Pomimo niezliczonej ilości kampanii informujących o pozytywach, jakie niesie za sobą zabieg kastracji, wiele osób wciąż uważa ją za absolutnie zbędną, a przy tym nienaturalną i szkodliwą. Należy jednak zaznaczyć, że w przypadku kotów wychodzących zabieg ten zabezpiecza nie tylko własnego pupila, ale ma wpływ także na inne stworzenia, zapobiegając przed wzrostem możliwej do uniknięcia bezdomności. Kastracja ma również wpływ na wszelkie nieprzyjemności związane z kocią rujką, odczuwane zarówno przez kota, jak i właściciela oraz zmniejsza ryzyko występowania chorób związanych z układem rozrodczym.
Czym jest zabieg kastracji?
Najprościej mówiąc – kastracja jest zabiegiem, który skutkuje całkowitym pozbawieniem możliwości dalszego rozmnażania. U kotów wyróżnia się trzy rodzaje kastracji:
- Ovariectomia – usunięcie jajników kotki,
- Ovariohisterectomia – usunięcie jajników oraz macicy,
- Orchiectomia – amputacja jąder kocura.
Niezwykle istotnym jest jednak fakt, że ovariectomia, pomimo zahamowania cyklu płciowego, nie chroni pupila przed ewentualnymi chorobami układu rozrodczego, takimi jak ropomacicze czy nowotwory. Tylko całkowite usunięcie gonad (macicy, jajników czy jąder) jest w stanie wyeliminować ryzyko zachorowania.
Kastracja a sterylizacja – jakie są różnice?
Powszechnie przyjęło się, że kastracja jest zarezerwowana dla kotów, a sterylizacja dla kotek. Jest to jednak przekonanie całkowicie nieprawdziwe, ponieważ zarówno kastracja, jak i sterylizacja może być przeprowadzana u obydwu płci.
Choć zabiegi te mają na celu ograniczenie możliwości rozmnażania, występujące między nimi różnice mają bardzo duże znaczenie.
Sterylizacja polega na podwiązaniu jajowodów (u kotek) lub nasieniowodów (u kotów). Wówczas zapłodnienie staje się praktycznie niemożliwe, jednak produkcja wszelkich hormonów wciąż trwa. W związku z tym koty (niezależnie od płci) nadal będą wykazywać zachowania rozrodcze, takie jak rujki, znaczenie terenu, poszukiwania partnera czy odruchy krycia. Ponadto sterylizacja zupełnie nie wyklucza istnienia ryzyka chorób narządów rozrodczych.
Aby lepiej zobrazować różnice pomiędzy kastracją a sterylizacją, w poniższej tabeli zostały zawarte wszystkie najważniejsze cechy obydwu zabiegów.
| Kastracja | Sterylizacja |
| Polega na chirurgicznym usunięciu jąder lub jajników (przeważnie wraz z macicą). | Polega na podwiązaniu nasieniowodów lub jajowodów, pozostawiając wszystkie gonady. |
| Powoduje bezpłodność | Powoduje bezpłodność |
| Ogranicza produkcję hormonów płciowych | Nie wpływa na produkcję hormonów płciowych |
| Likwiduje rujki u kotek oraz popęd płciowy u kocurów | Nie wpływa na rujkę u kotek ani na zachowania rozrodcze i popędy u kocurów |
| Eliminuje ryzyko wystąpienia chorób układu rozrodczego | Nie zmniejsza ryzyka wystąpienia chorób układu rozrodczego |
Kiedy wykastrować pupila?
Jeszcze całkiem niedawno uważano, że zabieg kastracji powinno się wykonywać po osiągnięciu dojrzałości płciowej, czyli w wieku około 6 miesięcy. Dziś wiadomo jednak, że zdecydowanie lepszym rozwiązaniem jest „wczesna kastracja”, wykonywana w wieku od 3 do 5,5 miesięcy.
Zastanawiającą może być jednak kwestia tak dużej zmiany decyzji naukowców. Wbrew pozorom, wytłumaczenie wcale nie jest skomplikowane. Wszystko kręci się bowiem wokół postępu medycyny, a konkretnie anestezjologii odpowiedzialnej za znieczulanie kociąt. Na ten moment jest ona na tyle rozwinięta, że cały zabieg można przeprowadzić przy zachowaniu bardzo wysokich standardów bezpieczeństwa, minimalizując tym samym ryzyko jakichkolwiek powikłań wywołanych przez znieczulenie.
Decydując się na wykonanie zabiegu kastracji u pupila, szczególną uwagę należy zwrócić na to, aby lekarz weterynarii wykazywał odpowiednią wiedzę w tym zakresie. Niezwykle częstym zjawiskiem jest bowiem wrzucanie kotów i psów „do jednego worka”, przekładając zalecenia związane z procedurą zabiegu psa na kota, a przecież są to dwa odrębne gatunki zwierząt. Wczesna kastracja u psów w wielu przypadkach najzwyczajniej nie jest odpowiednia i niesie za sobą ryzyko różnorodnych powikłań. U kotów sprawa ta wygląda jednak całkowicie inaczej, o czym powiemy w dalszej części artykułu.
