Każdy z etapów rozwojowych szczeniąt jest nieco inny, tym samym cechując się specyficznymi zachowaniami, a także zmianami w wyglądzie i charakterze czworonogów. Z tego względu psiaki będą wymagały odpowiednio dostosowanej opieki oraz stosunkowo dużej uwagi ze strony opiekunów. Aby zadbać o szczenięta w możliwie najlepszy sposób, zdecydowanie warto zapoznać się ze specyfiką ich funkcjonowania na każdym z etapów. Dzięki temu możliwe jest bowiem odpowiednie dopasowanie wszelkich podejmowanych działań, a także przygotowanie się na konkretne wydarzenia.
Zobacz: Kalendarz życia szczenięcia – etap dorastania
Spis treści
Etap dojrzewania – między 6. a 18. miesiącem życia szczeniaka
Zasadniczo rzecz biorąc, czas trwania etapu dojrzewania jest uzależniony od cech osobniczych danej rasy, przez co jego dokładne zdefiniowanie okazuje się niezwykle utrudnione. Nie istnieją bowiem jednakowe założenia, czy też konkretne wymagania, jakie stawia się szczeniakom, a zamiast tego zaleca się dostosowanie do ich indywidualnego tempa rozwoju.
Rozwój szczeniąt
Powszechnie przyjęło się uznawać, iż psy małych ras osiągają dojrzałość płciową nieco szybciej niż przedstawiciele ras średnich i dużych. Nie zawsze będzie to jednak zgodne z prawdą, gdyż każdy psiak jest inny.
Na etapie dojrzewania czworonogi przyjmują wygląd dorosłych psów, tym samym zwiększając swoją masę ciała i wysokość w kłębie. Zakłada się, że psiaki rosną do około 1 roku życia, jednak docelową masę mogą osiągać nawet do momentu ukończenia 2 lat. Aspekt ten jest jednak uzależniony między innymi od rasy zwierzęcia, jego kondycji zdrowotnej, a także odpowiednio zbilansowanej diety.
Co więcej, zmianie ulega również wygląd sierści psów. Szczenięcy puch zostaje bowiem zmieniany na standardową okrywę, jednocześnie zyskując całkowicie wybarwioną postać.
Na etapie dojrzewania u suczek pojawia się pierwsza cieczka. Najczęściej występuje ona w momencie, gdy czworonogi osiągają około 2/3 docelowej wagi. Moment wystąpienia cieczki przeważnie jest uzależniony od rozmiaru rasy, dlatego też zakłada się, że małe psy dojrzewają około 6. miesiąca życia, średnie pomiędzy 8. a 12. miesiącem, natomiast duże w granicach od 12. do 20. miesiąca życia.
Zobacz: Cieczka u psa – ile trwa i jakie są jej objawy?
Żywienie psiaków
Odpowiednio dopasowana, a zarazem zbilansowana dieta, to absolutna podstawa prawidłowego rozwoju, a także funkcjonowania psów na każdym z życiowych etapów. W momencie, gdy szczenięta nie osiągnęły jeszcze pełnej dojrzałości, stale powinny one być żywione wysokiej jakości pokarmem dedykowanym dla młodych psów. Dzięki temu opiekunowie zyskują bowiem pewność, że ich czworonogi otrzymują wszelkie niezbędne składniki odżywcze, które są im potrzebne do wzrostu i rozwoju.
Nieraz psiaki mogą potrzebować również dodatkowych suplementów w postaci konkretnych witamin lub minerałów, których zadaniem jest między innymi wspieranie kości i stawów, czy też wspomaganie funkcjonowania czworonogów. W tej kwestii należy jednak zasięgnąć porady u specjalisty w dziedzinie weterynarii lub psiej dietetyki, gdyż błędnie zbilansowana dieta może przyczynić się do występowania poważnych konsekwencji zdrowotnych.
Doskonałym rozwiązaniem dla szczeniąt są wysokiej jakości karmy Brit Care Puppy – to hipoalergiczne, wysoce przyswajalne codzienne posiłki, które dostarczą psiakowi wszystkiego, czego potrzebuje w okresie wzrostu. Karmy zawierają odpowiednio zbilansowaną dawkę białka, węglowodanów, tłuszczy, minerałów i witamin, aby wspomagać jego organizm w okresie dynamicznego rozwoju. W ofercie dostępne są trzy pyszne smaki: łosoś, jagnięcina oraz kurczak z hipoalergicznymi insektami. Każdą recepturę wzbogaca szeroka gama starannie dobranych warzyw, owoców i ziół, a także zdrowe dodatki takie, jak olej rybny bogaty w kwasy tłuszczowe.
