Chart perski (saluki) - ulubieniec faraonów

Saluki, zwany również chart perski, to niezwykle zjawiskowy pies o wyjątkowym usposobieniu, który znany jest już od czasów starożytności. Dawniej rasę wykorzystywano między innymi do polowań na gazele. Obecnie w głównej mierze pełni ona rolę towarzystwa dla człowieka. Pierwotne instynkty oraz typowe dla saluki zachowania wciąż mogą być jednak widoczne w codzienności czworonoga. Dlatego też przed podjęciem decyzji o zakupie psa perskiego zdecydowanie warto zapoznać się z jego najważniejszymi potrzebami, wymaganiami oraz cechami charakteru.

Zobacz również: Wyjątkowe rasy psów z całego świata

Spis treści

Podstawowe informacje

rozmiar	masa: 18-27 kg wzrost: 58–71 cm
maść	biała, płowa, jasnobrązowa, ruda
długość życia	od 12 do 14 lat
główne cechy	inteligentne, ciche, spokojne

Wygląd i wzorzec rasy

Oficjalny wzorzec Międzynarodowej Federacji Kynologicznej (FCI) zakłada, iż saluki przynależy do grupy X – Charty, a także sekcji 1, czyli charty długowłose.

Rasa osiąga od 58 do 71 cm wysokości w kłębie, natomiast waga najczęściej mieści się w przedziale od 20 do 30 kg. Suczki są przy tym nieco mniejsze i drobniejsze od psów.

Niezależnie od płci, saluki wyróżnia się smukłą, a zarazem niezwykle elegancką budową ciała. Jego tułów jest prosty i wydłużony, a kończyny silne, mocne oraz wyraźnie umięśnione. Głowa przyjmuje niewielkie rozmiary, natomiast kufa jest prosta i długa. Oczy mają barwy od ciemnobrązowych do orzechowych, cechując się przy tym owalnym kształtem.

W obrębie rasy wyróżnia się dwie odmiany – z piórem oraz bez. Niezależnie od typu sierści, chart perski posiada gładką, miękką oraz przyjemną w dotyku strukturę okrywy. Najczęściej saluki posiadają charakterystyczne pióra w obrębie uszu, ogona oraz tylnych części kończyn. Odmiana krótkowłosa jest natomiast spotykana o wiele rzadziej.

Wzorzec dopuszcza niemal wszystkie możliwe umaszczenia chartów perskich, choć wadą okazują się pręgowania.

Szczeniaki i hodowla saluki

Dawniej charty perskie traktowano z tak wielkim szacunkiem, że ich zakup lub sprzedaż były pewnego rodzaju hańbą. Tradycje nakazywały bowiem, że saluki może zostać tylko i wyłącznie podarowany.

Na dzień dzisiejszy kupno czworonoga jest jak najbardziej możliwe, choć będzie wymagało znaczących ilości zaangażowania, a także stosunkowo dużych pokładów cierpliwości. Rasa uchodzi za niezwykle rzadką, przez co na wymarzone szczenię często trzeba poczekać. Warto więc zrobić rozeznanie odpowiednio wcześniej, aby móc „ustawić się w kolejce”.

Charty perskie są uznawane za zdrowe i odporne, przez co w obrębie rasy nie spotyka się znaczącej ilości chorób i wad genetycznych. Nie oznacza to jednak, że wybór odpowiedniej hodowli jest całkowicie nieskomplikowany. Na ten moment w Polce nie spotyka się zbyt dużej ilości profesjonalnych hodowców, przez co wybór jednego z nich powinien być szczegółowo przemyślany. Warto również zasięgnąć porad u miłośników rasy, na przykład korzystając z internetowych forów lub grup skupiających hodowców.

Niezwykle istotnym jest również fakt, iż zgodnie z ustawą o prawie łowieckim z 1995 roku, każda osoba posiadająca charta ma obowiązek uzyskania odpowiedniego zezwolenia. Wniosek należy złożyć w wybranym Urzędzie Miasta, gdzie niezbędne jest również uiszczenie wymaganej opłaty. Wówczas koniecznym okazuje się także sporządzenie zaświadczenia mówiącego o tym, że pies nie będzie wykorzystywany w celach łowieckich. Zgodnie z założeniami ustawy, jeśli hodowcy chartów nie posiadają odpowiedniego zezwolenia, grozi im nie tylko kara grzywny, ale również pozbawienia wolności.

