Szczekanie jest dla psów całkowicie naturalną formą komunikacji. Poprzez rozmaite wokalizacje są one bowiem w stanie wyrazić towarzyszące im emocje i obawy, choć nieraz wydawane przez czworonogi dźwięki są odbierane jako uciążliwe, czy też męczące. Dotyczy to szczególnie sytuacji, w których zwierzę uporczywie szczeka podczas nieobecności opiekunów, podróży samochodem, czy też spacerów w towarzystwie innych zwierząt. Należy jednak zaznaczyć, że w wielu przypadkach szczekanie może być oznaką strachu, stresu, a także niezaspokojenia podstawowych potrzeb pupila.
Czy warto więc oduczyć psa szczekania? Kiedy należy się tego podjąć? Jakie metody będą w tej kwestii skuteczne? Odpowiedzi na te, a także wiele innych pytań, znajdują się w dalszej części artykułu.
Zobacz: Jak oduczyć psa gryzienia?
Spis treści
Dlaczego pies szczeka?
Szczekanie jest jednym z naturalnych zachowań psów. Pierwsze próby wokalizacji u czworonogów obserwowane są już w okresie szczenięcym, kiedy to za pomocą wydawanych dźwięków szczenięta przykuwają uwagę matki. Szczekanie towarzyszy im następnie na dalszych etapach rozwoju, choć niektóre psiaki okazują się znacznie mniej „gadatliwe” niż inne.
Wokalizacje mogą przyjmować niezwykle odmienne formy, różniąc się brzmieniem, częstotliwością, a także wysokością. Bardzo często poszczególne odgłosy będą stanowiły różne komunikaty, a czworonogi sprawnie dostosowują wydawane dźwięki do poszczególnych sytuacji. Szczekaniu towarzyszą również specyficzne sygnały z ciała, wśród których charakterystyczne jest między innymi ułożenie uszu, czy też ogona.
Nieraz szczekanie może przyjmować nadmierną postać, przez co staje się uciążliwe dla opiekunów, a także męczące dla samego zwierzęcia. Warto jednak zaznaczyć, że całkowite oduczenie pupila wydawania poszczególnych dźwięków jest praktycznie niemożliwe. Stanowią one bowiem nieodłączną część jego natury. Rozwiązaniem, jakiego mogą podjąć się opiekunowie, jest natomiast próba zmiany częstotliwości oraz sytuacji, w których pies intensywnie szczeka. Aby jednak tego dokonać, konieczne jest rozpoznanie przyczyny i kontekstu wydawania przez zwierzę danych dźwięków.
Do przyczyn szczekania zalicza się:
- Frustrację – wynika ona przeważnie z niezaspokojonych potrzeb pupila, które dotyczą zarówno kontekstu fizycznego (np. niewystarczająca ilość aktywności fizycznej), jak i psychicznego (np. brak odpowiedniej stymulacji umysłowej).
- Kontakt z nowymi, nieznanymi bodźcami, które wywołują uczucie przerażenia.
- Lęk separacyjny – dotykający zwierzęta, które źle znoszą samotność i nie są przyzwyczajone do pozostawania w domu lub mieszkaniu bez opiekunów.
- Strach w kontakcie z ludźmi, zwierzętami lub pojazdami – może on być spowodowany złymi doświadczeniami z przeszłości, błędną socjalizacją, a nieraz także środowiskiem rozwoju i wychowania psa, które nie zapewniło mu kontaktu z większą ilością bodźców.
- Wysoką reaktywność – czyli skłonność do przesadnego reagowania w kontakcie z różnymi bodźcami (np. ekscytacja).
- Potrzebę ochrony własnego terytorium – dotyczy to w szczególności ras stróżujących, które w swojej naturze mają zakodowane silne instynkty terytorialne.
Jak oduczyć psa szczekania w domu?
Szczekanie w domu lub mieszkaniu staje się szczególnie uciążliwe wówczas, gdy pies wydaje donośne dźwięki w momencie dzwonienia domofonu, wizyt gości, a nieraz nawet odgłosów z korytarza. Ponadto niektóre czworonogi szczekają również podczas nieobecności opiekunów, co może okazać się szczególnie problematyczne dla sąsiadów w bloku. Tego typu sytuacje są również uciążliwe dla samego czworonoga, gdyż długotrwałe szczekanie najzwyczajniej okazuje się wyczerpujące, tym samym pochłaniając dużo energii zwierzęcia.
W pierwszym z powyższych przypadków skuteczną metodą ograniczenia szczekania okazuje się nauka alternatywnych zachowań, takich jak chociażby pozostawanie w miejscu, czy też udawanie się do legowiska lub kojca. W tym celu przydatne okazują się ulubione przysmaki czworonoga, którymi zostanie on nagrodzony przy prawidłowym wykonaniu komendy.
