Pies gończy polski, zwany nieraz również ogarem Pawłusiewicza, jest jedną z pięciu rodzimych ras psów, wśród których wyróżnia się także charta polskiego, owczarka nizinnego, ogara polskiego i owczarka podhalańskiego.
Gończy polski to przede wszystkim pies myśliwski, będący doskonałym towarzystwem w trakcie polowań. Jego umiejętności i charakter są cenione przez myśliwych na obszarze niemal całej Europy.
Ze względu na fakt, iż pies gończy polski wykazuje specyficzne potrzeby, nie będzie to rasa dla każdego. Przed zakupem czworonoga zdecydowanie warto więc zapoznać się z jego usposobieniem, a także wymaganiami.
Zobacz również: Wyjątkowe rasy psów z całego świata
Spis treści
- Wygląd i wzorzec rasy
- Szczeniaki i hodowla
- Historia rasy
- Gończy polski – charakter i usposobienie
- Wychowanie i tresura
- Zabawki dla psa gończego polskiego
- Pielęgnacja
- Dieta i żywienie
- Zdrowie i długość życia
- U kogo sprawdzi się rasa?
- Ciekawostki o rasie gończy polski
- Popularne imiona dla psa gończego polskiego
- Najczęściej zadawane pytania
Podstawowe cechy
rozmiar |
masa: 22–26 kg wzrost: 50-59 cm |
maść | brązowa, czarna podpalana, czarna z podpalaniem czerwono-brązowym |
długość życia | od 14 do 15 lat |
główne cechy | inteligentne, łagodne, odważne |
Wygląd i wzorzec rasy
Zgodnie z oficjalną klasyfikacją Międzynarodowej Federacji Kynologicznej, pies gończy polski zaliczany jest do grupy VI – Psy gończe i rasy pokrewne, a także sekcji 1, która obejmuje rasy gończe z różnych zakątków świata.
Wzorzec zakłada, że przedstawiciele tej rasy powinny ważyć od 22 do 26 kg, natomiast ich wysokość w kłębie ma wynosić 50-55 cm w przypadku suczek, a także 55-59 cm u samców. Pies gończy polski cechuje się więc średnią wielkością, a budowa jego ciała przyjmuje lekką i zwartą formę. Dzięki temu ogar Pawłusiewicza doskonale odnajduje się podczas pracy w utrudnionych, górskich warunkach, tym samym wykazując znaczącą odporność i umiejętność szybkiej adaptacji do danego otoczenia.
Tułów zwierzęcia jest prosty i wyraźnie umięśniony, podobnie jak jego kończyny. Długi, średniej grubości ogon, nieraz jest porównywany do pewnego rodzaju szabli. Rozluźniony opada swobodnie, natomiast w napięciu jest noszony powyżej linii grzbietu.
Głowa gończego polskiego jest proporcjonalna do jego ciała. Oczy czworonoga cechują się średnią wielkością, wyraźnym skosem i łagodnym wyrazem, jednocześnie przyjmując ciemnobrązową barwę. Odcień nosa jest uzależniony od umaszczenia psa, jednak najczęściej będzie on czarny. Uszy zwierzęcia są osadzone nisko, mają trójkątny kształt i zwisającą postać.
Sierść psa gończego polskiego jest krótka, twarda i przylegająca. Wyjątkiem są jednak okolice głowy i uszu, gdzie okrywa przyjmuje delikatną i miłą w dotyku formę. Gęstość podszerstka jest uzależniona od pory roku – zimą będzie on więc znacznie bardziej obfity, natomiast latem rzadszy.
Wzorzec rasy dopuszcza takie umaszczenia czworonogów, jak:
- Czarne z czerwono-brązowym podpalaniem;
- Czekoladowe z podpalaniem;
- Rude w różnych odcieniach.
Warto przy tym zaznaczyć, że białe znaczenia w obrębie klatki piersiowej oraz łap nie stanowią wady.
Szczeniaki i hodowla
Pomimo tego, że gończy polski jest rodzimą rasą, na szczenięta nieraz trzeba będzie poczekać. Czworonogi te hodowane są bowiem głównie w celach użytkowych, które obejmują przede wszystkim myślistwo. Co więcej, hodowcy bardzo często sprzedają dorosłe i odchowane psy, które zostały ułożone pod kątem polowań.
