Bernardyn to olbrzymi pies stróżujący w typie górskim, o łagodnym charakterze i wyjątkowo pięknym umaszczeniu. Te przyjazne olbrzymy kojarzą się przede wszystkim z psami-ratownikami dzięki ich wizerunkowi w popkulturze. Stanowią jednak nie tylko doskonałe psy pracujące, ale też i wiernych towarzyszy. Dowiedz się więcej o rasie.
Spis treści
Podstawowe informacje
rozmiar |
masa: 64–82 kg wzrost: 70–90 cm |
maść | tricolor z przewagą brązu, bieli i mahoniu, płaszczowa |
długość życia | od 8 do 9 lat |
główne cechy | przyjazne, spokojne, czujne |
Wygląd i wzorzec rasy
To masywne, olbrzymie psy w typie molosa górskiego. Są wysokie i muskularne, o dużej głowie i silnych kończynach. Bernardyny mają zwykle od 70 do 90 cm w kłębie w przypadku samców, a 65-80 cm w przypadku suk. Psy tej rasy osiągają wagę 64–82 kg, natomiast samice 54–64 kg. Dojrzałość płciową osiągają kończąc 3 lata.
Rasa występuje w maści tricolor, która wyróżnia się przewagą brązu, bieli i mahoniu. Klatka piersiowa jest biała, podobnie jak szyja, elementy kufy, kończyn i końcówka ogona. Dodatkowo uszy charakteryzują się czarnym odcieniem, a wokół oczu pies ma ciemne obwódki.
Bernardyny krótkowłose i długowłose
Bernardyny krótkowłose to rasa pochodząca prawdopodobnie od mastifów. Początkowo ludzie hodowali je do pracy w trudnych, górskich terenach. Dzięki wrodzonej odporności na niskie temperatury bernardyny krótkowłose doskonale sprawdzały się w tych warunkach. Charakteryzują się gęstym włosem okrywowym, który gładko przylega do ciała. Pies ma obfity podszerstek i ogon pokryty gęstym włosem.
Bernardyn długowłosy to młodszy krewny krótkowłosej odmiany. Rasa została wyhodowana na skutek skrzyżowania bernardyna krótkowłosego z nowofundlandem i obecnie jest bardziej popularna. Odmiana długowłosa wyróżnia się natomiast półdługim, prostym lub lekkofalowanym włosem okrywowym. Na przednich kończynach długi włos tworzy pióra.
Szczeniaki i hodowla
Początkowo bernardyny były hodowane jedynie przez mnichów. Ich psi przyjaciele doskonale sprawdzali się w górach, ratując ludzi i towarzysząc w długich wędrówkach. Obecnie decydując się na kupno bernardyna najlepiej skierować się do profesjonalnej placówki.
Kupując bernardyna z hodowli właściciel może mieć pewność, że szczeniak wyrośnie na psa o pożądanych cechach charakteru i wyglądzie. Rodowód jest również gwarancją braku pokrewieństwa między rodzicami, a co za tym idzie, mniejszym prawdopodobieństwem wystąpienia wad genetycznych. Jeśli właściciele pragną prezentować swojego pupila na wystawach, dokument ten jest koniecznością.
W przypadku niezarejestrowanych hodowli bernardyna istnieje niewielkie ryzyko, że pies okaże się mieszańcem, ponieważ wielkość tych psów utrudnia łączenie ich z innymi rasami. Zaletą takiego zakupu jest niższa cena, jednak należy pamiętać, że szczenię może być bardziej obciążone chorobami genetycznymi wynikającymi z niewłaściwego doboru rodziców.
Przy zakupie pupila należy pamiętać o odebraniu od hodowcy książeczki zdrowia, w której powinny być wypisane ewentualne choroby, które przeszedł oraz zabiegi wraz z danymi weterynarza, który je przeprowadził. Warto również zapytać o karmę, jaką karmiono czworonoga i o ewentualne uczulenia, które zdążyły wystąpić.