Ceny szczeniąt

W związku z tym, że charty perskie nie należą do wyjątkowo popularnych psów, ich ceny mogą osiągać znaczące wartości. Powszechnie uznaje się, że za rasowego czworonoga należy zapłacić co najmniej 4000 zł. Kwoty te uzależnione są jednak od takich czynników, jak chociażby renoma hodowli, zgodność ze wzorcem rasy, czy też osiągnięcia rodziców.

Historia rasy

Powszechnie przyjęło się uznawać, iż chart perski jest jedną z najstarszych ras psów na świecie. Rozmaite źródła zakładają, że saluki spotykano już w czasach starożytnych. Wizerunek psów w typie chartów perskich ukazał się nawet na sumeryjskich płaskorzeźbach, które datuje się na około 7 tysięcy lat p.n.e.

Dawniej saluki hodowane były jedynie przez faraonów, co podkreślało na ich szlachetność. Rasę traktowano z niezwykłym szacunkiem, przez co niejednokrotnie jej przedstawicieli poddawano mumifikacji.

Badacze zakładają, że ojczyzną obecnie spotykanych chartów perskich są obszary zachodniej Afryki, Etiopii, a także Bliskiego Wschodu oraz środkowej Azji. Od niepamiętnych czasów rasę wykorzystywano do różnego rodzaju polowań, przeważnie bez nadzoru człowieka. Dlatego też z biegiem czasu saluki stał się psem niezależnym oraz wysoce inteligentnym.

Do Europy pierwsze osobniki trafiły prawdopodobnie w średniowieczu, jednak dopiero w 1897 roku rozpoczęła się rzeczywista hodowla rasy, co miało miejsce na obszarach Anglii. Pierwszy klub powstał w 1923 roku, a niedługo po tym Kennel Club oficjalnie uznał charty perskie.

W Polsce pierwsza suczka pojawiła się dopiero w połowie lat 70 XX wieku.

Chart perski – charakter i usposobienie

Powszechnie przyjęło się uznawać, iż chart perski jest psem niezależnym, a przy tym nieufnym, co z kolei sprawia, że nie przepada on za towarzystwem ludzi i zdecydowanie bardziej preferuje zachowywanie odpowiedniego dystansu. I choć dawniej tego typu stwierdzenia były nieco bardziej prawdziwe, tak na dzień dzisiejszy wiadomym jest, że saluki w znaczącym stopniu przywiązuje się do swoich opiekunów, tym samym ceniąc sobie ich towarzystwo.

Rasa uchodzi za niezwykle samodzielną, czujną i odważną, przez co doskonale sprawdza się w roli stróża. Nie oznacza to jednak, że chart perski może spędzić całe swoje życie w budzie lub kojcu, a wręcz przeciwnie. Długotrwała samotność oraz brak kontaktu z człowiekiem sprawiają, że saluki staje się wycofany, apatyczny i nieszczęśliwy, co z kolei może przynosić bardzo dotkliwe skutki, szczególnie w obszarze zdrowia psychicznego czworonoga. Argumentem przeciwko takiemu wykorzystywaniu rasy jest również niska odporność na skrajne temperatury.

Podobnie jak wszystkie inne charty, saluki to niezwykle aktywna i ruchliwa rasa w typie psiego sportowca. Regularne spacery na porządku dziennym mogą okazać się więc całkowicie niewystarczające, gdyż psiak potrzebuje znaczących ilości wysiłku fizycznego. Ponadto duża inteligencja i potrzeba stymulacji sprawiają, że wśród obowiązków każdego opiekuna znajduje się również prawidłowe rozwijanie umiejętności intelektualnych psa.

