Borzoj – dostojny chart rosyjski

Długowłosy chart rosyjski, znany również jako borzoj, to niezwykle czuły, przyjacielski, a także zrównoważony pies, który cechuje się jednocześnie dużą siłą oraz znaczącymi rozmiarami. Rasa zawdzięcza swoją aktualną popularność przede wszystkim portalom społecznościowym, na których widnieją rozmaite filmiki przedstawiające te niezwykłe czworonogi w zabawny sposób.

Borzoj, jak przystało na charta, cechuje się specyficznymi potrzebami, a także wymaganiami dotyczącymi przede wszystkim aktywności fizycznej. Rasa wyróżnia się również typowo myśliwską naturą, przez co wymaga ona odpowiedniego wychowania i szkolenia. Co więcej, na posiadanie charta rosyjskiego trzeba uzyskać specjalne zezwolenie.

Jak więc prawidłowo zaopiekować się chartem rosyjskim? U kogo sprawdzi się ta rasa i jakie są jej najważniejsze potrzeby? Odpowiedzi na te, a także wiele innych pytań, znajdują się w dalszej części poniższego artykułu.

Zobacz również: Wyjątkowe rasy psów z całego świata

Podstawowe informacje

rozmiar	masa: 35-48 kg wzrost: 65-85 cm
maść	biała, czarna, szara, jasnoruda, sobolowa
długość życia	od 7 do 10 lat
główne cechy	inteligentne, ciche, niezależne

Wygląd i wzorzec rasy

Zgodnie z oficjalną klasyfikacją Międzynarodowej Federacji Kynologicznej (FCI), borzoj zaliczany jest do grupy X obejmującej Charty, a także sekcji 1, do której należą charty długowłose, w tym również afgański i perski (saluki).

Rasa cechuje się smukłą sylwetką, a także znaczącymi rozmiarami. Psy mogą osiągać od 70 do 85 cm wysokości w kłębie, a suczki od 65 do około 75 cm. Waga tych czworonogów najczęściej mieści się w przedziale 35-48 kg.

Borzoj posiada długie, a przy tym wyraźnie umięśnione kończyny, stosunkowo niewielką, delikatnie spłaszczoną głowę i znacznie wydłużoną kufę. Ogon przeważnie noszony jest nisko, przy czym jego końcówka zawija się ku górze. Drobne uszy ulokowane są z tyłu czaszki, jednocześnie przyjmując trójkątny kształt i opadającą postać. Zarówno oczy, jak i nos borzoja, w znaczącej większości przypadków posiadają ciemną, niemal czarną barwę.

Sierść czworonoga może cechować się różną długością w zależności od partii ciała, na której się znajduje. W dotyku jest ona miła i jedwabista, przy czym może przyjmować zarówno postać delikatnych fal, jak i sprężystych loków. Na tylnych kończynach obserwowane są charakterystyczne portki, a uszy zdobią pióra nadające borzojowi jeszcze więcej uroku.

Wzorzec rasy dopuszcza niemal wszystkie odmiany kolorystyczne sierści, choć wyjątek stanowi odcień niebieski oraz czekoladowy. Do najpopularniejszych barw okrywy borzoja zalicza się przede wszystkim białą, jasnorudą i jasnoszarą, choć spotykane są również osobniki sobolowe z czarną maską, szare, czerwone, czarne, a także pręgowane. Wzorzec rasy dopuszcza zarówno jednolite barwy, jak i rozmaite łaty, czy też podpalania.

Szczeniaki i hodowla

Na chwilę obecną w Polsce charty rosyjskie cieszą się stosunkowo niewielką popularnością, dlatego też ilość renomowanych hodowli psów tej rasy okazuje się znacznie ograniczona. Na wymarzonego szczeniaka trzeba więc będzie poczekać lub też zdecydować się na zakup psiaka od zagranicznych hodowców. Kluczowym jest jednak przeprowadzenie rzetelnego rozeznania, gdyż rasa ta może wykazywać skłonności do poszczególnych chorób genetycznych. Dlatego też należy postawić na hodowlę zarejestrowaną w ZKwP lub związku kynologicznym odpowiednim dla danego kraju.