Cena bernardyna waha się między 2500 zł a 4500 zł. Profesjonalne hodowle często wymagają wcześniejszego zamówienia psa, zanim szczenięta się urodzą.
Historia rasy
Rasa wzięła swą nazwę od klasztoru bernardynów na Wielkiej Przełęczy św. Bernarda w Alpach Pennińskich. Klasztor oferował schronienie podróżnym przemierzającym niebezpieczne górskie trasy pomiędzy Szwajcarią a Włochami. Mnisi początkowo używali występujących w okolicy czujnych, a także silnych psów górskich do stróżowania klasztoru i schroniska dla psów, które prowadzili. Z czasem jednak zdali sobie sprawę, że siła i inteligencja, a także zdolności do tropienia tych psów znajdą idealne zastosowanie w ratownictwie podróżnych w tarapatach. Mnisi zaczęli szkolić psy, by reagowały odpowiednio na odnalezione ślady i zawiadamiały ich o trafieniu na trop zaginionego. Z czasem zauważono również niezwykłą umiejętność wyczuwania zbliżających się lawin i zmysł orientacji w terenie.
Nie jest pewne, kiedy dokładnie psy pojawiły się w klasztorze, jednak pierwsze wzmianki o nich pochodzą z XVII i XVIII wieku. Od tamtej pory mnisi prowadzili dokumentację akcji ratowniczych z udziałów psów. Szacuje się, że na przestrzeni trzech kolejnych stuleci psy te ocaliły nawet 2500 osób, a w rezultacie pogłoski o ich skuteczności i odwadze przyniosły im sławę w całej Europie. Psy zwykle pełniły służbę do pierwszych oznak starości. Po tym czasie były odsyłane z klasztoru, by spokojnie spędzić starość w Niemczech i Austrii.
Zmiany w cechach rasy
Rok 1816 i kolejne lata przyniosły tragiczny przełom w historii rasy. Seria gwałtownych śnieżyc wymagała częstej interwencji psów, z których wiele zginęło, natomiast akcja ratownicza w 1825 roku zakończyła się tragicznie dla kilku dorosłych osobników. Po tym mnisi zmuszeni byli szukać kolejnych psów, z którymi będzie można je skrzyżować. Wybór padł na nowofundlandy, jednak z czasem okazał się on nietrafny, jako że rasa utraciła niektóre cechy przystosowujące je do ratownictwa górskiego. Obecnie psy te nie są już wykorzystywane w ratownictwie, gdyż zastąpiły je lżejsze owczarki.
Pierwsza oficjalna hodowla została założona w 1867 roku. Dziesięć lat później ustalono oficjalny wzorzec rasy – od tamtej pory jest ona oficjalnie uznawana za szwajcarską rasę psów. Pierwsze osobniki trafiły do Polski w latach 50. Obecnie rasa jest mało popularna w naszym kraju z uwagi na wysokie koszty utrzymania.
Bernardyn – charakter i usposobienie
Bernardyny nie bez powodu mają reputację łagodnych olbrzymów. Psy tej rasy mają spokojny i zrównoważony charakter, a także są wierne, lojalne i czułe oraz bardzo mocno przywiązują się do wszystkich członków rodziny. Wobec dzieci są wyjątkowo łagodne, cierpliwe i opiekuńcze, dlatego dobrze nadadzą się dla rodzin. Dobrze tolerują również obcych, a także inne zwierzęta. Na zaczepki reagują spokojem, natomiast bronią się tylko w razie konieczności. Źle natomiast znoszą samotność. Ze względu na ich czujność i inteligencję są doskonałymi stróżami.
Wychowanie i tresura
Szkolenie bernardyna najlepiej rozpocząć już z 3-miesięcznym szczeniakiem. Nauka powinna obejmować podstawowe komendy, takie jak siadanie i chodzenie na luźnej smyczy. W trakcie tresury między psem a właścicielem wytwarza się więź, natomiast szczeniak bernardyna zaczyna dobrze kojarzyć obecność właściciela.