Chart perski to również urodzony łowca, który wyróżnia się bardzo silnymi instynktami. W wielu przypadkach nawet odpowiednie szkolenie nie jest więc w stanie zapobiec szaleńczej pogoni za sarną, zającem, a nawet uciekającym kotem. Ponadto w biegu charty perskie osiągają prędkość nawet 50 km/h. Z tego względu podczas spacerów konieczne jest zachowanie szczególnej ostrożności. Chwila nieuwagi może bowiem skutkować szeregiem niepożądanych zachowań i przykrych skutków.

Wychowanie i tresura charta perskiego

Odpowiednio dopasowane szkolenie saluki to jedna z podstaw opieki nad przedstawicielami tej rasy. Już od okresu szczenięcego należy więc zadbać o naukę podstawowych komend i umiejętności, które w późniejszych latach mogą okazać się niezwykle przydatne. Przy tresurze należy jednak wykazywać się konsekwencją, cierpliwością, a także łagodnym podejściem. Atmosfera szkolenia nie może również opierać się o metody awersyjne, gdyż w przeciwnym razie pies straci wszelkie chęci do dalszej współpracy. O wiele lepszym rozwiązaniem jest więc zapewnienie pupilowi przyjaznej atmosfery oraz pozytywnych wzmocnień w postaci pochwał, nagród oraz pieszczot.

Oprócz nauki podstawowych umiejętności i komend, chart perski wymaga także prawidłowej socjalizacji. Nie należy rezygnować z zapoznawania czworonoga z różnorodnymi bodźcami, sytuacjami, ludźmi oraz zwierzętami. W przyszłości może to bowiem skutkować nadmiernym strachem i niewskazanymi reakcjami.

Zabawki dla chartów perskich

Charty perskie, jak niemal wszystkie psy, bardzo chętnie oddają się rozmaitym zabawom w towarzystwie swoich opiekunów. Dlatego też zdecydowanie warto zaopatrzyć się w przydatne akcesoria, w tym różnego rodzaju piłki, frisbee, zabawki sznurkowe oraz gryzaki.

Opiekunowie niejednokrotnie decydują się również na zakup produktów interaktywnych, które mają dostarczać pupilowi odpowiedniej stymulacji intelektualnej. W tym celu przydatne okazują się także zabawki typu Kong.

Pielęgnacja saluki

Pielęgnacja chartów perskich z pewnością nie należy do nadmiernie skomplikowanych, choć wymaga od opiekunów pewnej systematyczności. Pomimo tego, że rasa niemal całkowicie nie zrzuca swojej okrywy, warto regularnie rozczesywać sierść w celu zapobiegania kołtunom i filcowaniu.

Kąpiele powinny być wykonywane jedynie wówczas, gdy stan skóry i sierści wyraźnie wskazuje na zabrudzenie. W tym celu warto zaopatrzyć się w jakościowy szampon, a także odżywkę ułatwiającą rozczesywanie.

Bieżącej kontroli wymagają uszy czworonoga, których budowa stwarza warunki dla rozwoju potencjalnych infekcji oraz zapaleń. Warto również kontrolować długość pazurów, a także stan oczu. Nieraz koniecznym okazuje się również usuwanie nagromadzonego kamienia nazębnego. Wszelkie nieprawidłowości należy przy tym konsultować z lekarzem weterynarii.

Rasa nie powinna być wystawiana na skrajnie niskie temperatury, gdyż wykazuje na nie jedynie umiarkowaną odporność. W zimie koniecznym może więc okazać się zakup odpowiednio dopasowanego ubranka, natomiast latem należy zapewnić zwierzęciu możliwość schronienia się przed upałami w chłodnym i zacienionym miejscu.

Chart perski – dieta i żywienie

Saluki cechują się zaskakująco szybkim metabolizmem, przez co nie wykazują nadmiernych skłonności do tycia. Rasa powinna być jednak żywiona wysokiej jakości pokarmami o zwiększonej zawartości białka. W związku z aktywną naturą, chart perski potrzebuje znaczących ilości energii. Decydując się na żywienie poprzez karmę komercyjną koniecznym jest dopasowanie jej ilości względem wieku, stanu zdrowia, a także stopnia aktywności.

