Jak wygląda kapibara – największy gryzoń na świecie?

Kapibara to ssak z rodziny kawiowatych, dokładnie tak, jak kawie domowe, czyli popularne świnki morskie. Od pewnego czasu kapibary podbijają Internet, zyskując szerokie grono miłośników swoim stoickim, przyjaznym sposobem bycia. Niektórzy z nich zastanawiają się nawet, czy możliwa jest hodowla kapibary w domowych warunkach, a jeśli tak, to jakie wymagania będzie wykazywało zwierzę. Na wstępie warto więc zaznaczyć, że prawdopodobnie nie będzie to dobry pomysł, o czym piszemy w dalszej części artykułu. Jak wygląda kapibara i co warto o niej wiedzieć?

Zobacz: Świnka morska, a kawia domowa – jakie są różnice?

Jak wygląda kapibara?

Jak wygląda kapibara? W związku z tym, że zasięg występowania kapibary małej ogranicza się jedynie do takich obszarów, jak Panama i północna część Kolumbii, a wiedza na temat tego rodzaju jest raczej znikoma, najczęściej mówi się o kapibarze wielkiej. Pomimo tego, że niegdyś zwierzęta te były zaliczane do rodziny świniowatych, na dzień dzisiejszy wiadome jest, iż stanowią one największy z żyjących gatunków gryzoni. Kapibary mogą bowiem osiągać nawet 65 cm wysokości w kłębie, od 100 do 130 cm długości ciała oraz zaskakująco dużą wagę, która najczęściej mieści się w granicach 35-65 kg. Co ciekawe, rekordzistka z São Paulo ważyła aż 91 kg! Rekordowa waga samca wyniosła natomiast „jedynie” 73,5 kg.

Wyjaśniając, jak wygląda kapibara można porównać je do olbrzymich świnek morskich. Budowa ciała kapibary jest krępa, a zarazem przystosowana do wodno-lądowego trybu życia zwierzęcia. Głowa jest duża i szeroka, a oczy, nozdrza i niewielkich rozmiarów. Małe uszka ulokowane są stosunkowo wysoko, co ma ułatwiać kapibarze swobodne pływanie. Kończyny kapibary są krótkie, a łapy zakończone pazurami. Wśród cech charakterystycznych warto zaznaczyć błonę pławną między palcami, a także wyjątkowo silne siekacze, które rosną przez całe życie kapibary.

Kapibary charakteryzują się wyjątkowo dobrym wzrokiem, węchem i słuchem, co ma zapewniać im bezpieczeństwo w codziennym funkcjonowaniu. Co ciekawe, w przeciwieństwie do innych gryzoni, skóra kapibary posiada gruczoły potowe.

Sierść kapibary przyjmuje czerwono-brązową barwę na grzbiecie, a także nieco jaśniejszą (żółto-brązową) w obrębie brzucha. Jest ona dość rzadka i nie chroni dobrze ich skóry przed słońcem, dlatego kapibary preferują zacienione tereny.

Aby przekonać się, jak wygląda kapibara na żywo, najlepiej wybrać się do ogrodu zoologicznego.

Kapibara – systematyka gatunku

Czy to świnka, czy to rybka? Pierwsze wzmianki o kapibarach datowane są na rok 1766, kiedy to szwedzki przyrodnik i lekarz, Karol Linneusz, zaklasyfikował gatunek jako pewną odmianę z rodziny świniowatych. Do dnia dzisiejszego można przy tym spotkać się z określeniem, jakim jest „świnia wodna”. Jest to jednak błąd w systematyce. Kapibara wywodzi się z rodziny kawiowatych – skojarzenie z gigantyczną świnką morską nie jest zatem przypadkowe.

W historii gatunku nie brakuje zabawnych przypadków co do ich systematyki. Co ciekawe, w XVIII wieku kapibary zostały uznane za ryby przez Watykan! Stało się to na wniosek duchownych z Wenezueli, którzy wystosowali taką prośbę, by w czasie postu lokalna ludność mogła nadal spożywać ich mięso. Watykan przychylił się do ich prośby.