Szczenięta warto również przyzwyczajać do zabiegów higienicznych. Zaleca się nagradzanie psa parę razy w tygodniu za obejrzenie ucha czy też łapy. Jeśli pies skojarzy zachowania właściciela z przysmakiem, nie będzie się buntował podczas ewentualnego leczenia. Takie zabiegi okażą się przydatne w przyszłości, kiedy bernardyn osiągnie swoje dojrzałe rozmiary.
Bardzo ważnym elementem tresury jest przyzwyczajanie do kagańca. Właściciel powinien przygotować się na to, że oswajanie zwierzęcia z kagańcem może zająć sporo czasu, dlatego należy uzbroić się w cierpliwość i łagodnie traktować swojego psiego przyjaciela. Najlepiej użyć do tego smakołyków i za każde wsadzenie pyska do kagańca nagradzać pupila.
Młode bernardyny szybko rosną i przybierają na wadze, dlatego bardzo ważne jest nauczenie pupila już we wczesnym wieku, że gryzienie zabawek a niszczenie innych przedmiotów czy łapanie rąk właściciela to dwie różne rzeczy. Przydatna okaże się komenda “nie ruszaj”. Pamiętaj, by zadbać również o odpowiednią socjalizację psa.
Ogromną zaletą rozpoczęcia szkolenia w młodym wieku jest nie tylko niewielka waga psa, ale również jego ogromna chęć do nauki i zabawy. Warto wykorzystać energię bernardyna i tym samym sprawić, by posłuszeństwo kojarzyło mu się z pozytywnymi doznaniami.
Zabawki dla bernardyna
Wbrew pozorom bernardyny to psy charakteryzujące się wigorem i dużą chęcią do różnego rodzaju zabaw. Najlepiej jest jednak pozwalać psu dawkować ruch samodzielnie, tak by nie nadwyrężał swoich stawów – jest to szczególnie ważne w przypadku szczeniąt i młodych bernardynów.
Używanie różnego rodzaju akcesoriów do zabawy, takich jak zabawki sznurowe, frisbee i piłki, zdecydowanie zbliży do siebie psa i właścicieli. Przy zakupie należy przede wszystkim zwrócić uwagę na materiał, z jakiego wykonano przedmiot i wybrać ten najtrwalszy. Po podarowaniu gumowej piłeczki szczeniakowi dobrze jest co jakiś czas skontrolować stan zabawki, aby upewnić się, że pupil nie połknął fragmentu. Doskonałe zabawki dla psa tej rasy to również akcesoria typu Kong oraz gryzaki i kości do gryzienia, które zaspokoją naturalny instynkt gryzienia i wzmocnią szczękę psa. Odwrócą także jego uwagę od mebli.
Pielęgnacja
Krótkowłose psy rasy bernardyn nie wymagają wielu zabiegów pielęgnacyjnych. Psa nie powinno się strzyc ani fryzować, gdyż codzienne czesanie i częste kąpiele mogą zaszkodzić jego delikatnej skórze. Najlepiej wyczesywać sierść pupila raz w tygodniu, używając do tego grzebienia z długimi zębami lub szczotki z kolcami zakończonymi gumowymi kuleczkami, aby zabieg nie sprawiał psu bólu. W przypadku długowłosych osobników codzienne czesanie jest jednak koniecznością. Kąpiele powinny się odbywać w razie potrzeby, z użyciem odpowiedniego szamponu.
Bernardyny często borykają się z problemem kołtunów za uszami, które powstają na skutek drapania. Zaleca się jak najszybsze ich usuwanie, żeby nie przeszkadzały psu i nie prowokowały do częstszego drapania, które może doprowadzić do ran i stanów zapalnych skóry.
