Zespół nabytego niedoboru immunologicznego u kota jest zakaźną chorobą, która stanowi konsekwencję zarażenia retrowirusem FIV (feline immunodeficiency virus). Schorzenie potocznie nazywane jest kocim AIDS lub FAIDS (feline AIDS), gdyż wirus wywodzi się z tego samego rodzaju co wirus HIV. Niestety, zespół nabytego niedoboru immunologicznego to choroba nieuleczalna, na którą nie chorują jednak wyłącznie domowe mruczki, ale i nieco większe koty, takie jak lwy, pumy, czy też gepardy lub tygrysy.
Czy FIV u kota stanowi wyrok? Jakie objawy towarzyszą chorobie i co zrobić, aby jej zapobiec? Odpowiedzi na te, a także wiele innych pytań dotyczących FIV, znajduje się w dalszej części poniższego artykułu.
Zobacz również: Koci katar – objawy i leczenie kociego kataru
Spis treści
FIV – wirus nabytego niedoboru immunologicznego kotów
FIV to jedna z najpoważniejszych chorób zakaźnych dotykających koty. W wyniku zarażenia dochodzi bowiem do trwałego uszkodzenia układu immunologicznego zwierzęcia, przez co jest ono podatne na wszelkie schorzenia i dolegliwości, a zachorowanie może okazać się wyjątkowo trudne w przebiegu oraz leczeniu.
Zespół nabytego niedoboru immunologicznego jest również nieuleczalny, choć prawidłowa opieka nad mruczkiem sprawia, że opiekunowie są w stanie przedłużyć jego życie, a także zagwarantować odpowiedni komfort i szczęście. Należy jednak zaznaczyć, że kot zarażony wirusem FIV powinien być jedynym mruczkiem na powierzchni danego domu lub mieszkania, gdyż jest on wówczas nosicielem i może zagrażać pozostałym przedstawicielom swojego gatunku. Choroba nie przenosi się jednak na psy.
FIV – jak się przenosi?
Wirus FIV przenosi się poprzez kontakt zdrowego zwierzęcia z rozmaitymi wydzielinami nosiciela. Może to być jego ślina, krew, mocz lub kał, a także inne płyny ustrojowe. Co więcej, do zarażenia dochodzi również w wyniku pogryzień lub zadrapań, ale i reprodukcji. Chora kotka może jednocześnie przenieść wirusa na młode nie tylko wraz z mlekiem, również w życiu płodowym.
Koty będące nosicielami wirusa FIV pozostają nimi do końca życia. Ponadto, nawet jeśli choroba ma całkowicie bezobjawowy przebieg, zwierzę stale może zarażać pozostałe mruczki. Z tego względu przed podjęciem decyzji o adopcji lub zakupie kota zdecydowanie warto upewnić się, że nie jest on nosicielem wirusa, poprzez wykonanie odpowiednich badań. Choroba nie zagraża jednak psom ani ludziom, dlatego też chory kot odnajdzie się w domach, w których nie ma innych mruczków.
Na zespół nabytego niedoboru immunologicznego kotów narażone są w szczególności czworonogi wychodzące i wolnożyjące. Dlatego też, w celu ograniczenia ryzyka zachorowania, wypuszczanie domowego kota jest zdecydowanie niewskazane.
FIV u kota – objawy
Symptomy zespołu nabytego niedoboru immunologicznego kotów określane są jako niespecyficzne, co dotyczy w szczególności wczesnych stadiów rozwoju choroby. Wówczas objawy mogą być mylone z innymi dolegliwościami, przez co ostateczna diagnoza stawiana jest dopiero w zaawansowanych fazach schorzenia.
Do typowych objawów należy zaliczyć:
- Nawracające infekcje (szczególnie układu oddechowego i pokarmowego);
- Powiększenie węzłów chłonnych;
- Zapalenia jamy ustnej, przyzębia, dziąseł, spojówek, rogówki oraz błony śluzowej nosa;
- Przewlekłą niewydolność nerek;
- Ciągłe biegunki;
- Przewlekłe lub nawracające zakażenie ucha zewnętrznego i/lub skóry;
- Choroby oczu (np. jaskra lub zapalenie błony naczyniowej przedniej części oka);
- Zaburzenia neurologiczne i behawioralne.
Przebieg choroby
W przebiegu choroby wyróżniane są poszczególne fazy, w tym:
- Wiremii – to faza trwająca od 6 do 9 tygodni po zakażeniu, podczas której wirus rozwija się i namnaża w organizmie. W jej trakcie zwierzęciu mogą towarzyszyć takie objawy, jak chociażby gorączka, zaburzenia trawienia, czy też spadek aktywności i apetytu lub apatia.
- Bezobjawowa – w jej trakcie wirus staje się utajony, a objawy zanikają. Faza ta może trwać nawet przez wiele lat, co sprawia, że opiekunowie kota często nie zdają sobie sprawy z choroby mruczka.
- Pogarszania stanu – to faza, w której wszelkie objawy nawracają, a także przybierają na sile. Wówczas kot staje się apatyczny, traci apetyt i nie ma chęci na jakiekolwiek aktywności. Pogorszeniu ulega również stan jego skóry i sierści.
- Immunopresji – czyli faza obniżenia odporności, podczas której pupil coraz częściej choruje, znacząco traci na wadze, a wdrażane leczenia zdają się być bezskuteczne. Bardzo często to właśnie w tej fazie stawiana jest diagnoza dotycząca FIV.