Ceny szczeniąt są uzależnione od wielu rozmaitych czynników, w tym chociażby renomy wybranej hodowli, zgodności zwierzęcia z wzorcem rasy, osiągnięć jego rodziców, a nawet maści. Powszechnie przyjęło się uznawać, że za psiaka z rodowodem FCI trzeba będzie zapłacić od około 4500 do nawet 8000 zł.

Przy zakupie borzoja szczególną uwagę należy zwrócić między innymi na warunki panujące w wybranej hodowli, stan zdrowia i wygląd rodziców szczeniaka, a także wszelką dokumentację, która powinna uwzględniać również poszczególne badania wykonywane na przykład pod kątem dysplazji stawów lub chorób kardiologicznych. Jednocześnie warto również zapytać hodowcę, czy wśród przodków wybranego szczeniaka występowały schorzenia nowotworowe.

Podejrzenia powinny wzbudzać ogłoszenia dotyczące zaskakująco tanich czworonogów, czy też „psów w typie rasy”. W wielu przypadkach tego typu sytuacje świadczą o pseudohodowli, której istotą jest przeważnie chęć szybkiego zarobku przy wykorzystaniu nieświadomości potencjalnych nabywców. Takie szczeniaki z pewnością nie będą posiadały rodowodów, co z kolei zwiększa ryzyko występowania poważnych chorób i dolegliwości genetycznych. 

Historia rasy chart rosyjski

Historia borzojów okazuje się odrobinę niejednoznaczna. Niektóre źródła zakładają bowiem, że rasa miała swoje początki około XVII wieku, natomiast inne datują jej powstanie nawet na XIII – XIV wiek. Powszechnie przyjęło się jednak uznawać, że hodowlę chartów rosyjskich zapoczątkowana około XV wieku w trakcie inwazji Mongołów. Wówczas rosyjscy myśliwi do polowań wykorzystywali psy zwane loshaja, które cechowała wręcz zaskakująca siła. Wraz z przybyciem Tatarów na terenach tych pojawiły się również charty koutsi o arabskim pochodzeniu. Zaczęto więc kojarzyć ze sobą wspomniane rasy, jednak tym, co nadało powstałej krzyżówce szlachetności, była krew charta polskiego. W następnych okresach czworonogi te krzyżowano również z chartem z Kurlandii, dzięki któremu borzoje zyskały długą i delikatną sierść. We krwi chartów rosyjskich znalazła się również domieszka greyhounda, a także charta górskiego i krymskiego.

Powstała rasa cechowała się spostrzegawczością, szybkością, ale i wyjątkową zwinnością. Ponadto czworonogi te były również odważne, silne i wytrzymałe, przez co doskonale radziły sobie w trakcie polowań, niezależnie od specyfiki terenu. Z czasem borzoje stały się wręcz niezastąpione, przez co zyskały sympatię nawet w środowiskach arystokratów, którzy podejmowali się grupowych polowań z wykorzystaniem nawet kilkuset psów.

Pierwszy kongres miłośników rasy miał miejsce w 1874 roku, choć dopiero w 1888 przedstawiony został ujednolicony wzorzec rasy, którego najważniejsze zapiski obowiązują do dnia dzisiejszego. Oficjalne uznanie rasy przez nastąpiło natomiast w 1956 roku.

Borzoj – charakter i usposobienie

Pomimo swojej myśliwskiej natury, która niejako wymusza na borzoju samodzielność i niezależność, rasa okazuje się również czuła, przyjazna i delikatna w stosunku do człowieka. Co więcej, chart rosyjski silnie przywiązuje się do członków swojej rodziny, o ile jest traktowany z szacunkiem. W stosunku do obcych borzoj może jednak wykazywać stosunkowo dużą nieufność, choć nie będzie przy tym agresywny.