Stałej kontroli wymagają także ich uszy ze względu na tendencję do występowania infekcji, a także jama ustna.
Dieta i żywienie
Zapewnij psu odpowiednio zbilansowaną dietę dostosowaną do jego wieku, wagi, a także stopnia aktywności. Dla bernardyna będzie najbardziej odpowiednia sucha lub mokra karma podawana w ilościach zalecanych przez producenta. Polecamy również karmy dla psów ras olbrzymich. Jego dieta powinna wspierać stawy i kości, gdyż duże rasy są narażone na ich szczególne obciążenie.
Rasa osiąga dojrzałość w wieku 3 lat, więc do tego czasu powinna być żywiona karmą dla szczeniąt i młodych psów (karmy typu junior). Maluch powinien jeść 4-5 razy dziennie, natomiast pies dorosły 2-3 razy dziennie. Po jedzeniu pies musi mieć zapewnioną godzinę odpoczynku, jako że rasa ma tendencje do wystąpienia skrętu żołądka.
Właściciele mogą zdecydować się na samodzielnie przygotowane posiłki z surowych produktów w ramach diety BARF. Wymaga ona jednak nie tylko doskonałej znajomości potrzeb żywieniowych psów, ale również odpowiedniej suplementacji.
Sprawdź: BARF – surowa dieta dla psa i kota
Sklep Zoologiczny KrakVet.pl
Szeroki wybór wysokiej jakości karm dla bernardynów
Zdrowie i długość życia
Choroby spotykane u bernardynów najczęściej związane są z ich budową i ciężarem ciała. Do częstych problemów zalicza się dysplazję stawów biodrowych, osteochondrozę stawu ramiennego oraz rozszerzenia i skręty żołądka. Aby zmniejszyć prawdopodobieństwo wystąpienia skrętu żołądka, należy pamiętać o zachowaniu dłuższych przerw między posiłkiem a spacerem. Psom zdarzają się również wady powiek, takie jak stany zapalne trzeciej powieki. Zagrożeniem zdrowia bernardyna może być również obniżona odporność, która uwidacznia się wadami struktury immunologicznej i łatwiejszym zapadaniem na choroby.
Bardzo szybkie tempo wzrostu w młodym wieku może doprowadzić do problemów z kośćcem, dlatego niezwykle ważne jest zapewnienie psu właściwego pożywienia i odpowiedniej ilości ruchu.
Zaleca się zwracanie uwagi na częste drapanie się w uszy, ponieważ może to być oznaką stanów zapalnych. Jeśli pies często sięga łapą do ucha, należy sprawdzić, czy nie ma w nim jakiegoś ciała obcego lub wydzieliny, która może świadczyć o złym stanie zdrowia bernardyna.
Sprawdź: Choroby stawów u psów i kotów – jak leczyć?
U kogo sprawdzi się rasa?
Bernardyn będzie łagodnym i oddanym właścicielowi przyjacielem, doskonale sprawdzając się jako pies rodzinny. Potrzebuje on bliskiego kontaktu z ludźmi i sporej ilości uwagi, dlatego odradza się kupno bernardyna ludziom, którzy dużo podróżują i mają napięty grafik. Jego ogromną zaletą jest fakt, że przywiązuje się do wszystkich domowników, nie wyróżniając przy tym żadnego z nich.
Charakter bernardyna pozwala na dopuszczanie go do dzieci, wobec których jest łagodny i wyjątkowo delikatny. Należy jednak pamiętać, aby nie zostawiać go samego z najmłodszymi członkami rodziny, ponieważ ze względu na swój rozmiar może on niechcący wyrządzić krzywdę.
Bernardyny akceptują również innych czworonożnych członków rodziny, podobnie jak psy spotkane na ulicy. Zaczepione, najprawdopodobniej będą ignorować awanturników, a zaczną się bronić tylko gdy to nie pomoże.
