Dalmatyńczyk – żywiołowy pies rodzinny

Dalmatyńczyk to pies, którego prawdopodobnie nie trzeba nikomu przedstawiać. Charakterystyczne umaszczenie rasy oraz główna rola czworonogów w animowanym filmie „101 dalmatyńczyków” sprawiły bowiem, że stworzenia te zyskały ogromną popularność niemal na całym świecie.

Niestety, moda na poszczególne rasy szybko przemija, niosąc za sobą szereg przykrych konsekwencji. Wśród nich z pewnością warto wyróżnić utarte przekonania i stereotypy dotyczące małej inteligencji, nieprzyjaznego usposobienia, a nawet agresji wśród dalmatyńczyków. W rzeczywistości jednak wszystko to wynika z nieumiejętnego prowadzenia psa, a także braku zrozumienia dla jego potrzeb.

Na chwilę obecną rasa jest spotykana w stosunkowo niewielkim stopniu. Jeśli jednak planujesz zakup jej przedstawiciela, zapoznaj się z najważniejszymi wymaganiami czworonoga oraz jego usposobieniem.

Zobacz: Najpopularniejsze rasy psów

Spis treści

Podstawowe informacje

rozmiar	masa: 16–32 kg wzrost: 56–61 cm
maść	biała z czarnymi znaczeniami
długość życia	od 10 do 13 lat
główne cechy	towarzyskie, aktywne, radosne

Wygląd i wzorzec rasy

Dalmatyńczyki zaliczane są do średniej wielkości psów, choć niejednokrotnie osiągają one spore rozmiary. Wysokość w kłębie powinna jednak mieścić się w granicach od 54 do 61 cm, natomiast waga przeważnie nie przekracza okolic 32 kg.

Budowa czworonogów tej rasy przyjmuje niezwykle umięśnioną, a zarazem harmonijną formę wpisaną w prostokąt. Dobrze zbudowany tułów opiera się na silnych i mocnych łapach. Szyja jest prosta i zwężająca się w kierunku głowy. Ta z kolei odznacza się wydłużoną kufą oraz umiarkowanym stopem. Wysoko osadzone uszy są zaokrąglone na krańcach. Średniej wielkości oczy przyjmują okrągły kształt, a także barwy od jasnobrązowej, przez bursztynową, aż do ciemnobrązowej. Wśród cech charakterystycznych z pewnością warto zaznaczyć również mocny ogon, który zwęża się i delikatnie wywija ku górze.

Tym, co w wyglądzie dalmatyńczyka przykuwa szczególną uwagę, jest jego sierść. Wzorzec zakłada, że powinna ona być krótka, lśniąca, a także gładka. Ponadto u każdego osobnika musi dominować biel. Charakterystyczne cętki są równomiernie rozmieszczone na całym ciele zwierzęcia. Jednocześnie plamki nie mogą się ze sobą zlewać, a ich kształt powinien być wyraźnie zaznaczony. Co ciekawe, cętki są większe w okolicach głowy i klatki piersiowej, po czym maleją w kierunku ogona.

Rasa najczęściej spotykana jest w odcieniu biało-czarnym, choć nieraz obserwowane są także osobniki o brązowych plamkach.

Historia rasy

Precyzyjne określenie pochodzenia dalmatyńczyków okazuje się niezwykle skomplikowanym zadaniem. Zagadnienie to posiada bowiem szereg rozmaitych wersji, założeń oraz teorii, a wybór najbardziej prawdopodobnych z nich jest niemal całkowicie niemożliwy.

Niektórzy badacze twierdzą, że rasa wywodzi się z Dalmacji, czyli krainy historycznej rozciągającej się wzdłuż wybrzeża Adriatyku. Inni zakładają natomiast, że dalmatyńczyki miały swoje początki w Indiach około IV w. p.n.e. W późniejszych okresach czworonogi te musiały przedostać się na obszary Grecji, a także Egiptu, gdzie badacze odnaleźli płaskorzeźby oraz ceramikę z ich podobiznami.