Rasa wyróżnia się wrażliwością i łagodnym usposobieniem. Nieprawidłowe traktowanie może więc skutkować wycofaniem, a także brakiem chęci do kontaktu z opiekunami. Borzoj nie będzie również przepadał za natarczywym podejściem ludzi, gdyż ceni on sobie własną przestrzeń.

Charty rosyjskie określane są jako spokojne i ciche, przez co zdecydowanie nie sprawdzają się one w roli psów stróżujących. Ze względu na łowiecką naturę mogą one jednocześnie okazać się odrobinę nieprzewidywalne, tym samym oddając się pogoni za napotkanym zającem, sarną, czy nawet uciekającym kotem. Dlatego też rasa wymaga odpowiedniej tresury, ale i socjalizacji, która umożliwi borzojowi i jego opiekunom swobodne funkcjonowanie w wielu rozmaitych sytuacjach. 

Wychowanie i tresura

Choć borzoj to pies o dużej potrzebie niezależności, odpowiednio zmotywowany jest w stanie szybko nabywać nowe umiejętności, a także z powodzeniem reagować na komendy opiekuna. Rasa nie toleruje jednak wszelkich metod awersyjnych, gdyż wyróżnia ją duża wrażliwość. Warto więc mieć świadomość, że krzyk, kary, a przede wszystkim przemoc w fizycznym i psychicznym aspekcie, przyniosą odwrotny od zamierzonego skutek. O wiele lepszym, a przy tym również skuteczniejszym rozwiązaniem, będą pozytywne wzmocnienia w postaci pochwał, pieszczot, a także nagród w formie ulubionych przysmaków czworonoga.

Tresurę borzoja warto rozpocząć od nauki posłuszeństwa, która jest w stanie ograniczyć siłę instynktów łowieckich drzemiących w charcie rosyjskim. Ponadto psiak będzie również wymagał starannej socjalizacji, która powinna obejmować zapoznawanie z innymi ludźmi, zwierzętami, ale i sytuacjami lub bodźcami. Dzięki temu pupil będzie w stanie ograniczyć własną nieufność, a także nawiązać relacje z innymi czworonogami.

Zarówno szkolenie, jak i socjalizację, warto rozpocząć już od okresu szczenięcego, kiedy to zwierzę stale kształtuje swój charakter.

Zobacz: Socjalizacja psa – kluczowe znaczenie, korzyści i kroki do skutecznego wdrożenia

Zabawki dla borzoja

Borzoj, podobnie jak wiele innych czworonogów, z radością oddaje się rozmaitym zabawom na świeżym powietrzu, podczas których ma możliwość spożytkowania swojej energii, a także spędzenia czasu z ukochanymi opiekunami. Aby jednak umilić pupilowi podejmowanie aktywności, zdecydowanie warto wyposażyć się w odpowiednio dopasowane, a zarazem wytrzymałe zabawki. Rasa cechuje się bowiem dużą siłą, przez co pies z łatwością będzie w stanie rozszarpać chociażby pluszowego misia.

W obrębie zabawek dla charta rosyjskiego należy wyróżnić między innymi jakościowe frisbee, piłki, gryzaki, a także akcesoria sznurkowe. Co więcej, polecanym rozwiązaniem są jednocześnie zabawki interaktywne oraz Kongi, które z powodzeniem zajmą uwagę czworonoga nawet na stosunkowo długi czas, a przy tym również dostarczą mu stymulacji zmysłowej i rozwiną umiejętności intelektualne.

Borzoj – pielęgnacja

Choć pielęgnacja charta rosyjskiego nie należy do nadmiernie skomplikowanych, wymusza ona przede wszystkim systematyczność. Borzoj potrzebuje bowiem regularnego wyczesywania sierści, gdyż wykazuje ona skłonności do kołtunienia się i filcowania. Co więcej, w trakcie spacerów na okrywie mogą gromadzić się rozmaite zanieczyszczenia, przez co koniecznym jest ich bieżące usuwanie. Rozczesywanie sierści czworonoga nie powinno jednocześnie odbywać się na sucho, ponieważ może to przynosić zwierzęciu dyskomfort i ból, a także skutkować naelektryzowaniem. Zdecydowanie warto więc zaopatrzyć się w odżywkę ułatwiającą rozczesywanie, ale również odpowiednio dopasowaną szczotkę.