- Wielonarządowej niewydolności organizmu – to faza, w której narządy wewnętrzne mruczka przestają spełniać swoje podstawowe funkcje, co niestety prowadzi do jego śmierci. W momencie, gdy stan zwierzęcia szybko się pogarsza, a leczenie jest niemożliwe, lekarz weterynarii może zalecić przeprowadzenie eutanazji w celu ograniczenia cierpienia czworonoga.
Zobacz: Niewydolność nerek u kota – objawy, przyczyny i leczenie
FIV u kota – leczenie
Zespół nabytego niedoboru immunologicznego kotów to choroba nieuleczalna. W rzeczywistości jednak chore koty są w stanie prowadzić szczęśliwe życia nawet przez wiele lat, podczas których nie towarzyszą im niemal żadne objawy. Co więcej, prawidłowa opieka nad mruczkiem jest w stanie zahamować rozwój schorzenia, a jednocześnie zapobiec groźnym powikłaniom.
Zasadniczo rzecz biorąc, leczenie FIV polega głównie na zwalczaniu bieżących infekcji, które dotykają zwierzę. Ponadto kluczowe jest również ciągłe wzmacnianie odporności mruczka poprzez wykonywanie regularnych szczepień, odrobaczanie, odpowiednio zbilansowaną dietę, ograniczanie stresowych sytuacji, a także suplementowanie wszelkich niezbędnych składników odżywczych (np. kwasy omega-3).
W sytuacji wystąpienia infekcji wtórnych nieraz konieczne jest wdrożenie odpowiednich antybiotyków, a także sterydów. Ponadto koty chore na FIV powinny być poddawane regularnym badaniom kontrolnym. Nie od dziś wiadomo bowiem, że mruczki z powodzeniem ukrywają wszelkie towarzyszące im objawy, co z kolei może okazać się drastyczne w skutkach. Regularne badania pozwolą więc na sprawdzenie, jak radzi sobie organizm zwierzęcia „od wewnątrz”.
Sprawdź: Kwasy tłuszczowe w diecie psa i kota
Opieka nad kotem z FIV
W praktyce opieka nad kotem z FIV nie różni się znacząco od dbania o każdego innego mruczka. Takie czworonogi są bowiem w stanie funkcjonować w zdrowiu przez wiele lat, choć zdecydowanie będą wymagały zwiększonej uwagi opiekunów, a także wykonywania regularnych badań u lekarza weterynarii. Kluczowym okazuje się zadbanie o to, aby pupil nie miał kontaktu z innymi kotami. Może on jednak mieszkać z psami, a ewentualnie również innymi mruczkami chorymi na FIV. W takich przypadkach należy jednak mieć na uwadze fakt, iż wszelkie infekcje jednego kota szybko mogą rozprzestrzenić się również na drugiego.
Opieka nad kotem z FIV musi obejmować jednocześnie dbanie o dobrze zbilansowaną dietę zwierzęcia, a także suplementowanie poszczególnych składników wspierających odporność. Konieczne jest również bieżące monitorowanie wszelkich zachowań mruczka oraz konsultowanie zaobserwowanych nieprawidłowości.
Koty z objawami klinicznymi będą wymagały okresowego lub stałego podawania konkretnych leków. Zdarzają się również sytuacje, w których konieczne jest podawanie preparatów pobudzających apetyt.
Profilaktyka
Niestety, na chwilę obecną zaszczepienie kota przeciwko FIV jest niemożliwe. W 2002 roku w Stanach Zjednoczonych pojawiła się szczepionka, jednak jej skuteczność stale znajduje się w fazie badań. I choć istnieje prawdopodobieństwo, że w następnych latach tego typu preparaty staną się dostępne, tak ich opracowanie okazuje się znacznie utrudnione ze względu na dużą liczbę wirusów i wszelkie wariacje ich szczepów.
Najbardziej skuteczną profilaktyką w przypadku FIV okazuje się dbanie o to, aby domowy mruczek nie miał bliskiego kontaktu z obcymi kotami. Co więcej, w momencie zakupu lub adopcji nowego czworonoga zdecydowanie warto uprzednio wykonać mu odpowiednie badania w celu wykrycia choroby.
Niezwykle istotną rolę w profilaktyce odgrywa jednocześnie odpowiednio zbilansowana i dopasowana dieta. Powinna być ona bogata we wszystkie najważniejsze składniki odżywcze, a w razie konieczności wzbogacana o poszczególne suplementy wspierające odporność kota.
Ważnym jest także przeprowadzanie regularnych badań kontrolnych, szczepień oraz zabiegów odrobaczających lub badań kału pupila w celu wykrycia pasożytów.
Sklep Zoologiczny KrakVet.pl
Szeroki wybór wysokiej jakości suplementów dla kotów
Jak długo żyje kot z FIV?
Dodatni wynik FIV nie stanowi wyroku dla kota. Zarażone wirusem mruczki mogą bowiem żyć przez wiele lat, choć czas ten nie został precyzyjnie określony. Wszystko to zależy bowiem od fazy choroby, czy też wieku i ogólnego stanu zdrowia zwierzęcia. W praktyce jednak chore czworonogi niejednokrotnie dożywają nawet starości. Aby jednak przedłużyć życie mruczka, konieczne jest zapewnienie mu odpowiedniej opieki.
Czy człowiek może zarazić się FIV?
Zespół nabytego niedoboru immunologicznego (FIV) występuje wyłącznie u kotów, kotowatych, a także hien. Oznacza to, że człowiek nie może zarazić się wirusem od domowego czworonoga.
Sprawdź również: Panleukopenia kotów – groźna choroba wirusowa
Przygotowaliśmy dla Ciebie infografikę z podsumowaniem – sprawdź!
Data publikacji: 31.08.2023