Inną możliwością żywienia jest natomiast samodzielne przygotowywanie posiłków dla zwierzęcia, które odbywa się zgodnie z zasadami diety BARF. Wówczas warto jednak zasięgnąć porady specjalisty w dziedzinie dietetyki lub weterynarii, gdyż błędnie dopasowane proporcje poszczególnych składników odżywczych mogą skutkować szkodliwymi niedoborami i nadmiarami.

Zobacz: BARF – surowa dieta dla psa i kota

Sklep Zoologiczny KrakVet.pl
Szeroki wybór wysokiej jakości karm dla chartów perskich

Zdrowie i długość życia

Charty perskie to czworonogi o żelaznym zdrowiu i dużej odporności. Średnia długość ich życia wynosi przy tym od 12 do 14 lat. I choć rasa choruje stosunkowo rzadko, tak w jej obrębie spotykane są między innymi:

Choroby oczu (np. zapalenie spojówek),
Dolegliwości układu moczowego,
Nowotwory,
Infekcje i zapalenia uszu,
Dysplazje stawów biodrowych.

Wszelkie nieprawidłowości w wyglądzie lub zachowaniu psa warto konsultować ze specjalistą w dziedzinie weterynarii. Nie należy również wystawiać czworonoga na skrajne temperatury, gdyż może to skutkować przeziębieniami, a nawet anginą.

U kogo sprawdzi się rasa?

Saluki zdecydowanie nie będzie rasą dla każdego. Charty perskie cechują się bowiem znaczącym zapotrzebowaniem na ruch i aktywność fizyczną, a obowiązkiem opiekunów jest zapewnianie zwierzęciu odpowiednich dawek rozrywki.

Co więcej, saluki wymaga również odpowiedniego szkolenia opartego o zrozumienie natury zwierzęcia, a także starannej socjalizacji. Nie będzie to więc rasa dla nadmiernie zapracowanych osób, a także całkowicie niedoświadczonych właścicieli.

Chart perski a dzieci

Charty perskie zaliczane są do psów, które silnie eksponują własną niezależność. Z tego względu rasa może odczuwać niepokój w towarzystwie młodszych dzieci, gdyż często nie uznają one rzeczywistych potrzeb czworonoga. Saluki preferuje więc nieco starsze pociechy, tym samym ceniąc sobie wspólne zabawy oraz pieszczoty.

Chart perski a inne zwierzęta domowe

Na stosunek chartów perskich do innych zwierząt domowych w znaczącym stopniu wpływa ich socjalizacja. Jeśli więc pies już od okresu szczenięcego miał kontakt z rozmaitymi stworzeniami, ich towarzystwo nie będzie stanowiło problemu. Niestety, łowiecka natura saluki może dawać o sobie znać nawet w momencie, gdy w zasięgu jego wzroku pojawia się jakikolwiek intruz. Wówczas pies niejednokrotnie rozpoczyna pogoń, co z kolei może nieść za sobą niepożądane konsekwencje.

Rasa bardzo dobrze odnajduje się jednak w towarzystwie innych psów, gdyż dawniej jej przedstawiciele polowali w stosunkowo dużych grupach.

Ciekawostki o saluki

W świecie psów do hodowli chartów perskich przykłada się niemal tak wielką wagę, jak w przypadku szlachetnej krwi koni arabskich. Największe uznanie dla rasy jest przy tym obserwowane wśród Arabów, którzy uważają saluki za dar od Boga, tym samym określając czworonogi mianem „el hor”, co oznacza „szlachetny”.

Charty perskie uznawano za pełnoprawnych członków rodziny, przy czym uważano, że każdy osobnik powinien mieć idealnie dopasowane imię. Z tego względu proces nazywania czworonoga niejednokrotnie zajmował nawet kilka miesięcy. Właściciele starali się bowiem dopasować przydomek tak, aby odzwierciedlał on wyjątkowy charakter zwierzęcia oraz jego najważniejsze cechy.

Chart perski – popularne imiona

Imiona dla psa	Imiona dla suczki
Apollo, Cezar, Achilles, Helios, Magnus, Falcon, Faraon, Kasun, Malakai, Anubis.	Rita, Avalon, Brandy, Morgana, Misty, Dixie, Lola, Atena, Hestia, Flora, Bella, Ezra.