Przeszłość dalmatyńczyków nie została dokładnie ustalona. Wśród potwierdzonych faktów należy jednak zaznaczyć to, iż w średniowieczu rasa pojawiła się na Bałkanach. Wówczas stworzenia te wykorzystywano głównie do pełnienia roli myśliwych. Z czasem ich wygląd sprawił jednak, że zainteresowano się nimi pod kątem psów towarzyszących. Niegdyś posiadanie dalmatyńczyka stanowiło symbol statusu społecznego, a popularność rasy była zauważalna szczególnie na obszarach Wielkiej Brytanii oraz Stanów Zjednoczonych.

Pierwszą wystawą psów rasowych, która zdecydowała się na zaprezentowanie dalmatyńczyka, było wydarzenie z 1869 roku, odbywające się w Birmingham. I choć czworonogi te zawdzięczają swój obecny wygląd głównie Amerykanom i Anglikom, tak Międzynarodowa Organizacja Kynologiczna wszelkie zasługi przypisała Jugosławii.

W Polsce rasa była spotykana już przed II wojną światową. Jej popularność wzrosła jednak w momencie, gdy do kraju trafiły osobniki z renomowanej angielskiej hodowli w 1968 roku. Na chwilę obecną dalmatyńczyki nie należą jednak do często spotykanych psów.

Dalmatyńczyk – charakter i usposobienie

Powszechnie przyjęło się uznawać, że dalmatyńczyki są psami o trudnym charakterze, a ich uparta natura sprawia, że szkolenie stanowi udrękę. W rzeczywistości jednak czworonogi te są niezwykle ciekawskie, pełne radości i energii pożytkowanej na rozmaite aktywności. Co więcej, rasa wymaga bliskiego kontaktu z człowiekiem, gdyż przywiązuje się do niego w ogromnym stopniu. Długotrwała samotność nieraz przyczynia się do znaczącego pogorszenia samopoczucia zwierzęcia, a nawet zachowań destrukcyjnych.

Dalmatyńczyki są charakteryzowane jako odważne, zrównoważone, a zarazem inteligentne. Wykazują one znaczące zapotrzebowanie na ruch oraz aktywność fizyczną, bez których często stają się ospałe lub apatyczne. Ponadto wykazują one również silny instynkt łowiecki, przez co wymagają stosunkowo dużo uwagi. Jej brak może bowiem skutkować pogonią za napotkaną zwierzyną, a w konsekwencji nawet ucieczką psa.

Czworonogi tej rasy wymagają również stymulacji intelektualnej. Monotonne zajęcia szybko je nudzą, przez co opiekunowie muszą zadbać o urozmaicenie codziennych zabaw oraz wszelkich aktywności, aby zwierzę nie ulegało frustracji.

Szczeniaki i hodowla

Hodowle dalmatyńczyków w Polsce zdecydowanie nie należą do popularnych. Z tego względu zakup osobnika tej rasy może okazać się nieco problematyczny, a nieraz także wiązać się z koniecznością oczekiwania na wymarzonego pupila.

Podejmując decyzję o chęci posiadania dalmatyńczyka warto stawiać wyłącznie na sprawdzonych hodowców zarejestrowanych w ZKwP. Wówczas potencjalni nabywcy zyskują bowiem pewność, że czworonogi są traktowane w humanitarny sposób, a ich opiekunowie dokładają wszelkich starań, aby szczenięta zostały prawidłowo odchowane.

Cena dalmatyńczyka

Ceny rodowodowych dalmatyńczyków najczęściej mieszczą się w granicach około 5 000 zł. Jednocześnie warto wystrzegać się ofert dotyczących tańszych piesków, gdyż bardzo często świadczą one o pseudohodowli. Taki zakup będzie wiązał się z ryzykiem wystąpienia rozmaitych chorób genetycznych, a także brakiem jakiejkolwiek gwarancji w kwestii historii rodziców szczeniaka. Ponadto miejsca tego typu niejednokrotnie traktują czworonogi w niezadowalający sposób, tym samym przyczyniając się do ich cierpienia.

