Ciąża u psa. Jak rozpoznać, że suka jest w ciąży?

Mówi się, że psy potrafią wyczuć zmiany hormonalne, które zachodzą u ciężarnych kobiet. Ich zmysły są bowiem niezwykle wyostrzone, przez co zauważają nawet najmniejsze odstępstwa od normy. Choć stwierdzenia te nie znalazły jeszcze rzetelnego potwierdzenia w badaniach naukowych, tak zachowanie poszczególnych osobników wyraźnie wskazuje na istnienie powyższego zjawiska. Ludzie nie zostali jednak obdarzeni tak fantastycznym zmysłem powonienia oraz zadziwiającymi umiejętnościami obserwacji, które posiadają czworonogi. To właśnie dlatego ciąża u psa jest czasem skomplikowana do wykrycia. Jak wobec tego ropoznać, że suka jest w ciąży? Jak przebiega ciąża u psa?

Pierwsze symptomy ciąży u suczki zdają się być nieoczywiste, a ich przegapienie jest stosunkowo łatwe. Podpowiadamy więc, na co zwracać szczególną uwagę.

Dojrzałość płciowa psa a ciąża. Kiedy pies może zajść w ciążę?

Suczki są zdolne do rozrodu od momentu, gdy osiągną dojrzałość płciową. Wskaźnikiem tego momentu okazuje się pierwsza cieczka, a jej wystąpienie w dużej mierze zależy od rasy oraz wielkości pupila. Z tego względu ciąża u suki może się pojawić po pierwszej cieczce. Małe czworonogi dojrzewają znacznie szybciej, przez co szacunkowy moment pojawienia się pierwszej cieczki u psów obejmuje okres od 7 do 12 miesiąca życia. Wyjątkiem są jednak rasy olbrzymie, u których proces dojrzewania jest znacznie wydłużony i wynosi nawet dwa lata.

Należy jednak zaznaczyć, że nawet w przypadku posiadania hodowli, w której suczki są dopuszczane do rozrodu pod okiem specjalistów, psia ciąża przy pierwszej cieczce niesie za sobą szereg niepożądanych skutków. Wówczas organizm czworonoga wciąż jest w trakcie rozwoju, a jego ciało nie będzie jeszcze gotowe na poród. Zarówno ryzyko poronienia, jak i poważnych konsekwencji zdrowotnych u młodych suczek jest znacznie wyższe, niż w przypadku starszych osobniczek. Nawet pomimo osiągnięcia dojrzałości płciowej nie warto więc ryzykować zdrowiem oraz życiem pupila, a także jego szczeniąt. Z tego względu termin, po którym może bezpiecznie wystąpić ciąża u psa wypada po drugiej lub trzeciej cieczce.

Jeśli jednak mamy pewność względem tego, że suczka nigdy nie będzie dopuszczana do rozrodu, zdecydowanie warto rozważyć zabieg kastracji. Niesie on za sobą wiele pozytywów, tym samym chroniąc pupila przed chorobami układu rozrodczego, a także zapobiegając przypadkowym ucieczkom, których skutkiem może być ciąża u psa.

Zobacz: Kastrowanie psa – wszystko, co trzeba wiedzieć

Ciąża u psa – jak rozpoznać, że suka jest w ciąży?

Pierwsze objawy ciąży z pewnością nie należą do oczywistych. W wielu przypadkach pojawiają się one dopiero w 4 tygodniu od zapłodnienia, a do najczęściej spotykanych zalicza się:

• Zmęczenie,
• Obniżone samopoczucie,
• Wycofanie,
• Brak apetytu,
• Brak chęci do zabaw i aktywności,
• Wymioty.

W następnych okresach trwania ciąży pojawiają się również pierwsze zmiany w wyglądzie zewnętrznym czworonoga. Ciąża u psa sprawia, że zwiększa się jego masa ciała, stopniowo wzrasta obwód brzucha, a także powiększają się gruczoły mlekowe. Do charakterystycznych zachowań mających miejsce w tym czasie należy stale zwiększony apetyt oraz „wicie gniazda” polegające na przygotowywaniu swojego posłania, czy też poszukiwaniu odpowiedniego do porodu miejsca. Nieraz czworonogi zanoszą tam również swoje ulubione zabawki, maskotki i inne przedmioty, z którymi czują się bezpiecznie.

Niezwykle istotnym jest przy tym fakt, że poszczególne symptomy i zachowania nie muszą świadczyć o ciąży u psa. Nieraz towarzyszą one bowiem konkretnym dolegliwościom, dlatego też w przypadku zaobserwowania niespecyficznych objawów, wizyta u lekarza weterynarii staje się wręcz wymagana.

Ile trwa ciąża u psa?