Bez względu na to, jaką rolę ma pełnić pies gończy polski, zakup czworonoga powinien odbywać się w hodowli zarejestrowanej w Związku Kynologicznym w Polsce (ZKwP). Takie psy posiadają bowiem rodowody FCI, co daje opiekunom pewność względem ich pochodzenia, a także pozwala na przewidywanie charakteru i temperamentu zwierzęcia.
Ceny szczeniąt
Ceny szczeniąt rasy gończy polski najczęściej mieszczą się w przedziale od 2000 do około 5000 zł. Warto jednak pamiętać, że każdy hodowca ma prawdo do indywidualnej wyceny oferowanych psiaków, uwzględniając przy tym własną renomę, osiągnięcia rodziców, czy też wygląd zwierzęcia i zgodność ze wzorcem rasy. Z tego względu kwoty te mogą być również nieco wyższe.
Zaskakująco tanie oferty, a także ogłoszenia dotyczące psów „w typie rasy”, w znaczącej większości przypadków świadczą o pseudohodowli. Takie psiaki nie będą posiadały rodowodów, co może przyczynić się nie tylko do wzmożonych problemów zdrowotnych, ale i behawioralnych.
Historia rasy
Pies gończy polski, podobnie jak nasz rodzimy ogar, wywodzą się od psów św. Huberta, czyli rasy myśliwskiej znanej już w średniowieczu. Zapiski mówiące o polowaniach z wykorzystaniem psów w typie gończym datowane są na nawet na XIV wiek, choć niektóre źródła zakładają, że czworonogi te znane były również ponad 100 lat wcześniej. Wówczas zadaniem psów było wypędzanie zwierzyny tak, aby myśliwy mógł ją upolować. Dlatego też stawiano na osobniki o dobrym węchu, sprawności, a także wytrzymałości. Rasę ceniono również za umiejętność „grania”, czyli wydawania odgłosów dostosowanych do danej zwierzyny.
Tak jak wiele innych ras, psy gończe polskie zostały zdziesiątkowane podczas II wojny światowej. Ocalałe osobniki odnaleziono po zakończeniu wojny, a do odnowienia populacji przyczynił się Piotr Kartawik i Józef Pawłusiewicz. Ich hodowle różniły się od siebie nie tylko pod względem rozmiaru, ale również umaszczenia. Psy Kartawika były większe i bardziej masywne, jednocześnie przyjmując rudą barwę z czarnym czaprakiem. Hodowla Pawłusiewicza obejmowała czworonogi o lżejszej i zgrabniejszej budowie, a także czarnym umaszczeniu z podpalaniem. Wstępnie obydwie odmiany psów zostały zakwalifikowane jako ogary polskie, co zatwierdziła Międzynarodowa Federacja Kynologiczna.
Z czasem jednak hodowcy doszli do wniosku, iż w rzeczywistości są to całkowicie odrębne rasy psów. Na chwilę obecną pies gończy polski wywodzi się więc od czworonogów hodowanych przez Pawłusiewicza, skąd też wzięła się nazwa – ogar Pawłusiewicza.
Gończy polski – charakter i usposobienie
Pies gończy polski określany jest mianem zrównoważonego, odważnego oraz inteligentnego, a przy tym również łagodnego i niezwykle lojalnego. Wszystko to sprawia, że doskonale odnajduje się on zarówno w roli myśliwego lub stróża, jak i towarzysza dla całych rodzin. Należy jednak wspomnieć, że rasa cechuje się też uporem i potrzebą niezależności, przez co wymaga ona dopasowanego programu szkoleniowego i zaangażowania w wychowanie. Odpowiednio poprowadzony pies nie powinien sprawiać żadnych trudności w codziennym funkcjonowaniu.
Gończy polski to aktywny, energiczny i niezwykle ruchliwy psiak, który bardzo chętnie spędza swój czas na świeżym powietrzu. Zdecydowanie nie będzie to więc typowy kanapowiec wylegujący się całymi dniami na wygodnej sofie.