Wychowanie i tresura

Dalmatyńczyk to inteligentny pies o zadziwiającej pamięci, który dodatkowo chętnie nabywa nowe umiejętności. Warto jednak zaznaczyć, że pupil będzie wymagał odpowiedniego podejścia, a także motywacji. Wśród całkowicie odradzanych praktyk wyróżniane są wszelkie metody awersyjne, stosowanie agresji, krzyku oraz karanie zwierzęcia. O wiele lepszym rozwiązaniem okazują się pozytywne wzmocnienia, nagrody i uznanie ze strony opiekuna.

Szkolenie dalmatyńczyka powinno rozpocząć się już od pierwszych dni w nowym domu. Wśród jego kluczowych elementów z pewnością należy zaznaczyć naukę posłuszeństwa, a także prawidłową socjalizację. Dalmatyńczyki niejednokrotnie mają własne zdanie, tym samym wykazując niechęć względem podporządkowywania się człowiekowi. Wówczas koniecznym jest jednak konsekwencja oraz stanowcze podejście, połączone z delikatnością i zrozumieniem potrzeb pupila.

Pies z pewnością doceni naukę poprzez zabawę. Aktywne spędzanie czasu, które jednocześnie uczy czworonoga prawidłowych zachowań, stanowi najbardziej efektywny sposób współpracy zwierzęcia i opiekuna. Warto urozmaicać czas pupila, gdyż powtarzalne zajęcia szybko nudzą dalmatyńczyka.

Sprawdź: Proste tricki i sztuczki dla psa – jak nauczyć psa sztuczek?

Zabawki dla dalmatyńczyka

Dalmatyńczyki to radosne i żywiołowe psiaki, które chętnie podejmują się zabaw na świeżym powietrzu. Zdecydowanie warto więc zaopatrzyć się w dopasowane akcesoria, które umilą wspólnie spędzony czas.

Wśród zabawek polecanych rasie wyróżnia się wszelkie piłki, produkty sznurkowe, a nieraz również frisbee. Co więcej, propozycją dla opiekunów dalmatyńczyków jest również zainwestowanie w zabawki typu Kong oraz rozmaite akcesoria interaktywne. Ich zadaniem jest bowiem dostarczanie pupilowi stymulacji intelektualnej, rozwijanie jego umiejętności, a także zajmowanie uwagi nawet na stosunkowo długi czas.

Dalmatyńczyk – pielęgnacja

Krótka i przylegająca okrywa dalmatyńczyka sprawia, że pupil nie będzie potrzebował nadmiernie skomplikowanej pielęgnacji. Warto jednak zaznaczyć, że jego sierść może wypadać wręcz w zaskakującym stopniu. Z tego względu rasa wymaga regularnego szczotkowania, które powinno odbywać się co najmniej raz w tygodniu. Wyjątek stanowią natomiast okresy linienia, kiedy to pies może potrzebować wyczesywania nawet każdego dnia.

Okrywa czworonoga nieraz wymaga również kąpieli. Ich częstotliwość jest jednak uzależniona od indywidualnych potrzeb, a także trybu życia dalmatyńczyka. Raz na jakiś czas warto również przetrzeć sierść psa przy użyciu wilgotnej ściereczki lub delikatnego ręcznika, aby usunąć nagromadzony kurz.

Szczotkowanie i kąpiele nie stanowią jedynych zabiegów pielęgnacyjnych, których potrzebują dalmatyńczyki. Specyficzna budowa ich uszu sprawia bowiem, że stanowią one wręcz doskonałe podłoże do rozwoju przeróżnych infekcji oraz chorób. Z tego względu każdy opiekun powinien kontrolować stan uszu zarówno w warunkach domowych, jak i przy okazji wizyt u lekarza weterynarii. Wszelkie nieprawidłowości należy jednocześnie konsultować ze specjalistą.

Bieżącej uwagi wymagają także oczy, zęby i pazury pupila.