Ile suka jest w ciąży? Czas trwania ciąży u psa może wynosić od 56 do około 65 dni, jednak w znaczącej większości przypadków poród następuje w okolicach 60-63 dnia. To, ile pies jest w ciąży zależy jednak od specyficznych cech suczki, takich jak jej rasa, wielkość oraz wiek, ale i czynników środowiskowych. Dla przykładu to, ile york chodzi w ciąży może się różnić od długości ciąży u suczki dużej rasy. Podobnie rasy rodzące większe mioty mogą mieć stosunkowo krótsze ciąże.

Precyzyjne rozpoznanie oraz ustalenie początku ciąży u psa powinno zostać wykonane przez wykwalifikowanego weterynarza.

Termin porodu psa

Określenie dokładnego terminu porodu nie zawsze jest możliwe. Jeśli znasz termin zapłodnienia, będzie to pomocne, istnieją jednak badania, które można wykonać, by oszacować termin porodu psa. W ostatnim tygodniu ciąży można mierzyć poziom progesteronu co dwa dni – wynik poniżej 3 ng/ml będzie oznaczał zbliżający się poród. Ponadto badania RTG pomogą ocenić stopień rozwoju płodów, co przybliży termin porodu. Wykonuje się także pomiary temperatury rektalnej w ostatnich dniach ciąży. Można również wykonywać badania ultrasonograficzne jajników oraz badać stężenie hormonu luteinizującego.

Ciąża u psa – jakie badania wykonać?

• Badanie poziomu hormonów – stosowane po upływie 25-30 dni od zapłodnienia. Polega na pobraniu próbki krwi, a następnie poddaniu jej analizie pod kątem poziomu hormonu relaksyny.
• Badanie palpacyjne jamy brzusznej – polegające na delikatnym omacywaniu brzucha ciężarnej suczki. Procedura ta określana jest mianem wstępnej, dlatego też należy skorzystać również z innych dostępnych opcji.
• Badanie radiologiczne (RTG) – jego zastosowanie okazuje się miarodajne dopiero po upływie około 45 dni trwania ciąży. Wówczas kości płodów ulegają mineralizacji, przez co są widoczne na zdjęciu. Dzięki badaniu RTG możliwe jest określenie między innymi ilości szczeniąt w miocie.
• Badanie USG – możliwość jego wykonania przypada na okres od 26 do 28 dnia ciąży. Pozwala na zbadanie żywotności rozwijających się organizmów, a także określenie ich wieku oraz czasu, który pozostał do porodu.
• Tokodynamometria, kardio-tokografia (KTG) – jest to badanie wykonywane około 4-5 dni przed planowanym porodem. Rejestruje ono tętno płodów, a także aktywność skurczów macicy. Badanie tego typu jest wykonywane również u ludzi. Pozwala ono monitorować przebieg ciąży dzięki ultradźwiękowym detektorom.

Ciąża u psa tydzień po tygodniu

W pierwszym tygodniu ciąży dopiero dochodzi do zapłodnienia, jednak u suczki mogą wystąpić zmiany hormonalne skutkujące zmianami w jej zachowaniu. Ciąża u psa nie objawia się jeszcze w sposób widoczny, jednak po pokryciu można czasem zauważyć jasnoróżową wydzielinę.

Około trzeciego tygodnia zarodki zagnieżdżają się w macicy i wytwarza się łożysko. Ciąża u psa na tym etapie może sprawiać, że suczka bywa drażliwa i mogą wystąpić wymioty. W czwartym tygodniu embriony coraz bardziej już przypominają małe pieski. Zaczyna się rozwój psich narządów, a organizm zaczyna wytwarzać relaksynę – hormon przygotowujący do porodu. Gruczoły mlekowe mogą być nieco opuchnięte. Na tym etapie ciąża u psa może też powodować lekką wydzielinę z narządów rodnych.

W piątym tygodniu matka przybiera na wadze, a płody są nieco mniej narażone na potencjalne uszkodzenia niż w czwartym tygodniu. Dopiero w tym czasie ciąża u psa może stać się fizycznie widoczna. W okolicy szóstego i siódmego tygodnia sutki suczki są powiększone, a ciąża może skutkować naciskaniem na pęcherz moczowy u psa. Może wymagać częstszych, ale krótkich spacerów. W tym okresie maluchy intensywnie się rozwijają – pojawia się sierść i rozwija się uklad kostny. Matka natomiast może tracić sierść na brzuchu.

W dziewiątym tygodniu suczka może stać się spokojniejsza i bardziej wycofana, a także może stracić apetyt. Warto ją wówczas przenieść w miejsce, w którym pozostanie podczas porodu. Na tym etapie ciąża u psa sprawia, że obniża się poziom progesteronu u suczki, a w dniu poprzedzającym poród temperatura ciała suki spada o ok. 1°C.

Jak duży będzie miot szczeniąt?