Opiekunowie rasy muszą pamiętać, że w jej krwi płynie niezwykle silny instynkt łowiecki, a także znacząca potrzeba aktywności. W momencie, gdy wymagania czworonoga nie zostaną zaspokojone, przez co będzie on odczuwał nudę, może przyczynić się do niszczenia wyposażenia domu, tym samym stanowiąc utrudnienie dla właścicieli.
Rasa nie wykazuje agresji, choć w stosunku do obcych ludzi i zwierząt może być nieufna. Z tego względu pies gończy polski będzie potrzebował odpowiedniej socjalizacji.
Sprawdź: Pies myśliwski – co czyni psa dobrym towarzyszem polowania?
Wychowanie i tresura
Ze względu na swój upór, a także silny charakter, gończy polski będzie wymagał odpowiedniej motywacji do wykonywania danych zadań i komend. Ponadto opiekunowie rasy powinny wykazywać się nie tylko zaangażowaniem w wychowanie czworonoga, ale również konsekwencją w swoich działaniach. Nie oznacza to jednak, że wskazanym jest stosowanie metod awersyjnych, czy też przymusu. W momencie, gdy wobec psa praktykowane będą surowe kary, czy też przemoc fizyczna lub psychiczna, zwierzę całkowicie wycofa się z dalszej współpracy, tym samym stając się nieszczęśliwym. O wiele lepszym rozwiązaniem okazują się więc pozytywne wzmocnienia w postaci pochwał, pieszczot, a także ulubionych przysmaków. Takie metody pozwolą na stworzenie przyjaznej atmosfery w trakcie szkolenia, a także wspomogą nawiązywanie więzi z pupilem i zagwarantują mu komfort.
Od psa gończego polskiego nie należy oczekiwać bezwzględnego posłuszeństwa. Przeszłość rasy, a także jej rola, wymagała bowiem od psów niezależności w podejmowanych działaniach.
Gończy polski, podobnie jak inne psy myśliwskie, na porządku dziennym wymaga odpowiedniej stymulacji psychofizycznej. Obejmuje ona nie tylko regularne spacery w pobliskim parku, ale również możliwość swobodnego „wybiegania się” na bezpiecznym obszarze. Co więcej, opiekunowie powinni również zadbać o zabawy angażujące zmysły czworonoga, w tym chociażby tropienie ukrytych zabawek lub przysmaków.
Podstawą wychowania psa gończego polskiego jest również prawidłowa socjalizacja, która obejmuje zapoznawanie pupila zarówno z innymi ludźmi i zwierzętami, jak i rozmaitymi sytuacjami oraz bodźcami.
Zabawki dla psa gończego polskiego
Gończy polski, jak niemal wszystkie inne psy, bardzo chętnie pożytkuje swój czas na rozmaite zabawy i aktywności na świeżym powietrzu. Dzięki temu zaspokaja on swoje potrzeby ruchu, tym samym pożytkując nagromadzoną w ciągu dnia energię. Co więcej, poszczególne zabawy są również w stanie rozwijać zdolności intelektualne czworonoga, co w przypadku rasy jest szczególnie pożądane. Z tego względu zdecydowanie warto zaopatrzyć się w jakościowe, a przy tym również dopasowane zabawki, wśród których wyróżnia się między innymi rozmaite piłki, frisbee, akcesoria sznurkowe, czy też gryzaki.
Jako urozmaicenie codzienności zaleca się wykorzystanie zabawek interaktywnych i Kongów, czyli produktów, które angażują zmysły zwierzęcia i zachęcają go do podejmowania wyzwań i poszukiwania rozwiązań danych problemów.
Pielęgnacja
Pielęgnacja rasy gończej polskiej nie należy do nadmiernie skomplikowanych, gdyż jej podstawę stanowi głównie cotygodniowe wyczesywanie sierści. Pomocą w tym zadaniu okazuje się odpowiednio dopasowana szczotka dedykowana psom krótkowłosym.
Częstotliwość kąpieli pupila jest uzależniona od indywidualnych potrzeb. Warto więc umyć psa w momencie, gdy stan i wygląd jego sierści oraz skóry wskazują na wyraźne zabrudzenie. Raz na jakiś czas należy przetrzeć okrywę psa zwilżonym ręcznikiem lub specjalnymi chusteczkami w celu usunięcia kurzu i drobnych zanieczyszczeń.