Wczesna kastracja u kota – korzyści
Wszelkie obawy opiekunów związane z zabiegiem wczesnej kastracji są całkowicie zrozumiałe. Jednak aby rozwiać wątpliwości, przedstawiamy listę zalet oraz korzyści związanych z całą procedurą:
- Ułatwiony przebieg i zmniejszone ryzyko komplikacji – młode koty posiadają znacznie mniejsze narządy płciowe, a jednocześnie są słabiej ukrwione, co z kolei wiąże się z możliwością zastosowania mniej inwazyjnych narzędzi i zmniejszenia ryzyka krwotoków podczas procedury.
- Skrócony okres rekonwalescencji – udowodniono, że kocięta znacznie szybciej wybudzają się z narkozy, a ich rany goją się o wiele szybciej, przez co czas potrzebny na dojście do siebie ulega znacznemu skróceniu.
- Zmniejszone ryzyko chorób narządów płciowych – do których zalicza się nowotwory, zaburzenia hormonalne czy torbiele jajników.
- Eliminacja ryzyka permanentnej rui – jest to zjawisko występujące u niektórych kotek, które może mieć miejsce po osiągnięciu dojrzałości płciowej. Znacznie utrudnia ono wyznaczenie późniejszej daty kastracji, ponieważ kotka musi znajdować się wówczas w konkretnej fazie. Niekiedy konieczne jest zastosowanie leków hormonalnych wiążących się z podwyższeniem ryzyka wystąpienia różnorodnych chorób.
- Zapobieganie przedwczesnej ciąży – zdarzają się sytuacje, w których młode kotki osiągają dojrzałość płciową znacznie szybciej, niż się zakłada. Ciąża w młodym wieku niesie za sobą bardzo duże prawdopodobieństwo komplikacji, nieraz zagrażających życiu pupila.
- Eliminacja oznaczania terytorium moczem – jest to sytuacja nawykowa, która rozwija się wraz z osiągnięciem dojrzałości płciowej przez młodego kota. Wczesna kastracja odbywa się przed wykształceniu tego odruchu, skutecznie go blokując.
Zalety i wady kastracji
W celu dokładnego zobrazowania wszystkich zalet, ale i wad wiążących się z wykonaniem zabiegu kastracji u kotów – niezależnie od tego, czy przebywają one wyłącznie w domu, czy też nie – poniższe zestawienie zawiera wszelkie niezbędne informacje.
Zalety
- Wydłużenie życia pupila, niezależnie od jego płci.
- Ograniczenie rozprzestrzeniania i powielania chorób, a także urazów związanych z walkami kocurów i ich komplikacji.
- Zatrzymanie rujki, która wiąże się z uciążliwym miauczeniem, próbami ucieczek, zmniejszeniem apetytu i znaczeniem terytorium.
- Uregulowanie gospodarki hormonalnej – będące niezwykle istotnym w przypadku chorób takich jak cukrzyca, nadczynność tarczycy lub padaczka.
- Eliminacja zagrożeń związanych z ciążą i porodem – do których zaliczają się wszelkie infekcje, krwotoki, ropomacicze i wiele innych.
- Ograniczenie liczby bezdomnych kotów – ograniczenie niekontrolowanego rozmnażania.
- Eliminacja ryzyka wystąpienia chorób narządów rozrodczych.
- Ograniczenie zachowań związanych z popędem, do których zalicza się agresję, ucieczki, odgłosy godowe oraz walki.
- Zredukowanie intensywności zapachu moczu.
Wady
Do wad kastracji z pewnością należy zaliczyć dwie kwestie:
- Zwiększona skłonność do tycia – zabieg zwiększa ryzyko powstawania tkanki tłuszczowej w nadmiernych ilościach. W obowiązku opiekuna leży więc odpowiednie zadbanie o kota po kastracji, aby zminimalizować możliwość pojawienia się nadwagi i chorób z nią związanych.
- Ryzyko chorób dróg moczowych – kastracja może przyczynić się do obniżenia ogólnej aktywności zwierzęcia, co z kolei wiąże się ze zmniejszonym spożyciem płynów. Zanim pupil zdąży wyprodukować ilość moczu, która wymusi jego oddanie, część będzie zalegała w pęcherzu przez jakiś czas. Sytuacja ta jest idealnym siedliskiem bakterii, a także optymalnym środowiskiem do wytrącania kamieni moczowych. Należy również pamiętać o tym, że koty pozyskują płyny w głównej mierze z pożywienia, przez co zadaniem opiekuna będzie dostarczanie ich w ilościach niezbędnych do prawidłowego i regularnego oddawania moczu.
Należy mieć na uwadze fakt, że to nie kastracja sama w sobie wywołuje powyższe problemy, a tryb życia kota i odpowiednia opieka po zabiegu, ściśle związana z dietą i aktywnością fizyczną pupila. Dlatego też cała odpowiedzialność za stan pupila spada na ramiona jego właściciela. Kluczowym krokiem będzie więc zaopatrzenie się w odpowiednie karmy – zarówno suche, jak i mokre. Dobrym wyborem będzie na przykład karma FITMIN Cat For Life Castrate lub FITMIN Cat Purity Castrate. Z wariantów mokrych, takich jak Dolina Noteci – Mix Smaków lub Dolina Noteci – Piper z pewnością zadowolone będą wszystkie koty, które w swojej diecie uwielbiają różnorodność.
Sprawdź szeroki wybór karm dla kotów po sterylizacji lub kastracji dostępnych w naszym sklepie:
Sklep Zoologiczny KrakVet.pl
Szeroki wybór karm dla kotów sterylizowanych