Dieta i żywienie dalmatyńczyków

Dalmatyńczyk z pewnością nie będzie wybrednym psem. Co więcej, duża część przedstawicieli rasy wykazuje wręcz zaskakujące skłonności do łakomstwa, a także podjadania. Dlatego też odpowiednie dopasowanie diety zwierzęcia odgrywa niezwykle istotną rolę w zachowaniu jego prawidłowej wagi oraz utrzymaniu psa w dobrym zdrowiu.

Niestety, wśród dalmatyńczyków często obserwowane są rozmaite alergie oraz nietolerancje pokarmowe. Wybór odpowiedniej karmy komercyjnej może więc okazać się nieco problematyczny, szczególnie bez przeprowadzenia specjalistycznych badań. Opiekunowie niejednokrotnie decydują się więc na zakup pokarmów dedykowanych rasie lub konsultację z lekarzem weterynarii, czy też psim dietetykiem.

Innym rozwiązaniem okazuje się natomiast samodzielne przygotowywanie posiłków dla czworonoga, zgodnie z zasadami diety BARF. Tego typu praktyki wymagają jednak stosunkowo dużych ilości czasu, zaangażowania, a także wiedzy ze strony człowieka.

Sklep Zoologiczny KrakVet.pl
Szeroki wybór wysokiej jakości karm dla dalmatyńczyków

Podstawą żywienia dalmatyńczyka powinno być wysokiej jakości mięso. W jego diecie nie może również zabraknąć warzyw i owoców, które dostarczą zwierzęciu niezbędnych witamin oraz minerałów. Co więcej, niektóre osobniki będą także wymagały wsparcia dla skóry i sierści, natomiast w podeszłym wieku konieczne jest uzupełnianie jadłospisu o preparaty chroniące kości i stawy.

Niezwykle istotnym okazuje się przy tym fakt, iż dalmatyńczyki są narażone na skręt żołądka. Dlatego też po każdym spożytym posiłku pupil powinien mieć możliwość odpoczynku przez co najmniej godzinę.

Zobacz: Jaka karma dla psa z alergią skórną?

Zdrowie i długość życia

Rasa uchodzi za cieszącą się stosunkowo dobrym zdrowiem, a średnia długość życia jej przedstawicieli wynosi od 10 do 12 lat. Niestety, czworonogi te nieraz mogą wykazywać pewne predyspozycje do konkretnych dolegliwości. Wśród nich wyróżnia się:

Alergie (np. na składniki pokarmu, zanieczyszczenia wody, a nawet pyłki traw),
Choroby układu moczowego (np. zapalenie nerek lub pęcherza moczowego),
Wrodzona głuchota lub utrata słuchu (wykrywane testem BAER),
Stany zapalne uszu,
Rozszerzenie lub skręt żołądka,
Dolegliwości kręgosłupa,
Problemy z układem kostno-stawowym,
Odkładanie się kamienia nazębnego.

Ponadto krótka sierść dalmatyńczyków sprawia, że czworonogi te są wrażliwe na niskie temperatury oraz niekorzystne warunki atmosferyczne. Dlatego też niejednokrotnie koniecznym okazuje się zakup specjalnego ubranka, które ochroni pupila przed chłodem.

Hodowla rasy wymaga również kontrolowania ilości wody, jaką dostarcza swojemu organizmowi pies. Czworonogi te są bowiem niezwykle podatne na rozmaite dolegliwości układu moczowego, przez co potrzebują one stosunkowo dużych ilości płynów. Nawet jeśli dalmatyńczyk spożywa karmę w wersji mokrej, opiekunowie wciąż powinni dbać o jego prawidłowe nawodnienie.

Przeczytaj także: Choroby dróg moczowych u psów

U kogo sprawdzi się rasa?

Dalmatyńczyk zdecydowanie nie będzie psem dla każdego, a w szczególności niedoświadczonych opiekunów. Profil idealnego właściciela to przede wszystkim osoba aktywna, konsekwentna, a zarazem wyrozumiała i cierpliwa. Pupil będzie bowiem wymagał znaczących dawek ruchu, ale również odpowiednio dopasowanego szkolenia w przyjaznej atmosferze. Co więcej, rasa źle znosi samotność, przez co pies pozostawiony sam sobie może wykształcić różnorodne zachowania, nieraz również destrukcyjne, które przyczynią się do niezadowolenia ze strony opiekunów. Nie będzie to więc zwierzę dla osób spędzających większość swojego dnia w pracy lub poza domem.