Bieżącej kontroli będą wymagały uszy zwierzęcia. Ich budowa sprawia bowiem, że rasa jest narażona na rozmaite infekcje, które często nawracają. Opiekunowie powinni więc regularnie sprawdzać uszy psa, a w razie konieczności skonsultować się z lekarzem weterynarii.
Jeśli zwierzę nie ma możliwości samodzielnego ścierania swoich pazurów, kwestią tą powinni zająć się jego właściciele. Przerost pazurów sprawia bowiem czworonogom ból i dyskomfort, jednocześnie prowadząc do dalszych konsekwencji zdrowotnych.
Regularnie należy także monitorować stan jamy ustnej pupila oraz wygląd jego oczu. Wskazanym jest również dbanie o prawidłową ochronę przeciwpasożytniczą, obejmującą między innymi kleszcze i pchły.
Dieta i żywienie
Dieta psa gończego polskiego powinna być nie tylko odpowiednio zbilansowana, ale również dopasowana pod względem jego wieku, wagi, stanu zdrowia, a także stopnia aktywności fizycznej.
Najpopularniejszą formą żywienia rasy jest zakup wysokiej jakości karmy w mokrej lub suchej formie, w zależności od wymagań czworonoga. W diecie pupila nie może zabraknąć wszelkich najważniejszych składników odżywczych, a także dodatków w postaci niezbędnych witamin i minerałów. Czworonogi pracujące mogą wymagać przy tym zwiększonej kaloryczności pokarmów. W celu dopasowania możliwie najlepszej karmy zdecydowanie warto więc zasięgnąć porady u specjalisty w dziedzinie weterynarii lub psiej dietetyki.
Drugą możliwością żywienia psa gończego polskiego okazuje się samodzielne przygotowywanie jego posiłków zgodnie z zasadami diety BARF. Tego typu rozwiązanie wymaga jednak nie tylko czasu i zaangażowania opiekunów, ale również odpowiedniej wiedzy. Decydując się na tego typu dietę zaleca się więc odbycie konsultacji u specjalisty, który podpowie w kwestii prawidłowych proporcji, niezbędnych składników, a także konkretnych suplementów.
Zobacz: BARF – surowa dieta dla psa i kota
Sklep Zoologiczny KrakVet.pl
Szeroki wybór wysokiej jakości karm dla psów gończych polskich
Zdrowie i długość życia
Psy gończe polskie, podobnie jak inne rasy myśliwskie i użytkowe, cechują się dużą odpornością, wytrzymałością i dobrym zdrowiem. Wszelkie choroby genetyczne zdarzają się niezwykle rzadko, a długość życia czworonogów tej rasy wynosi nawet 14-15 lat.
Ze względu na swoją energiczność i zapotrzebowanie na aktywność fizyczną, gończy polski może być podatny na urazy mechaniczne, dotykające głównie łap i ścięgien. Wrażliwym punktem są również uszy czworonoga, których budowa stwarza wręcz idealne warunki do rozwoju rozmaitych infekcji.
Warto jednocześnie zaznaczyć, że podczas spacerów i wędrówek po różnego rodzaju terenach, pies gończy polski może być narażony na kleszcze, a także przenoszone przez nie choroby. Opiekunowie powinni więc zadbać o prawidłową ochronę przed kleszczami.
Pomimo dobrego zdrowia rasy gończej polskiej, właściciele nie powinni rezygnować z regularnych wizyt kontrolnych u lekarza weterynarii, a także wykonywania okresowych badań.
Zobacz: Kleszcze – wszystko, co trzeba wiedzieć
U kogo sprawdzi się rasa?
Gończy polski nie będzie psem dla każdego. Dotyczy to w szczególności całkowicie niedoświadczonych opiekunów, dla których przedstawiciel tej rasy ma być pierwszym czworonogiem. Pies gończy polski wymaga bowiem nie tylko odpowiedniego zaangażowania w szkolenie i wychowanie, ale także znaczących dawek aktywności fizycznej oraz stymulacji intelektualnej. Rasa nie odnajdzie się więc w przypadku osób, które większość swojego dnia spędzają poza domem, czy też nie mają możliwości odbywania z pupilem regularnych, długich spacerów.