Borzoj nie będzie wymagał częstych kąpieli, dlatego też należy je wykonywać dopiero w momencie, gdy skóra i sierść pupila są wyraźnie zabrudzone. Podczas kąpieli należy użyć jakościowego szamponu dla psów o naturalnym składzie, który nie podrażni skóry czworonoga. Przydatnym rozwiązaniem okazują się wówczas także odżywki zapobiegające powstawaniu kołtunów.

Bieżącej kontroli będą wymagały uszy charta, które należy dokładnie sprawdzać, a w razie konieczności również czyścić i osuszać. Ponadto uwagę trzeba zwracać jednocześnie na stan zdrowia i wygląd jamy ustnej borzoja. Koniecznym jest także monitorowanie długości pazurów zwierzęcia.

Sprawdź: Pielęgnacja zębów i jamy ustnej psa

Dieta i żywienie

Borzoj to znaczących rozmiarów pies, który jednak wyróżnia się smukłą i umięśnioną sylwetką. I choć rasa nie wykazuje skłonności do nadmiernego łakomstwa, opiekunowie powinni zadbać o prawidłowo zbilansowaną dietę swojego czworonoga, uwzględniając przy tym takie czynniki, jak wiek pupila, aktualny stan jego zdrowia, masa, czy też wysokość.

W okresie szczenięcym należy zapewnić zwierzęciu pokarmy o wysokiej zawartości białka, a także witamin i minerałów, które umożliwią borzojowi optymalny wzrost i rozwój. Dietę można wzbogacać o suplementy wspierające stawy, choć ich stosowanie należy skonsultować z lekarzem weterynarii.

Dorosłe charty rosyjskie mogą być żywione zarówno pełnoporcjową karmą komercyjną, jak i poprzez posiłki przygotowywanie w oparciu o zasady diety BARF. Wybierając karmę należy zwrócić uwagę przede wszystkim na jej kaloryczność. Niewskazanym jest przy tym żywienie czworonoga wysokokalorycznymi wariantami pokarmów w momencie, gdy borzoj nie bierze czynnego udziału w polowaniach lub zawodach, a stopień jego aktywności fizycznej mieści się w normie. W przeciwnym razie pupil stosunkowo szybko może przybrać na wadze, co z kolei zwiększa ryzyko występowania poszczególnych schorzeń i dolegliwości.

Decydując się na samodzielne przygotowywanie posiłków dla charta rosyjskiego zdecydowanie warto zasięgnąć porady u specjalisty, który podpowie w kwestii zarówno samych komponentów diety zwierzęcia, jak i niezbędnych suplementów. Nieodpowiednio zbilansowane posiłki mogą bowiem sprawić, że w organizmie czworonoga pojawią się zagrażające zdrowiu niedobory.

Zobacz: BARF – surowa dieta dla psa i kota

Sklep Zoologiczny KrakVet.pl

Szeroki wybór wysokiej jakości karm dla borzojów

Zdrowie i długość życia

Borzoje zaliczane są do stosunkowo zdrowych psów, choć niestety nie można określić ich mianem długowiecznych. Przeważnie żyją one bowiem od 7 do 10 lat.

Co więcej, w obrębie rasy obserwowane są poszczególne dolegliwości, a także choroby genetyczne. Wśród potencjalnych schorzeń należy wyróżnić przede wszystkim:

• Dysplazję stawów łokciowych i biodrowych;
• Choroby serca (szczególnie kardiomiopatia i arytmia);
• Dolegliwości oczu (np. zanik siatkówki);
• Nowotwory.

Ponadto borzoj jest także narażony na skręt żołądka, przez co po każdym posiłku powinien on mieć możliwość odpoczynku przez około godzinę.