Jeśli natomiast pies szczeka podczas nieobecności właścicieli, prawdopodobnie robi to w wyniku osamotnienia lub nudy. Dobrym rozwiązaniem w tym przypadku jest stopniowe przyzwyczajanie pupila do zaistniałej sytuacji, a także wyrobienie u niego pewnego rodzaju rutyny. Oznacza to, że opiekunowie ustalają stały i niezmienny plan dnia, obejmujący między innymi poranny spacer, posiłek, a także wyjście z domu. Rutyna i powtarzalność wywiera bowiem u psa poczucie stałego porządku i bezpieczeństwa, które obejmuje również powrót opiekuna o danej godzinie. Ponadto nieraz zaleca się również zagwarantowanie zwierzęciu rozrywki, która zajmie jego uwagę w trakcie nieobecności właścicieli. Pomocą w tym zadaniu okazują się często zabawki interaktywne oraz Kongi gwarantujące nie tylko zajęcia fizyczne, ale również intelektualne.
Jak oduczyć psa szczekania na ludzi?
W momencie, gdy pies nieustannie szczeka na innych ludzi w trakcie spacerów lub rozmaitych wizyt, jego opiekunowie mogą odczuwać zakłopotanie. Wśród przyczyn tego typu zachowań można wyróżnić między innymi poczucie nadmiernej ekscytacji, a nieraz również strachu lub chęci obrony ukochanego właściciela. Oduczenie pupila szczekania na innych ludzi okazuje się jednak wyjątkowo czasochłonne, gdyż wymaga wdrożenia u czworonoga zmian w nastawieniu względem otoczenia. W tym celu wskazanym będzie stopniowe zapoznawanie psa z ludźmi połączone ze stosowaniem pochwał i nagród w momencie, gdy zwierzę kontroluje własne reakcje.
Na spacerach warto niejako odwracać uwagę czworonoga od ludzi, co może odbywać się poprzez przywoływanie go, rzucanie zabawki, czy też zachęcenie do wykonania danej komendy.
Warto przy tym zaznaczyć, że podczas spacerów nie należy przymuszać psa do witania się z ludźmi, gdyż może to potęgować jego dyskomfort lub wzmagać poczucie strachu. Wskazanym będzie natomiast zachowywanie bezpiecznego dla pupila dystansu, który nie skutkuje szczekaniem.
Jak oduczyć psa szczekania na inne zwierzęta?
Szczekanie na inne zwierzęta bardzo często wynika z podobnych przyczyn jak szczekanie na ludzi. Może to więc być poczucie strachu, potrzeba obrony własnego terytorium, a także ekscytacja. W związku z tym, przebieg szkolenia pupila odbywa się poprzez stopniowe zapoznawanie go z innymi stworzeniami, zachowywanie bezpiecznego dystansu, czy też nagradzanie prawidłowych reakcji lub odwracanie uwagi psa od pozostałych czworonogów.
Znaczącą rolę w tym aspekcie odgrywa prawidłowa socjalizacja. Psiaki, które już od okresu szczenięcego miały bezpośredni kontakt z innymi zwierzętami oraz ludźmi, w późniejszym czasie nie powinny wykazywać w ich towarzystwie wszelkich niepożądanych reakcji. Zdecydowanie jest to więc aspekt szkolenia, któremu warto poświęcić odpowiednie ilości czasu i zaangażowania.
Co zrobić, gdy pies ciągle szczeka?
Choć szczekanie stanowi całkowicie naturalną reakcję psa, nieraz może okazać się niepokojące. Dotyczy to w szczególności sytuacji, w których zwierzę dotychczas wydawało jedynie ograniczone ilości dźwięków lub było uznawane za ciche i spokojne. Wówczas wzmożone szczekanie może bowiem świadczyć o poważnych problemach zdrowotnych, dotyczących między innymi chorób wewnętrznych, zaburzeń poznawczych, czy też znaczącego osłabienia zmysłów czworonoga. Jeśli więc pupil nagle stał się nadmiernie wokalny bez wyraźnych przyczyn, które omówione zostały w powyższych akapitach, zaleca się niezwłoczną konsultację z zaufanym lekarzem weterynarii. Zignorowanie poszczególnych objawów może bowiem okazać się tragiczne w skutkach.
W momencie, gdy weterynarz nie stwierdził żadnych dolegliwości lub schorzeń, a psiak nadal bez wyraźnego uzasadnienia uporczywie szczeka, dobrym rozwiązaniem może okazać się wizyta u psiego behawiorysty.
Zobacz: Kto to jest behawiorysta?
Sklep Zoologiczny KrakVet.pl
Szeroki wybór wysokiej jakości zabawek Kong dla psów