Właściciele często zastanawiają się, ile szczeniąt może się urodzić w jednym miocie ich psa. Z jednego miotu może urodzić się od 1 do 12 szczeniąt, jednak większe mioty również się zdarzają i nie należą do rzadkości. Przeważnie miot liczy około 5-6 szczeniąt.

Wielkość miotu jest jednocześnie uzależniona od bardzo wielu czynników. Zaliczają się u nich przede wszystkim wielkość rasy suczki oraz to, ile razy wcześniej była szczenna. Ciąża u psa małej rasy zwykle skutkuje dość małym miotem, gdyż waga płodów może dojść nawet do 11% masy ciała suczki, natomiast pies dużej rasy będzie miał stosunkowo większe mioty. Co więcej, ciąża u psów zwykle skutkuje mniejszym miotem za pierwszym razem niż za kolejnym.

Jak opiekować się ciężarną suczką?

Ciąża u psów (a następnie okres laktacji) będzie wymagała specjalistycznej opieki ze strony właścicieli suki. Podstawą staje się wówczas prawidłowe żywienie, które dostarczy zwierzęciu wszystkich niezbędnych składników odżywczych potrzebnych do prawidłowego funkcjonowania organizmu matki oraz jej szczeniąt. Suczka w ciąży nie powinna być jednak przekarmiana, gdyż nadwaga i otyłość w znaczącym stopniu wpływa na przebieg porodu. Należy również zadbać o to, aby dostarczane porcje pokarmu nie były zbyt małe, a także zapewniały optymalną ilość energii.

Ciąża u psa a dieta

W początkowych fazach pies w ciąży może być karmiony tak, jak przed pokryciem. Od początku 2 miesiąca warto jednak przejść na pokarmy specjalistyczne przeznaczone dla czworonogów w ciąży i okresie laktacji. Ich skład zawiera bowiem odpowiednio zbilansowane komponenty, mające zagwarantować prawidłowy rozwój płodów oraz dobrostan ciężarnej suczki. Niezwykle istotne jest jednak rozłożenie dziennego zapotrzebowania pokarmowego na mniejsze porcje podawane o regularnych porach dnia. Rosnąca macica uciska wówczas narządy znajdujące się w jamie brzusznej, do których zaliczany jest przewód pokarmowy, przez co proces trawienia ulega spowolnieniu.

Nie należy również rezygnować z aktywności fizycznej, co nie oznacza jednak intensywnych i częstych ćwiczeń. Utrzymanie dobrej kondycji wywiera pozytywny wpływ na sam poród, natomiast ciąża u psa sprawia, że suczka znacznie szybciej może ulegać zmęczeniu, a nawet wyczerpaniu.

Sprawdź karmy dla ciężarnych suk w sklepie KrakVet:

Sklep Zoologiczny KrakVet.pl

Szeroki wybór karm dla suk w ciąży i w okresie laktacji

Kiedy zbliża się poród…

Wcześniejsze wizyty u zaufanego lekarza weterynarii pozwalają na ustalenie szacunkowego czasu porodu. Działanie to odgrywa niezwykle istotną rolę, tym samym dając właścicielowi możliwość prawidłowego przygotowania samego siebie oraz podopiecznej suczki.

W czasie przed porodem warto zadbać o udostępnienie czworonogowi bezpiecznego, spokojnego i cichego miejsca, w którym nikt nie będzie mu przeszkadzał. Wygodne i duże legowisko ułożone w ciepłym pomieszczeniu będzie wręcz idealne. Przydatnymi mogą okazać się również podkłady higieniczne, a ich celem staje się zabezpieczenie danej przestrzeni. Suczka będzie również potrzebowała znajomych zapachów, przez co z pewnością warto zrezygnować z zakupów nowego wyposażenia, a zamiast tego skorzystać z dobrze znanych akcesoriów.

Niezwykle przydatnym zabiegiem okazuje się również wystrzyżenie sierści lub włosów, które znajdują się w okolicach dróg rozrodczych, sutków, a także wewnętrznych części ud.

Jak przebiega poród?

Po uprzednim przygotowaniu wszystkich niezbędnych przedmiotów, nie pozostaje nic innego, jak czekać na poród. Symptomy nadchodzącego wyszczenienia zdają się być dobrze zauważalne, a należą do nich:

• Niepokój,
• Poszukiwania bezpiecznych i odosobnionych miejsc,
• „Wicie gniazda”,
• Wylizywanie okolic dróg rozrodczych,
• Spadek apetytu,
• Dreszcze.

Zbliżający się poród można również stwierdzić poprzez pojawienie się mleka w gruczołach sutkowych, a także regularne pomiary temperatury wewnętrznej, która spada na około 24-36 godzin przed wyszczenieniem.