Pies dobrze sprawdzi się również w roli stróża. Jego masywny wygląd budzi respekt w obcych. Bernardyny ponadto dobrze wyczuwają wrogie nastawienie ludzi i rzadko wykazują się nieuzasadnioną agresją. Doskonały węch, a także zmysł obserwacji pozwalają mu czujnie pilnować całej posesji.
Pomimo spokojnego charakteru bernardynów, ich ogromna postura sprawia, że potrzebują dużej przestrzeni. Pies najlepiej czuje się w domach z dużym ogrodem. Może mieszkać w kojcu, jednak właściciele muszą pamiętać o zapewnieniu mu dużej ilości kontaktów z człowiekiem. Nie jest dobrym wyborem dla rodzin mieszkających w mieszkaniu.
Przygotowaliśmy dla Ciebie infografikę z podsumowaniem informacji o rasie – sprawdź!
Bernardyn – ciekawostki
Jako ciekawostkę o bernardynach warto wspomnieć jednego z najpopularniejszych przedstawicieli tej rasy, jakim był Barry. Pies ratował ludzi na przełęczy św. Bernarda, a niektóre źródła podają, iż udało mu się ocalić nawet 100 osób. Dziś możemy składać hołd dzielnemu ratownikowi przy jego pomniku postawionym w Cimetière des Chiens.
W kreskówkach i tradycyjnych filmach animowanych bernardyny przedstawiano z wiszącą u szyi beczułką z brandy. Alkohol miał pomagać ofiarom lawin, które piły go, by utrzymać właściwą temperaturę ciała, zanim dotarli do nich ratownicy. Prawdopodobnie wizerunek ten jest tylko legendą, ponieważ nie znaleziono żadnych zapisków sugerujących, że bernardyny rzeczywiście były wyposażone w małe pojemniki z alkoholem. Stworzenie tego stereotypu przypisuje się malarzowi Edwinowi Landseerowi, który umieścił bernardyny na jednym ze swoich obrazów.
Bernardyn cieszy się ogromną sympatią na całym świecie. Od 1887 roku bernardyn jest symbolem narodowym Szwajcarii, natomiast we włoskiej miejscowości Etroubles odbywa się wystawa tej rasy, która przyciąga wielu miłośników tych zwierząt.
Popularne imiona
Imiona dla psa | Imiona dla suczki |
Barry, Beethoven, Chuck, Brutus, Leo, Yeti, Aspen, Atos, Maximus, Goliat, Zeus, Atlas. | Maxi, Regina, Helga, Saba, Zara, Merida, Bella, Nela, Siri, Kora, Doris, Sara. |
Najczęściej zadawane pytania
Żyją one 8-9 lat.
Cena wynosi około 2500-4500 zł.
Dorosły samiec waży ok. 64–82 kg.
To olbrzymi, muskularny pies w typie molosa górskiego o masywnym tułowiu i kończynach, oklapniętych uszach i dużej głowie. Ich sierść występuje w połączeniu koloru brązowego, rudego i białego.
Zaleca się cierpliwe, ale stanowcze podejście i wpajanie psu zasad już od szczenięcego wieku. Stosuj metodę pozytywnego wzmocnienia i nagradzaj psa. Zadbaj też o jego socjalizację. Naucz go chodzenia na smyczy i przyzwyczaj do kagańca.
Szczenięta wymagają delikatnej, lekkostrawnej karmy bogatej w wartości odżywcze niezbędne w okresie wzrostu. Po odstawieniu szczeniaka od mleka matki najlepiej jest podawać karmę mokrą, a dopiero później wprowadzić suchą karmę. Dla bernardynów polecana jest karma dla psów olbrzymich, która zadba o ich stawy.
U psów większych ras zwykle jest po 5-8 szczeniąt w miocie.
Psy te rosną do około 3, roku życia, w tym też wieku osiągają dojrzałość.
Data publikacji: 16.03.2018