Dalmatyńczyk a dzieci

Wraz ze wzrostem popularności rasy, która po części spowodowana była animacją „101 dalmatyńczyków”, ludzie decydowali się na zakup czworonoga do pełnienia roli maskotki dla dziecka. Kluczowym jest jednak zrozumienie, że tego typu działania są całkowicie niewskazane. Dalmatyńczyk nie sprawdzi się jako zabawka dla najmłodszych domowników, a prezentowanie dziecku psa tej rasy może okazać się skrajnie nieodpowiedzialne.

Jeśli jednak dziecko ma świadomość, że pies nie jest żywą maskotką, a dorośli monitorują wszelkie interakcje zwierzęcia z pociechą, rasa chętnie podejmie się wspólnych zabaw, traktując dzieci jako członków własnego stada.

Dalmatyńczyk a inne zwierzęta domowe

Dalmatyńczyk, który już od okresu szczenięcego był przyzwyczajany lub wychowywany w towarzystwie innych zwierząt domowych, nie powinien mieć z nimi żadnych problemów. Warto jednak pamiętać, że rasa cechuje się stosunkowo silnym instynktem łowieckim, przez co obce zwierzęta (szczególnie małe) mogą być traktowane jako zagrożenie lub obiekt polowań. Z tego względu prawidłowa socjalizacja oraz wychowanie czworonoga odgrywają niezwykle istotną rolę w jego późniejszym funkcjonowaniu. Nie należy rezygnować więc z zapoznawania pupila z rozmaitymi stworzeniami, ludźmi, a także bodźcami. W przeciwnym razie pies może stać się całkowicie nieufny wobec swojego otoczenia.

Podsumowanie – zalety i wady rasy

Zalety:

Odpowiedni do roli psa rodzinnego.
Jest aktywny. Lubi uprawiać psie sporty.
Łatwy w pielęgnacji.
Oddany swojej rodzinie.

Wady:

Ma skłonności do tycia.
Bywa uparty.
Nieumiejętne wychowanie sprawi, że będzie sprawiać problemy.

Ciekawostki o dalmatyńczykach

Wśród niezwykle interesujących informacji odnośnie rasy z pewnością należy wyróżnić fakt, iż przy narodzinach szczenięta są całkowicie białe. Na ich ciałach nie obserwuje się wówczas jakichkolwiek znaczeń, plamek, czy też cętek. Pojawiają się one dopiero w ciągu kilkunastu dni od przyjścia na świat.

Dalmatyńczyki niejednokrotnie są porównywane do odcisków palców człowieka lub płatków śniegu – każdy osobnik jest wyjątkowy oraz jedyny w swoim rodzaju pod względem wzoru i rozłożenia cętek. Zaobserwowanie dwóch identycznych czworonogów tej rasy jest więc całkowicie niemożliwe.

Powszechnie przyjęło się uznawać, iż dalmatyńczyki są jedyną rasą hodowaną do pełnienia roli psów powozowych. Ich rolą było wówczas pilnowanie koni, a także ochrona ich przed rozmaitymi zagrożeniami. Wówczas traktowano je również jako ozdobę i wspomniany już wyznacznik statusu społecznego.

Popularne imiona dla dalmatyńczyka

Dopasowanie imienia, które odda wygląd lub charakter ukochanego czworonoga, nieraz okazuje się skomplikowane. Dlatego też poniższa tabela zawiera propozycje imion i pseudonimów dla dalmatyńczyków.

Imiona dla suczki	Imiona dla psa
Miss, Dottie, Daisy, Stella, Coco, Brooklyn, Crystal, Poppy, Molly, Panda, Polly.	Prince, Jasper, Lucky, Pepper, Spotty, Domino, Cookie, Odie, Lucky, Rookie.