy mieści się w graniach od 9 do 13 lat, jednak wilczury mogą wykazywać podatność na takie schorzenia, jak chociażby:

• Dolegliwości aparatu ruchu – w tym dysplazja stawów biodrowych i łokciowych oraz problemy z kręgosłupem.
• Alergie (np. pokarmowe lub skórne),
• Problemy trawienne,
• Zapalenia uszu,
• Zapalenia spojówek,
• Rozszerzenie i skręt żołądka.

Sporadycznie w obrębie rasy spotykane są również takie dolegliwości, jak enostoza (szczenięce zapalenie kości), niedoczynność tarczycy, problemy z trzustką oraz osteochondroza. W podeszłym wieku czworonogi mogą cierpieć także z powodu nowotworów.

Opiekunowie owczarków niemieckich powinni przykuwać szczególną uwagę do wyglądu oraz zachowania zwierzęcia, a wszelkie nieprawidłowości należy konsultować z lekarzem weterynarii. Nie warto rezygnować również z regularnych badań u specjalisty, gdyż szybkie wykrycie i zdiagnozowanie konkretnych dolegliwości pozwala na wdrożenie odpowiedniego leczenia, które z kolei poprawia jakość życia czworonoga.

Przeczytaj więcej: Zwyrodnienie stawów u psów

U kogo sprawdzi się rasa?

Pomimo znaczącej popularności, owczarek niemiecki nie będzie psem dla każdego. Rasa wykazuje bowiem specyficzne potrzeby i wymagania, wśród których zaznacza się przede wszystkim aktywność fizyczną, trening, socjalizację oraz prawidłowe żywienie. Co więcej, opiekunowie powinni cechować się łagodnym podejściem oraz zrozumieniem dla natury i charakteru zwierzęcia.

W momencie, gdy pies traktowany jest z szacunkiem oraz prowadzony w odpowiedni sposób, odwdzięczy się on niezwykłą lojalnością i przywiązaniem do ukochanych właścicieli. Owczarek niemiecki nie odnajdzie się jednak w przypadku bardzo ograniczonych przestrzeni, jak chociażby niewielkie kawalerki w bloku. Nie będzie to również pupil dla zapracowanych opiekunów, którzy większość swojego dnia spędzają poza domem lub mieszkaniem. Długotrwała samotność może bowiem wywierać negatywny wpływ na samopoczucie czworonoga, a także przyczyniać się do występowania niszczycielskich zachowań.

Owczarek niemiecki a dzieci

Odpowiednio poprowadzony wilczur nieraz okazuje się najlepszym przyjacielem dla rodzin z dziećmi, tym samym wykazując ogromną cierpliwość względem najmłodszych domowników. Rasa cechuje się bowiem wesołym i radosnym nastawieniem, przez co chętnie towarzyszy w różnego rodzaju aktywnościach i zabawach. Warto jednak pamiętać, że owczarek niemiecki może osiągać stosunkowo duże rozmiary, a także znaczącą masę. Wszelkie zabawy powinny więc odbywać się pod stałym nadzorem osób dorosłych.

Owczarek niemiecki a inne zwierzęta domowe

Rasa niejednokrotnie wykazuje silny instynkt terytorialny, dlatego też wymaga prawidłowej socjalizacji już od okresu szczenięcego. W momencie, gdy owczarek niemiecki zostanie nauczony ostrożnego obchodzenia się z innymi zwierzętami domowymi, będzie w stanie w pełni je zaakceptować, a także żyć z nimi w zgodzie. W przeciwnym razie pies może wykazywać obronne nastawienie, tym samym stwarzając zagrożenie dla drobnych zwierząt, a nieraz również ich opiekunów.

Przygotowaliśmy dla Ciebie infografikę z podsumowaniem informacji o rasie – sprawdź!

Ciekawostki o owczarku niemieckim

Owczarki niemieckie są klasyfikowane jako trzecia najmądrzejsza rasa psów na świecie, mieszcząc się zaraz za pudlem oraz border collie. Co więcej, Stanley Coren, autor książki „Inteligencja psów”, zaznacza, że owczarki niemieckie są w stanie nauczyć się nowego polecenia lub komendy już po zaledwie pięciu powtórzeniach.

W ojczyźnie owczarków niemieckich każdy rodowodowy psiak musi przejść test zwany Schutzhund. Obejmuje on między innymi takie aspekty, jak wytrzymałość, inteligencja, odwaga, efektywność, zdolność do pracy oraz stan psychiczny.

Rasa cechuje się niezwykłą ciekawością względem otaczającego świata, poznając go przy użyciu zmysłu węchu. I choć w przypadków psów nie jest to czymś nadzwyczajnym, tak owczarki niemieckie zaliczane są do niesamowitych „wąchaczy”, które z powodzeniem wykrywają nie tylko narkotyki oraz bomby, ale również zaginionych ludzi znajdujących się pod gruzami oraz lawinami.

Popularne imiona dla owczarka niemieckiego

Imiona dla psa	Imiona dla suczki
Regina, Emma, Lucy, Gaja, Kora, Aza, Diana, Łajka, Dama, Zołza, Luna, Bella, Astrid, Bella, Skylar, Kona, Freja, Zuri, Coco, Elsa, Aster, Chanel, Bonnie, Zena, Moira.	Azor, Ajax, Ares, Rex, Rocky, Rambo, Set, Cezar, Pluto, Szarik, Łomot, Łobuz, Max, Apollo, Ares, Zeus, Aldo, Rocky, Thor, Elvis, Bentley, Archie, Barry, Vader, Pepper.

Owczarek niemiecki – najczęściej zadawane pytania

Data publikacji: 10.02.2018

Data publikacji: 23.11.2022