Choć króliki przebywające w domach przeważnie należą do zdrowych zwierzątek, tak w rzeczywistości te małe stworzenia, podobnie jak każdy inny gatunek, są narażone na poszczególne choroby i dolegliwości. Jedną z nich okazuje się myksomatoza, której poświęcony został poniższy artykuł.
Z czym wiąże się ta choroba? Jak dochodzi do zarażenia? Czy jej wyleczenie jest możliwe? Odpowiedzi na te, a także wiele innych pytań, znajdują się w dalszych akapitach.
Zobacz również: Choroby uszu u królików
Spis treści
Czym jest myksomatoza?
Myksomatoza to groźna choroba wirusowa, która spotykana jest zarówno wśród królików hodowlanych, jak i domowych. Odpowiada za nią Leporipoxvirus, a do zarażenia dochodzi na skutek:
- Bezpośredniego kontaktu z zakażonym osobnikiem (nawet, jeśli nie wykazuje on objawów i jest nosicielem);
- Spożycie pokarmu lub wody, które zostały zanieczyszczone odchodami nosiciela;
- Ugryzienie owada krwiopijnego (w szczególności komarów, pcheł, kleszczy);
- Przeniesienia wirusa na ubraniach lub butach człowieka.
Zakłada się, że myksomatoza jest najbardziej zagrażająca dla młodych królików (do około 4. tygodnia życia), choć może ona również siać spustoszenie wśród dorosłych osobników. Opiekunowie tych stworzeń, a także hodowcy powinni więc zachowywać szczególną ostrożność niezależnie od wieku swoich podopiecznych. Niezbędnym jest również zwracanie uwagi na wszelkie symptomy lub zmiany w wyglądzie i zachowaniu, a także konsultowanie ich ze specjalistami.
Objawy myksomatozy
Objawy choroby pojawiają się u zarażonego królika w przeciągu od 3 dni do około 2 tygodni od kontaktu z wirusem. Myksomatoza może jednocześnie przyjmować trzy różne postacie, wśród których zaznacza się nadostrą, ostrą oraz przewlekłą (guzowatą). Każdej z nich towarzyszą przy tym nieco inne symptomy.
Postać nadostra
Jest to forma choroby, która niestety doprowadza do szybkiej i nieuchronnej śmierci zwierzęcia. Jedynym jej objawem okazują się zaczerwienione powieki.
Postać ostra
To kolejna forma myksomatozy, która w niemal wszystkich przypadkach doprowadza do śmierci królika. Pierwsze jej objawy występują po upływie około 3-4 dni od zakażenia wirusem, a wśród nich wyróżnia się chociażby:
- Obrzęk w obrębie głowy, powiek, okolic uszu i oczu, a także zewnętrznych narządów płciowych;
- Znaczące podwyższenie temperatury ciała;
- Drgawki;
- Szybką utratę wagi (nawet pomimo zachowania apetytu);
- Silne duszności.
Niestety, w ciągu 7-14 dni od zachorowania, królik umiera.
Postać przewlekła
W tej postaci objawy chorobowe pojawiają się przeważnie po upływie 10-15 dni od zarażenia, a wśród nich najbardziej charakterystyczne są:
- Obrzęki na uszach, nosie i łapach, które przyjmują niejako galaretowatą postać;
- Bolesne obrzęki narządów płciowych, okolic krocza, a także odbytu;
- Trudności w oddychaniu;
- Porażenia na skutek przedostania się wirusa do układu nerwowego (w końcowym stadium choroby).
W formie przewlekłej poszczególne zmiany mogą spontanicznie zanikać i ustępować, jednak średni czas przeżycia chorego królika wynosi około 40 dni. Śmiertelność szacowana jest w tym przypadku na przedział 25-90%.
Jak leczyć królika?
Zgodnie z ustawą z dnia 11 marca 2004 roku o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt, myksomatoza jest dolegliwością, która podlega obowiązkowej rejestracji. Niestety, ze względu na fakt, iż choroba ta rozprzestrzenia się w szybkim tempie, tym samym stanowiąc znaczne zagrożenie, a także prowadząc (w znaczącej większości przypadków) do śmierci królików, lekarz weterynarii podejmuje decyzję o uśpieniu zwierzęcia po jego uprzedniej izolacji. Opiekunowie lub hodowcy mają również obowiązek utylizacji zwłok zwierzątka, gdyż nawet po śmierci wciąż stanowią one źródło zakażenia.