W języku plemienia Tupi kapibara oznacza „zjadacz traw”. W obrębie gatunku wyróżnia się dwie odmiany kapibar, w tym małą (łac. Hydrochoerus isthmius) oraz wielką (łac. Hydrochoerus hydrochaeris). Kapibara mała jest zdecydowanie mniej powszechna, gdyż występuje jedynie na obszarach Kolumbii i Panamy, a odmiana wielka – w rozmaitych regionach Ameryki Południowej.

Gdzie żyje kapibara?

Gdzie żyje kapibara? Kapibara zamieszkują obszary Ameryki Środkowej (Panama), ale również Południowej (Kolumbia, Wenezuela, Peru, Brazylia, Ekwador i wiele innych). Jej naturalnym środowiskiem są tereny na wschód od Andów.

Kapibary z łatwością dostosowują się do rozmaitych warunków środowiskowych, przez co są spotykane między innymi na obszarach bagiennych, trawiastych, a także w lasach tropikalnych. Niejednokrotnie kapibary korzystają z ogrodzonych pastwisk, na których znajduje się bydło. Wówczas czują się one bowiem całkowicie bezpiecznie, gdyż człowiek chroni swoje stado przed wszelkimi możliwymi drapieżnikami. Niemniej jednak z uwagi na ich rzadkie futro są one dość podatne na słońce, dlatego preferują one podmokłe, zacienione tereny.

Warto przy tym zaznaczyć, że kapibara nie jest szkodnikiem, choć w poszczególnych regionach są one tak traktowane. W momencie, gdy wkraczają one na tereny zagospodarowane przez ludzi, ich naturalne środowisko prawdopodobnie zostało znacząco ograniczone. Na niektórych obszarach świata kapibary stale są zabijane dla skóry i mięsa.

Sprawdź: Aksolotl – najważniejsze informacje o gatunku

Tryb życia kapibary

Kapibara prowadzi półwodny tryb życia. Kapibary najczęściej spotykane są w pobliżu rozmaitych zbiorników wodnych, które zapewniają im komfort podczas upałów. Woda jest również idealną kryjówką przed rozmaitymi zagrożeniami w postaci drapieżników, dlatego też gryzonie te często nie opuszczają zbiorników. Na lądzie ich jedynym schronieniem bywają wysokie trawy, gdyż nie posiadają one umiejętności kopania nor, ani szybkiej ucieczki.

Kapibary to zwierzęta stadne, zatem najlepiej czują się w towarzystwie innych przedstawicieli swojego gatunku. Co więcej, taki tryb życia jest dla nich o wiele bardziej bezpieczny, ponieważ w razie zagrożenia każdy z członków stada alarmuje pozostałych przy użyciu niezwykle specyficznych dźwięków. Grupy najczęściej tworzą się w obrębie rodziny, przy czym ich liczebność może sięgać nawet okolic 30 osobników. W przypadku bardzo utrudnionych okoliczności kapibary chętnie łączą się z innymi stadami, co zwiększa ich szanse na przetrwanie. W stadach kapibar dominują samce. Najczęściej na jednego samca w stadzie przypadają dwie samice.

Kapibara – usposobienie

Jak być jak kapibara? Takie pytanie zadaje sobie z pewnością wielu Internautów, którzy podziwiają te niezwykłe gryzonie ze względu na ich spokojny, wręcz stoicki sposób bycia. Kapibary są z natury wyjątkowo spokojne, towarzyskie i przyjazne – choć w pierwszych kontaktach z człowiekiem mogą być nieco nieśmiałe, szybko się przyzwyczajają. Wobec członków stada, a także innych zwierząt zachowują spokój i są przyjacielskie. Co ciekawe, w naturze można zaobserwować, że kapibara potrafi spokojnie koegzystować z wieloma gatunkami zwierząt – nie tylko z domowymi zwierzakami jak psy czy koty. Nie bywają one agresywne, ani wobec ludzi, ani innych zwierząt.

Na wzmiankę zasługuje również ich nieustępliwość. Zaobserwowano, że w przypadkach, w których ludzie naruszyli i zamieszkali naturalne środowiska kapibar, potrafią one nie ustępować ludziom i nadal żyć oraz rozmnażać się w tym miejscu. Bywają z tego względu traktowane jako szkodniki, trudno im się jednak dziwić – wszak są u siebie!

Kapibara to ponadto bardzo inteligentne zwierzę, które można oswoić, a nawet nauczyć różnych poleceń!

Zobacz też: Myszojeleń, czyli kanczyl srebrnogrzbiety

Co je kapibara?