Ze względu na potencjał występowania chorób genetycznych, zakup charta rosyjskiego powinien mieć miejsce w sprawdzonej hodowli zarejestrowanej w odpowiednim związku kynologicznym, który podlega pod FCI. Takie placówki nie tylko przeprowadzają profesjonalne badania, ale również krzyżują ze sobą zdrowe i silne osobniki, co zmniejsza ryzyko wystąpienia poszczególnych dolegliwości.

U kogo sprawdzi się rasa?

Borzoj zdecydowanie nie będzie psem dla każdego. I choć rasa wykazuje czułe oraz przyjazne usposobienie względem swoich opiekunów, tak posiada ona również szereg potrzeb, które wymagają odpowiedniego zaspokojenia. Wśród nich należy zaznaczyć przede wszystkim znaczące zapotrzebowanie na aktywność fizyczną oraz przestrzeń do swobodnego „wybiegania się”. Chart rosyjski nie odnajdzie się więc w niewielkim mieszkaniu w centrum miasta, preferując raczej dom z ogrodem. Nawet wówczas niewskazanym będzie jednak stałe przetrzymywanie psa na dworze, gdyż brak kontaktu z człowiekiem oraz innymi zwierzętami może skutkować wycofaniem, a nawet poważnymi problemami behawioralnymi.

Co więcej, każda osoba zainteresowana posiadaniem borzoja musi uzyskać odpowiednie zezwolenie od starosty, a przy tym również zadbać o prawidłowe zabezpieczenie terenu wokół posesji. Rasa wykazuje bowiem silne instynkty łowieckie, a także cechuje się dużą siłą, przez co pies może stwarzać zagrożenie chociażby dla rozmaitych zwierząt.

Warto zwrócić jednocześnie uwagę na fakt, iż borzoj to pies ceniący sobie własną niezależność, a także spokój. Jego pokłady cierpliwości mogą wyczerpać się szczególnie w sytuacjach nadmiernej natarczywości. Ponadto chart rosyjski nie do końca odnajdzie się w towarzystwie małych dzieci, które często nie są w stanie uszanować przestrzeni czworonoga.

Nieprawidłowo zsocjalizowany borzoj może stwarzać problemy w towarzystwie innych psów, a nieraz również oddać się pogoni za kotami. Jeśli jednak pupil już od okresu szczenięcego był wychowywany w towarzystwie pozostałych zwierząt, na późniejszych etapach życia będzie on w stanie swobodnie się z nimi dogadywać.

Borzoj – ciekawostki

Nazwa rasy wywodzi się od rosyjskiego słowa „barsoi” oznaczającego „szybki”.

Dawniej charty rosyjskie były oznaką statusu. Borzoja nie można było wówczas kupić, a jedynie dostać w prezencie od cara. Zasadę tę wcielił w życie car Mikołaj Romanow, który w swojej posiadłości prowadził hodowlę rasy.

Zgodnie z ustawą o prawie łowieckim z 1995 roku, na posiadanie borzoja (podobnie jak każdego innego charta) trzeba uzyskać zezwolenie starosty. O dokument należy ubiegać się w Urzędzie Miasta jeszcze przed zakupem czworonoga, gdyż wymaga to również odpowiedniego dostosowania i zabezpieczenia przestrzeni, w której pies będzie przebywał. Brak zezwolenia może natomiast skutkować grzywną, a nawet karą pozbawienia lub ograniczenia wolności do roku.

Borzoi to jedna z najszybszych ras psów na świecie. Rekordzista osiągnął w biegu nieco ponad 62 km/h. Dla porównania, przeciętny człowiek biega z prędkością około 9 km/h. Oznacza to, że chart rosyjski jest prawie 7 razy szybszy.

Popularne imiona

Imiona dla psa	Imiona dla suczki
Oreo, Lotos, Harley, Atlas, Tytan, Thor, Loki, Eddy, Vincent, Timber, Cedric, Luther, Bond.	Enya, Quinn, Vivi, Zumba, Piper, Nellie, Alba, Bella, Lolly, Asti, Alaska, Sally, Gala, Mokka.

Najczęściej zadawane pytania