W Polsce występuje tylko jeden gatunek niebezpiecznego dla ludzi gada: żmija zygzakowata. Jednakże ten gatunek jest stosunkowo rzadko spotykany i bardzo niechętnie wchodzący w kontakt z ludźmi, dlatego nie stanowi dużego zagrożenia dla ludzi. W Polsce nie występują żadne niebezpieczne dla człowieka gady poza wężami.
Spis treści
Żmija zygzakowata – charakterystyka
Żmija zygzakowata (Vipera berus) jest stosunkowo niewielkim wężem, który dorasta zwykle do długości od 50 do 70 cm, choć niekiedy można spotkać osobniki o długości do 90 cm. Charakterystyczne dla tego gatunku są ciemne plamki lub poprzeczne paski na ciele, które są widoczne na tle ciemnozielonego, brązowego lub czarnego grzbietu.
Głowa żmii zygzakowatej jest krępa i charakteryzuje się trójkątnym kształtem oraz dużymi, pionowymi źrenicami. Na głowie widoczne są również dwie jasne, wyraźnie zaznaczone linie biegnące od oczu do pyska.
Brzuch żmii zygzakowatej jest zwykle koloru białawego, kremowego lub szarego. W okolicach odbytu widoczna jest charakterystyczna, czarna plama w kształcie litery „V”, która jest jednym z najważniejszych elementów identyfikacyjnych tego gatunku.
Żmija zygzakowata – występowanie
W Polsce żmije zygzakowate występują w całym kraju, jednak najczęściej spotyka się je w lasach, na terenach górzystych, w okolicach zbiorników wodnych oraz na terenach podmokłych.
Żmije są aktywne przede wszystkim w okresie wiosenno-letnim, gdy temperatura otoczenia jest wyższa, a żywność jest łatwiej dostępna. Ważne jest, aby pamiętać, że żmije są bardzo ostrożne i zwykle unikają kontaktu z ludźmi, dlatego należy zachować ostrożność, przede wszystkim w miejscach, gdzie jest dużo roślinności, kamieni lub w miejscach, gdzie można napotkać ich naturalne siedliska. Jeśli zobaczysz żmiję, należy zachować bezpieczną odległość i nie podejmować zbliżenia, aby nie narazić siebie na niepotrzebne niebezpieczeństwo.
Kiedy żmija zygzakowata atakuje?
Żmija zygzakowata (Vipera berus) jest zwykle ostrożnym i nieagresywnym wężem, który unika kontaktu z ludźmi i atakuje tylko w przypadku poczucia zagrożenia. Atak żmii zygzakowatej zwykle ma charakter obronny, a nie ofensywny.
Najczęściej do ukąszeń dochodzi przypadkowo, gdy człowiek przypadkowo nadepnie na żmiję lub ją zepchnie. Żmije zygzakowate są aktywne przede wszystkim w ciągu dnia, szczególnie w słoneczne i ciepłe dni, dlatego najwięcej przypadków ukąszeń zdarza się w okresie od wiosny do jesieni.
Jeśli człowiek znajdzie się w niewielkiej odległości od żmii zygzakowatej, to zwykle ona odchodzi, nie atakując. W przypadku zetknięcia się ze żmiją zygzakowatą zaleca się zachowanie ostrożności oraz zachowanie bezpiecznej odległości.
Co zrobić w razie ukąszenia żmii?
Jeśli zostaniesz ukąszony przez żmiję, niezwłocznie powinieneś skontaktować się z pogotowiem ratunkowym lub udać się do najbliższego szpitala. Ukąszenie żmii może być niebezpieczne i wymagać natychmiastowej interwencji medycznej.
W przypadku ukąszenia żmii, należy jak najszybciej unieruchomić ukąszone miejsce, najlepiej opaska uciskowa lub bandaże. Opaska uciskowa powinna być umieszczona powyżej miejsca ukąszenia, na odległości około 10 cm, i powinna być luźno założona, tak aby nie hamować przepływu krwi. Należy ją nosić nie dłużej niż 15-20 minut, ponieważ dłuższe noszenie opaski uciskowej może spowodować uszkodzenie tkanek.
Nigdy nie należy próbować wyciągać jadu z rany, ponieważ może to spowodować dodatkowe obrażenia. Należy również unikać picia alkoholu lub przyjmowania leków przeciwbólowych, ponieważ mogą one zwiększyć krwawienie i pogorszyć stan poszkodowanego.
Zobacz także: Wąż – co warto wiedzieć przed zakupem węża?
Niejadowite węże występujące w Polsce
W Polsce występują również węże niejadowite, takie jak: zaskroniec zwyczajny, zaskroniec rogaty, zaskroniec modrzewiowy, gniewoszowate, wąż Eskulapa oraz wąż wodny. Te gatunki są bezpieczne dla ludzi, ale mogą ukąsić w przypadku, gdy będą czuły się zagrożone.
Zaskroniec zwyczajny
Zaskroniec (Natrix natrix) to gatunek węża z rodziny połozowatych, występujący na terenie Europy, Azji i Afryki Północnej. W Polsce zaskroniec jest jednym z najczęściej spotykanych gatunków węży. Charakteryzuje się on dość dużą, krępą sylwetką i ma długość zwykle od 70 do 120 cm, chociaż spotyka się również osobniki dłuższe.
Zaskroniec preferuje siedliska wodne, takie jak stawy, zbiorniki wodne, rzeki i bagna, ale można go spotkać również na brzegach lasów, łąkach i pól uprawnych. Jest to wąż niejadowity i łagodny w charakterze, który zwykle unika kontaktu z ludźmi.
Gniewosz plamisty
Gniewosz plamisty, znany również jako gniewosz wyniosły, to gatunek niejadowitego węża z rodziny połozowatych, występujący na terenie Polski oraz innych krajów Europy. Są to stosunkowo nieduże węże, których długość ciała dorosłych osobników waha się od 60 do 75 cm, a samica osiąga nawet 90 cm. Charakteryzuje się ciemnobrązową barwą z wyraźnymi jasnobrązowymi plamami na grzbiecie. Gniewosz plamisty jest gatunkiem chronionym w Polsce, co oznacza, że jego zabijanie, łapanie lub posiadanie jest nielegalne. Występuje głównie w lasach liściastych, gdzie poluje na gryzonie i inne drobne zwierzęta.
Uwaga! Może być mylony ze żmiją zygzakowatą.
Wąż Eskulapa
Wąż Eskulapa, znany również jako wąż Aesculapian, to gatunek węża niejadowitego występującego głównie w południowej Europie. W mitologii greckiej Eskulap był bogiem medycyny, a symbolika węża związana była z uzdrawianiem i oczyszczaniem. Wąż Eskulapa uważany jest za symbol medycyny i jest często obecny w herbach i emblematach instytucji medycznych.
Weź udział w quizie i sprawdź swoją wiedzę o gadach!
Sklep Zoologiczny KrakVet.pl
Szeroki wybór akcesoriów do terrarium