Poród u psa może trwać od 3 do 24 godzin, jednak zdarza się, że może potrwać nawet do 36 godzin. Jest to zależne od rozmaitych czynników takich, jak fizyczny stan suczki, liczebność i objętość szczeniąt, budowy narządów rodnych suczki i intensywności skurczy macicy.

Etapy porodu

• Rozwieranie szyjki macicy – etap przygotowania do porodu. Suczka może w tym czasie być zaniepokojona i się wypróżniać.
• Wypieranie płodów – długość jest uzależniona od liczby i masy szczeniąt. Suczka zwykle jest ułożona na boku. Po urodzeniu szczeniaka przegryza pępowinę i wylizuje szczenię.
• Wypieranie błon płodowych – wypierane są błony i wody płodowe oraz łożysko. Suka może w tym czasie zjeść łożysko.
• Faza poporodowa – przez dwa do trzech dni może utrzymywać się intensywna czerwono-brązowa wydzielina. Utrzymuje się przez dwa do trzech tygodni, jednak z czasem staje się bardziej przejrzysta.

Czas ten jest jednak niezwykle stresujący również dla opiekunów. Wielu z Nas nigdy nie miało bowiem do czynienia z porodem, przez co nie wiemy, jak powinniśmy się zachować. Należy więc zaznaczyć, że suczka będzie wówczas potrzebowała spokoju, a także poczucia bezpieczeństwa. Warto więc zapewnić jej swobodną przestrzeń, jednocześnie stale trzymając rękę na pulsie. Przydatnym może okazać się bycie w ciągłym kontakcie z lekarzem weterynarii, który w razie konieczności niezwłocznie przybędzie na miejsce. Rolą opiekuna jest również zapewnienie suczce stałego dostępu do świeżej i czystej wody, a także zachowanie spokoju. Przerażenie i stres zdecydowanie nie będą pomocne. Interweniować należy jedynie wówczas, gdy wystąpią komplikacje, szczeniaki są mało żywotne lub suczka odrzuca szczenięta.

Poród u psa – możliwe trudności

Podobnie jak w przypadku ciąży ludzkich, tak i psia ciąża może wiązać się z komplikacjami, również podczas porodu. Niektóre czynniki związane ze zdrowiem i fizycznym stanem suczki mogą negatywnie wpływać na przebieg porodu. Pamiętaj przy tym, że właściciel powinien przy porodzie asystować, a nie przeszkadzać. Interweniować należy jedynie w przypadku komplikacji, na przykład gdy suczka nie jest sobie w stanie poradzić w wyparciem płodu, albo gdy nowo narodzone szczenięta nie są zbyt żywotne lub matka je odrzuca.

Przyczyny trudnego porodu

• zbyt młody wiek suczki,
• wady genetyczne macicy,
• nadwaga lub otyłość suczki,
• przekarmianie ciężarnej suczki,
• zaburzenia hormonalne,
• duża masa szczeniąt,
• niedostateczne skurcze macicy.

Pamiętaj, że jeśli po sześciu godzinach od wystąpienia skurczy poród nadal nie nastąpił, należy szukać pomocy weterynarza i zawieźć suczkę na cesarskie cięcie lub poprosić o wizytę domową.

Sprawdź: Jak uspokoić psa? 5 sprawdzonych sposobów

Pierwsze dni opieki nad szczeniakami

Zarówno suczka po porodzie, jak i nowonarodzone maluchy, wymagają specjalnej opieki oraz odpowiednich warunków. Prawidłowa dieta psiej-mamy będzie również gwarancją optymalnego rozwoju szczeniąt. Niezbędny jest także stały dostęp do wody oraz regularna wymiana podkładów higienicznych, ręczników lub materiałów znajdujących się w legowisku.

Rola człowieka w opiece nad maluchami powinna zostać ograniczona do minimum. Suczka doskonale wie, jak zadbać o swoje psie-dzieci, dlatego też nadmierna ingerencja opiekuna nie będzie potrzebna. Stałym punktem jest jednak regularna obserwacja oraz monitorowanie zachowań czworonoga i szczeniąt, a wszelkie nieprawidłowości powinny być niezwłocznie konsultowane ze specjalistą.

Urojona ciąża u psa

Podobnie jak u człowieka, u psa również może wystąpić urojona ciąża. Urojona ciąża u psa jest spowodowana wzrostem w organiźmie suczki prolaktyny po przebytej cieczce. Zjawisko to jest naturalne i może wystąpić u każdej suczki, która nie została wysterylizowana. Urojona ciąża u suczki może utrzymywać się nawet do 2-4 tygodni i zwykle wymaga ona zastosowania u psa odpowiedniego leczenia. W przypadku jej wystąpienia często zalecane jest leczenie odpowiednimi hormonami.

Przeczytaj więcej: Ciąża urojona u psa – co należy o niej wiedzieć?

Ciąża u psa – najczęściej zadawane pytania

Data publikacji: 07.03.2022