Niektóre źródła zakładają, że myksomatozę leczy się objawowo. Nie istnieje bowiem skuteczny lek, który umożliwiłby pełny powrót do zdrowia. Oznaczałoby to, że królikowi podawane są poszczególne antybiotyki, a także leki przeciwbólowe oraz przeciwzapalne. W rzeczywistości jednak wielu lekarzy weterynarii nie podejmuje się jakiegokolwiek leczenia, gdyż tak naprawdę niewiele są oni w stanie zrobić. Jedynym efektywnym sposobem na ochronę pupila okazuje się więc regularne jego szczepienie.
Sprawdź: Pomór królików – objawy, profilaktyka, rokowania
Myksomatoza – profilaktyka
Szczepionka przeciwko myksomatozie to jedyne skuteczne rozwiązanie, które jest w stanie uchronić królika przed zachorowaniem. Występuje ona pod nazwą Myxovac, a pierwsza jej dawka powinna zostać podana zwierzęciu pomiędzy 4 a 12 tygodniem życia. Zaleca się, aby kolejne dawki aplikować królikowi przed okresami wegetacji komarów, czyli najpóźniej w marcu, a ponownie we wrześniu. Czas działania szczepienia wynosi około 6 miesięcy. W celu ustalenia terminów zabiegu należy jednak skonsultować się ze specjalistą w dziedzinie weterynarii, który pracuje z gryzoniami.
Niezmiennie koniecznym jest również dbanie o bieżący stan zdrowia pupila, a także odpowiednie wspieranie jego odporności. Odbywa się to między innymi poprzez wprowadzenie odpowiednio zbilansowanej i dopasowanej do potrzeb zwierzęcia diety, a także zagwarantowanie mu prawidłowego nawodnienia. Ponadto nieraz wskazanym jest również wdrożenie poszczególnych suplementów, które wspomogą organizm królika na wielu płaszczyznach.
Ważną rolę odgrywa przy tym higiena miejsca bytowania zwierzęcia, która obejmuje regularne czyszczenie jego przestrzeni.
Zobacz także: Co jedzą króliki – kompletny poradnik
Czy myksomatoza jest wyleczalna?
Niestety, myksomatoza to choroba, która w znaczącej większości przypadków prowadzi do nieuchronnej śmierci zwierzęcia. W postaci nadostrej i ostrej śmiertelność wynosi bowiem praktycznie 100%, natomiast w postaci przewlekłej waha się ona w granicach 25-90%. Postać przewlekła cechuje się jednak wyjątkowo bolesnymi i uciążliwymi objawami, które wywołują u zwierzęcia znaczne cierpienie. W celu jego ograniczenia weterynarz przeważnie zaleca więc eutanazję.
Ze względu na fakt, iż na chwilę obecną nie istnieje skuteczny lek, który doprowadziłby do przywrócenia królikowi zdrowia, ogromne znaczenie ma odpowiednia profilaktyka.
Przeczytaj też: Szczepienia królika – niezbędne informacje
Czy myksomatoza jest groźna dla człowieka?
Myksomatoza nie stanowi zagrożenia dla człowieka, gdyż dotyka ona głównie króliki. Czasem jest również spotykana u zajęcy, a w rzadkich przypadkach może zostać przeniesiona na szczury. Warto przy tym zaznaczyć, że ludzie mogą przenieść wirusa myksomatozy na swojego domowego królika. Dlatego też wskazanym jest unikanie kontaktu z wszelkimi potencjalnymi nosicielami choroby.
Podsumowanie
Myksomatoza to choroba zakaźna wywoływana przez Leporipoxvirus, która dotyka w szczególności hodowlane i domowe króliki. Do zakażenia może dojść na skutek wielu rozmaitych sytuacji, w tym głównie poprzez bezpośredni kontakt z nosicielami oraz ich odchodami, a także na skutek ugryzienia przez poszczególne owady krwiopijne (np. komary, pchły i kleszcze).
Zarówno objawy, jak i sam przebieg myksomatozy, należą do niezwykle ciężkich oraz bolesnych dla zwierzęcia. W znaczącej większości przypadków choroba doprowadza do śmierci królika lub konieczności przeprowadzenia eutanazji. Dlatego też tak ogromną rolę odgrywa odpowiednia profilaktyka, która obejmuje przede wszystkim regularne szczepienia przeciwko wirusowi.
Sprawdź również: Królik domowy – najważniejsze informacje o gatunku
Sklep Zoologiczny KrakVet.pl
Szeroki wybór wysokiej jakości karm i akcesoriów dla królika
Przygotowaliśmy dla Ciebie infografikę z podsumowaniem informacji – sprawdź!