Pies gończy polski znacznie lepiej odnajdzie się w domu z ogrodem niż kawalerce w bloku. Zwierzę nie będzie również szczęśliwe na uwięzi, czy też żyjąc w ciasnym kojcu bez kontaktu z człowiekiem.
Idealny właściciel gończego polskiego to osoba zrównoważona, doświadczona, aktywna, a także konsekwentna w swoich działaniach. Opiekunowie tej rasy powinni również wykazywać się zrozumieniem i akceptacją dla natury oraz instynktów czworonoga. Pozwoli to bowiem na uniknięcie frustracji wywołanej uporem i silnym temperamentem zwierzęcia, a także jego skłonnościami do samodzielnego podejmowania decyzji.
Gończy polski a dzieci
Odpowiednio poprowadzony pies gończy polski stanowi doskonałe towarzystwo dla dzieci, choć będzie on preferował nieco starsze pociechy, które uszanują jego potrzeby i nie wyrządzą mu krzywdy. Wszelkie zabawy z dziećmi powinny jednak odbywać się pod nadzorem osób dorosłych. Warto również zadbać o to, aby pociechy były nauczone prawidłowego obchodzenia się z psem.
Gończy polski a inne zwierzęta domowe
W stosunku do obcych zwierząt pies gończy polski może wykazywać nieufność, tym samym rezygnując ze wspólnych zabaw i zachowując bezpieczny dystans. Odpowiednio zsocjalizowane czworonogi w pełni akceptują jednak pozostałe domowe zwierzęta. Samce mogą przy tym wykazywać chęć dominacji nad innymi samcami w celu ustanowienia poszczególnych ról w stadzie.
Warto jednak pamiętać, że gończy polski to rasa myśliwska o silnych instynktach łowieckich. Pies może więc podjąć się pogoni za uciekającym zającem, a nieraz nawet i kotem. Dlatego też pupil wymaga dopasowanego szkolenia i socjalizacji już od okresu szczenięcego. Dzięki temu opiekunowie będą w stanie zapanować nad popędami swojego czworonoga, a także nauczyć go rezygnowania z instynktownych polowań.
Ciekawostki o rasie gończy polski
Psy gończe polskie są cenione przez myśliwych głównie ze względu na wyjątkowo rozwinięty zmysł powonienia. Niektórzy zakładają nawet, że rasa należy do jednych z najlepszych psów w kategorii tropienia zwierzyny przy użyciu węchu.
Pomimo tego, że początkowo rasa pełniła wyłącznie funkcję psów myśliwskich, obecnie gończy polski to również niezwykle oddany stróż. Doskonale odnajduje się on w przypadku pilnowania zarówno posiadłości, jak i członków swojej rodziny.
Popularne imiona dla psa gończego polskiego
Imiona dla psa | Imiona dla suczki |
Rocky, Hunter, Leo, Toby, Buster, Thor, Ragnar, Tytus, Cezar, Bruno, Atlas, Apollo. | Bella, Nala, Zuri, Luna, Molly, Coco, Akira, Dakota, Arya, Amaya, Effie, Kiva, Tequilla. |
Najczęściej zadawane pytania
Psy tej rasy żyją 14-15 lat.
Psy te rosną do 18. miesiąca życia.
Aby dobrać wygodne legowisko dla psa, zmierz go od czubka głowy po nasadę ogona i dodaj około 30 cm. Taka powinna być minimalna długość legowiska dla psa.
To średniej wielkości pies gończy o smukłej, silnej budowie i trójkątnych, zwisających uszach. Ma długi, lekko zawinięty ogon i krótką sierść.
Postaw na wysokiej jakości karmę komercyjną, najlepiej odpowiednią dla psów średnich ras. Karma powinna być dostosowana nie tylko do wieku i wagi psa, ale też do jego aktywności. Psom bardzo aktywnym poleca się karmy o wysokiej zawartości białka.
Psy tej rasy kosztują 2000-5000 zł.
Psy te wymagają cierpliwego, ale stanowczego i konsekwentnego podejścia. Podstaw na metody pozytywnego wzmocnienia i zadbaj o odpowiednią socjalizację psa. Od psów tej rasy nie powinno się oczekiwać absolutnego posłuszeństwa.