Etap dojrzewania – zachowanie i wychowanie
Pomimo tego, że na etapie dojrzewania szczenięta przeradzają się w dorosłe czworonogi, ich zachowanie może wskazywać na coś zupełnie innego. Wciąż wykazują one bowiem zamiłowanie do szaleństw, zabaw i rozrabiania, a ich emocje i procesy psychiczne stale odzwierciedlają szczenięcy i psotny temperament. Kwestia ta nie powinna jednak wzbudzać jakichkolwiek podejrzeń, gdyż tego typu zachowania są w pełni naturalne. Charakter psiaków z czasem będzie ulegał stabilizacji, tym samym przyjmując nieco bardziej stonowaną postać.
Na etapie dojrzewania obserwowane są również specyficzne zachowania seksualne związane z popędem płciowym. Niewykastrowane samce będą więc odczuwać ekscytację na widok suczek, a nieraz również uwidaczniać swój instynkt terytorialny. Niektóre czworonogi mogą wówczas podejmować się rywalizacji z innymi samcami w celu ustanowienia swojej pozycji, co jednak powinno być kontrolowane i tłumione przez opiekunów. Tego typu zachowania mogą bowiem przerodzić się w agresję względem innych zwierząt, co z kolei niejednokrotnie przynosi wiele negatywnych konsekwencji.
Skomplikowane reakcje obserwowane są również u suczek w trakcie cieczki. Będą one wówczas wymagały zwiększonej uwagi i opieki, gdyż nieraz wykazują skłonności do niespodziewanych ucieczek, czy też takich zachowań, jak chociażby wyraźny niepokój lub natarczywość. Rolą opiekunów jest wówczas zadbanie o bezpieczeństwo suczki, a także zagwarantowanie jej komfortowych i spokojnych warunków.
Szczepienia, odrobaczanie i zdrowie
Na etapie dojrzewania psiaki powinny już przejść wszystkie obowiązkowe zabiegi odrobaczania, które wykonywane są w przypadku szczeniąt. Nie oznacza to jednak, że należy wówczas całkowicie zrezygnować z podawania preparatów odrobaczających lub badania kału czworonoga pod kątem wykrycia pasożytów wewnętrznych. Tego typu działania oraz ich częstotliwość będą jednak uzależnione od trybu życia danego czworonoga, o czym pisaliśmy przy okazji artykułu dotyczącego odrobaczania psów.
Jeśli natomiast chodzi o szczepienia, czworonogi zasadniczo powinny już otrzymać wszystkie podstawowe dawki. Konieczne będzie jednak podanie dawek przypominających, których zadaniem jest zapewnienie trwałej ochrony przed poszczególnymi chorobami. W tym celu należy dokładnie śledzić kalendarz szczepień psów, a także wszelkie zalecenia specjalistów.
W momencie, gdy czworonogi znajdują się na etapie dojrzewania, opiekunowie powinni rozważyć kastrację. Zabieg ten przynosi bowiem szereg rozmaitych korzyści, tym samym zapobiegając:
- Niekontrolowanemu rozrodowi psów, a w konsekwencji również ich bezdomności i cierpieniu;
- Występowaniu cieczki i wszelkich powiązanych z nią zachowań;
- Wykazywaniu instynktów i popędów seksualnych u samców;
- Rozwojowi poważnych chorób układu rozrodczego (np. ropomacicze i nowotwory).
Zaleca się, aby kastracja została przeprowadzona przed osiągnięciem pełnej dojrzałości płciowej. U suczek powinna być wykonywana po pierwszej cieczce, choć niektórzy weterynarze twierdzą, że zabieg ten można wykonać również przed jej wystąpieniem. Tego typu działanie może jednak wiązać się z rozmaitymi konsekwencjami, w tym również zdrowotnymi i behawioralnymi. Zdecydowanie warto więc zasięgnąć porady zaufanego specjalisty, a w razie wątpliwości także opinii innego lekarza weterynarii.