Co je kapibara? Kapibary to roślinożerne zwierzęta, które często określane są mianem niezwykle wybrednych. W skład ich diety wchodzi bowiem jedynie kilka gatunków roślin, choć czasem sięgają również po korę drzewną, poszczególne nasiona, a także owoce. W głównej mierze żywią się jednak trawami, które rosną zaraz przy brzegu zbiornika wodnego.

Co ciekawe, kapibary zaliczane są do koprofagów, czyli zwierząt, które pobierają pewne składniki odżywcze z własnych odchodów. Nie jest to jednak rzadko spotykane zjawisko, gdyż obserwuje się je również u innych gryzoni, jak chociażby kawie domowe, a także u królików. Dzieje się tak głównie ze względu na fakt, iż układ pokarmowy kapibary najzwyczajniej nie jest w stanie pozyskać wszystkich niezbędnych składników z roślin w momencie, gdy są one zjadane po raz pierwszy. Spożywanie własnych odchodów w świecie gryzoni jest więc całkowicie naturalną czynnością.

Czy kapibarę można hodować w domu? Hodowla kapibary

 Wizerunek kapibary w warunkach domowych jest spotykany już od pewnego czasu. Wraz ze wzrostem popularności tych zwierzątek, ludzie podjęli się bowiem próby ich oswojenia, dlatego też na chwilę obecną obserwujemy szereg różnego rodzaju filmików oraz zdjęć, na których kapibary wylegują się przy domowych basenach lub grzecznie podążają na smyczy i szelkach razem ze swoimi opiekunami. Tego typu obrazy najczęściej płyną ze Stanów Zjednoczonych, gdzie od lat panuje moda na hodowanie dzikich zwierząt w domach. Z tego względu wielu Internautom marzy się kapibara domowa.

Ile kosztuje kapibara w Polsce?

Kapibara jest niezwykle rzadko spotykana w sprzedaży w naszym kraju, zatem jej cena może osiągnąć nawet 5000-13000 zł lub więcej, o ile znajdzie się możliwość. Czy posiadanie kapibary jest jednak dobrym pomysłem? Pomimo tego, że w Polsce nie istnieją jakiekolwiek regulacje prawne, które zabraniałyby hodowli tych gryzoni w warunkach domowych, kapibara wykazuje znaczące potrzeby oraz wymagania, a ich zaspokojenie bardzo często okazuje się niezwykle problematyczne.

Kapibara nie może mieszkać w domu jak psy podobnych rozmiarów. Do prawidłowego funkcjonowania kapibara będzie potrzebowała między innymi:

• ogrodzonego wybiegu o powierzchni co najmniej 50 m²,
• stałego dostępu do zbiornika wodnego o odpowiedniej wielkości i głębokości,
• pokarmów (roślin), którymi żywi się w naturalnym środowisku.

Co więcej, kapibary to zwierzęta stadne, przez co nie będą szczęśliwe w samotności. Konieczne jest więc posiadanie co najmniej dwóch przedstawicieli gatunku, co z kolei okazuje się kosztowne. Niezwykle istotne jest to, że gryzonie te przystosowane są do ciepłego klimatu, w którym czują się komfortowo. Warunki atmosferyczne panujące w Polsce nie będą więc wystarczająco odpowiednie. Z tego względu kapibara to zdecydowanie zwierzak, którego hodowla powinna być pozostawiona profesjonalistom.

Z łatwością można więc zauważyć, że pomimo możliwości legalnego posiadania kapibary, zdecydowanie nie będzie to wskazane. O wiele lepszym rozwiązaniem okazuje się wycieczka do jednego z ogrodów zoologicznych, w których przebywają kapibary – na przykład w Gdańsku, Wrocławiu, Łodzi, Poznaniu czy też Opolu.  

Ile żyje kapibara?

Jak długo żyje kapibara? W niewoli gryzonie te potrafią przeżyć od 8 do 12 lat, przy czym średnia długość ich życia wynosi do 10 lat. Odpowiednie warunki hodowli oraz ochrona przed drapieżnikami są w stanie zapewnić kapibarze życie porównywalne długością do psów dużych i olbrzymich ras.