Sprawdź: Kastrowanie psa – wszystko, co trzeba wiedzieć
Wskazówki dla opiekunów
W trakcie okresu dojrzewania psiaki mogą doświadczać rozmaitych zmian, w tym również związanych z hormonami. Samce nieraz uwidaczniają kierujące nimi popędy, które przejawiają się między innymi w znaczącym zainteresowaniu samicami, a czasem również agresją w kierunku innych psów. Opiekunowie powinni więc wykazywać się szczególną uwagą, tym samym stale ucząc czworonoga posłuszeństwa i prawidłowego reagowania na komendy.
W przypadku suczek zadaniem opiekunów jest przede wszystkim gwarancja bezpieczeństwa i komfortu, szczególnie w trakcie cieczki. Psiaki mogą wówczas wykazywać znaczący niepokój, a nieraz również strach, co z kolei znacząco wpływa na ich samopoczucie i dobrostan.
Na tym etapie, pomimo ogólnego rozwoju, psiaki bardzo często niezmiennie wykazują szczenięce zachowania, co z kolei wymaga od opiekunów cierpliwości i zrozumienia. Nie należy wówczas karać psa, czy też stosować wobec niego przemocy w jakimkolwiek aspekcie. Charakter zwierzęcia wciąż podlega procesowi kształtowania się, a buzujące hormony nieraz okazują się dodatkowym utrudnieniem w zachowaniu spokoju i opanowania.
Najczęstsze problemy
Okres dojrzewania może wiązać się z pewnymi problemami behawioralnymi. Dzieje się tak głównie ze względu na fakt, iż w ciele każdego psiaka zwiększają się poziomy hormonów płciowych, które mają zapewnić im możliwość rozrodu.
Jedną z komplikacji, która może mieć miejsce na etapie dojrzewania, jest brak cieczki u suczki. Jeśli więc zwierzę osiągnęło już wiek, w którym standardowo występuje cieczka, a jej objawy są całkowicie niewidoczne, należy skonsultować się z lekarzem weterynarii.
Etap dojrzewania – podsumowanie
| Okres trwania | Między 6. a 18. miesiącem życia szczeniaka |
| Rozwój | Etap dojrzewania to moment, w którym psiaki przyjmują wygląd dorosłych psów, tym samym osiągając docelowy wzrost oraz zwiększając swoją masę ciała. Wkraczają również w okres nabywania dojrzałości płciowej. |
| Żywienie | Czworonogi powinny być żywione wysokiej jakości pokarmami przeznaczonymi dla szczeniąt w okresie wzrostu. Stopniowe wdrażanie wariantów karmy dla dorosłych psów jest możliwe dopiero po osiągnięciu dojrzałości. |
| Zachowanie i wychowanie | Pomimo wyglądu dorosłego psa, na tym etapie czworonogi wciąż wykazują szczenięce zachowania. Mogą również pojawiać się reakcje związane z popędami (np. płciowym) oraz instynktami (np. terytorialny). |
| Zdrowie | W tym okresie psy powinny już ukończyć zabiegi obowiązkowego odrobaczania, a także otrzymywać dawki przypominające niezbędnych szczepień. Zaleca się rozważenie przeprowadzenia zabiegu kastracji zarówno w przypadku suczek, jak i samców. |
Rozwój szczeniaka miesiąc po miesiącu
Przedstawiamy serię artykułów poświęconych poszczególnym etapom życia szczeniaka, od narodzin po osiągnięcie dorosłości. Poniższe artykuły omawiają poszczególne etap rozwoju, a także przybliżają potrzeby szczeniąt na danym etapie oraz najczęstsze problemy, jakie może napotkać ich opiekun.
Dowiedz się więcej na temat rozwoju szczeniąt.
| Wiek | Etap rozwoju |
| od narodzin do 2. tygodnia życia | |
| od 2. do 4. tygodnia życia szczeniaka | |
| od 3. do 4. tygodnia życia szczeniaka | |
| od 4. do 12. tygodnia życia szczeniaka | |
| między 3. a 4. miesiącem życia szczeniaka | |
| między 6. a 18. miesiącem życia szczeniaka | |
| między 18. a 24. miesiącem życia | |
| powyżej 24. miesiąca życia psa |