Jednakże na to, ile żyje kapibara na wolności mają wpływ drapieżniki, a także polujący na nie ludzie. Warto wiedzieć, że w wielu regionach na kapibary nadal się poluje, zarówno dla skór, jak i pożywienia. Ich naturalnymi drapieżnikami są także jaguary, pumy, oceloty, kajmany czy też orły. Ze względu na to przeciętna długość życia kapibary na wolności wynosi zaledwie 4 lata.

Ponadto są one również wyjątkowo podatne na rozmaite infekcje i dolegliwości. Kapibara ma wrażliwy żołądek, a jej odpowiednie karmienie nie jest ani łatwe, ani na każdą kieszeń – z tego względu nie powinny one być hodowane jako zwierzątka domowe w Polsce.

Przeczytaj też: Jakie zwierzę żyje najdłużej? Rekordy długowieczności w świecie zwierząt

Kapibara – ciekawostki

• Kapibary na wolności żyją na terenach podmokłych, jednak łatwo adaptują się do nowych warunków. Występują w Ameryce Południowej na wschód od Andów w wielu krajach, w tym w Brazylii, Kolumbii, Wenezueli i Ekwadorze. Prowadzą one półwodny tryb życia i najlepiej czują się w na mokrych, zacienionych terenach, gdyż ich sierść jest rzadka, co czyni je podatnymi na słońce.
• Kapibary często żyją w pobliżu siedlisk ludzi, gdyż dzięki temu mają pod dostatkiem jedzenia.
• Czy wiesz, że występuje zarówno kapibara mała, jak i wielka? Te pierwsze żyją jednak tylko w Kolumbii oraz Panamie – osobniki wielkie są zdecydowanie bardziej rozpowszechnione.
• Kapibary to zwierzaki, które stały się bohaterami wielu memów i cieszą się dużą popularnością w Internecie. Zyskały sympatię Internautów ze względu na swój spokojny, stoicki sposób bycia – można łatwo znaleźć zdjęcia i filmy, na których koegzystują spokojnie z wieloma gatunkami zwierząt, od drapieżników po zwierzynę. Można nawet zobaczyć je relaksujące się w towarzystwie aligatorów!
• Kapibary stały się także symbolem buntu ze względu na przypadki, w których ludzie wprowadzili się na tereny ich naturalnych siedlisk, a kapibary… Odmówiły odejścia i żyją tam dalej po swojemu, stoicko, lecz uparcie nie ustępując człowiekowi!
• Kapibary są duże, ale zdecydowanie nie ociężałe – ich osobniki mogą w biegu osiągnąć nawet 35 km/h!
• Największa samica-kapibara osiągnęła aż 91 kg wagi, natomiast największy samiec – 73,5 kg.
• Choć ich hodowla w Polsce nie jest zabroniona, nie jest dobrym pomysłem – kapibara nie odnajdzie się dobrze w naszej strefie klimatycznej. Ponadto powinna żyć w stadzie, jest bardzo wymagająca w utrzymaniu i ma wrażliwy układ pokarmowy, co utrudnia karmienie i zapewnienie jej odpowiedniego miejsca bytu.
• Kapibary są koprofagami, co oznacza, że niektóre składniki odżywcze pobierają ze swoich odchodów.

Kapibara – podsumowanie

Kapibara zdecydowanie zalicza się do niezwykłych, a zarazem fascynujących stworzeń. Cechują się one dużą inteligencją, a także nadzwyczajną towarzyskością. Choć działalność człowieka niejednokrotnie sprawia, że kapibary muszą zmieniać swoje miejsce zamieszkania, z łatwością dopasowują się one do nowych warunków.

W naturze kapibary spotyka się głównie na obszarach Ameryki Południowej i Środkowej, jednak gatunek cieszy się dużą popularnością również w Stanach Zjednoczonych, gdzie ludzie decydują się na hodowlę kapibary w warunkach domowych. Wówczas kapibara niejednokrotnie traktowana jest dokładnie tak, jak inne czworonogi, w tym psy lub koty. Warto jednocześnie pamiętać, że te największe gryzonie świata bardzo często nie będą szczęśliwe w niewoli, głównie ze względu na wodno-lądowy tryb życia, który prowadzony jest w stosunkowo dużych stadach.

Zobacz: Jakie zwierzęta domowe wybrać do małego mieszkania?

Jak wygląda kapibara i inne najczęściej zadawane pytania